همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: به تازگی نگرانی‌ها در مورد یک ویروس جدید هندی مطرح شده است؛ ویروسی به نام نیپا Nipah henipavirus؛ ویروس کشنده‌ای که از طریق تماس با مایعات بدن حیوانات و انسان آلوده منتقل می‌شود و میزان مرگ و میر آن هم بالاست.
این ویروس می‌تواند باعث تب، استفراغ، مشکلات تنفسی و التهاب در مغز شود و معمولاً توسط خفاش‌های میوه‌ای حمل می‌شود، اما می‌تواند حیوانات اهلی مانند خوک را نیز همراه با انسان آلوده کند.
خفاش میوه خوار؛ عامل انتقال ویروس نیپا
دکتر مصطفی نوری‌زاده، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران در گروه بیوتکنولوژی درباره ویروس نیپا می‌گوید: در حال حاضر خیلی از افراد نگرانی‌هایی در ارتباط با این ویروس دارند که ناقل اصلی آن می‌تواند یک نوع خفاش به نام خفاش میوه‌خوار باشد که معمولاً در نواحی بسیار گرم زندگی می‌کند و بسیار نادر حتی در جنوب ایران هم دیده شده است. خفاش قبلاً ناقل ویروس ماربورگ و ابولا هم بوده است و می‌تواند به انسان هم منتقل شود. البته وجود این ویروس ابتدا در کشورهایی آسیای جنوب شرقی آسیا گزارش شده است.
ویروس های RNA | راه‌های پیشگیری از این نوع بیماری‌ها
به گفته دکتر نوری زاده، عامل این بیماری هم مانند کرونا ویروس‌های RNA است که موتاسیون یا جهش در آن‌ها بالاست. وجود این ویروس تا امروز در کشورهای مختلفی مثل کامبوج، مالزی و چین گزارش شده است. البته امسال بیشترین نگرانی از وجود این ویروس در ایالت کرالای هند بود که ۶ نفر مبتلا دربار اول گزارش شد که از این شش نفر دو نفر فوت کردند و بعد این تعداد حتی تا ۱۲۸ نفر هم گزارش شد.
این استاد دانشگاه درباره راه‌های پیشگیری از بیماری نیپا می‌گوید: راه پیشگیری از این بیماری شستن دست‌ها در مناطق ریسک پذیر، نداشتن تماس مستقیم (تماس با دستکش) با حیوان زخمی یا مایعات آن (بیشتر خوک و خفاش میوه خوار) است.
علایم نیپا و راه‌های تشخیص این بیماری | احتمال مرگ و میر تا ۷۵ درصد
دکتر نوری‌زاده با بیان اینکه درصد مرگ و میر در این بیماری بالاست می‌گوید: احتمال مرگ و میر بر اثر این بیماری بین چهل تا هفتاد و پنج درصد متغیر است و تا به امروز واکسن اختصاصی و حتی داروی اختصاصی برای این بیماری وجود ندارد.
به گفته این استاد دانشگاه، با توجه به اینکه در این بیماری سیستم عصبی فرد تحت تأثیر قرار می‌گیرد؛ راه‌های تشخیص آن می‌تواند از طریق مراجعه به نورولوژیست یا تست‌های آنتی بادی باشد. وی درباره علایم این بیماری می‌گوید: علایم نیپا با تب و سردرد و درد عمومی شروع می‌شود و با حالت تهوع، استفراغ و سرفه همراه باشد. و در ادامه ممکن است بیمار دچار سرگیجه و خواب آلودگی و تغییرات هوشیاری و حتی علایم عصبی داشته باشد که مهم‌ترین آن آن سفالیت یا التهاب مغز است که حتی می‌تواند شنوایی یا بینایی فرد را هم مختل کند و در نهایت باعث فوت فرد شود.
نگران پاندمی نیپا نباشیم
توجه داشته باشیم شیوع ویروس نیپا نمی‌تواند مثل ویروس کرونا زیاد باشد و تبدیل به پاندمی شود. در واقع خفاش میوه خوار که ناقل اصلی این بیماری است میوه‌ها را آلوده می‌کند و بیماری از میوه‌های آلوده به انسان انتقال پیدا می‌کند. ولی با توجه به اینکه در کشور ما ارتباط مستقیمی با این حیوانات وجود ندارد کمتر هم امکان شیوع بیماری وجود دارد.
بنابراین بهتر است افراد در مزارع از دستکش استفاده کنند و اگر جاهایی در شهرهای جنوبی کشور که گاهی خفاش‌های میوه‌خوار به صورت بسیار نادر هم دیده شدند؛ مسئولان باید درصدد ضدعفونی برآیند که البته ضد عفونی کردن دست با صابون هم کافی است.
با وجود آنکه انتقال بیماری معمولاً به صورت حیوان به انسان است و انسان به انسان بسیار نادر است ویروس نیپا به صورت پاندمی درنخواهد آمد. البته تا به امروز درمان اختصاصی ضد ویروسی هم برای این بیماری وجود نداشته و همه درمان‌ها به صورت حمایتی است. همچنین با توجه به اینکه کشور ما در حوزه واکسن‌سازی جایگاه خوبی دارد؛ امید می‌رود مطالعات واکسن روی این بیماری شروع شود که اگر در آینده این بیماری شایع شد بتوان با واکسن با این بیماری مقابله کرد.