همشهری آنلاین - مریم سرخوش: وزارت بهداشت نسبت به افزایش ۱۹۰درصدی مصرف سیگار در زنان هشدار می‌دهد (اینجا بخوانید). آمار رسمی آنها نشان می‌دهد که مصرف دخانیات در گروه سنی ۱۸ تا ۲۴ سال در ۱۴۰۰ نسبت به مطالعه قبلی در ۱۳۹۵ حاکی از این افزایش مصرف در جمعیت زنان است.
حمید سوری، اپیدمیولوژیست و مدرس بین‌المللی هم این نکته را تایید می‌کند و آن را به شدت آسیب‌زا برای این گروه از جامعه می‌داند.
سوری البته میزان مصرف سیگار در افراد بالغ در کشورهای مختلف جهان را متغیر عنوان کرد و به همشهری آنلاین گفت: در میانمار حدود ۷۰ درصد مردان بالغ سیگار می‌کشند و این عدد در لبنان هم برای مردان و هم زنان ۴۳ درصد است. در کشوری مثل سوئد هم مصرف سیگار کم است اما ۶ درصد و ۸ درصد زنان سیگار مصرف می‌کنند. در کشور نیجریه ۹درصد مردان سیگاری هستند و فقط نیم درصد زنان این کشور سیگار مصرفل می‌کنند.
او درباره شیوع مصرف سیگار در ایران هم بیان کرد: ایران در این باره وضعیت متوسطی قرار دارد و حدود ۲۵درصد مردان و ۳ تا ۴ درصد زنان مصرف‌کننده سیگار هستند اما مصرف سیگار در زنان ایرانی رو به افزایش است. البته زنان ما در مقایسه با سایر کشورها، ابتلای کمتری به مصرف بالای سیگار دارند اما شرایط کنونی به گونه‌ای است که اگر اقدامات مناسب و پیشگیرانه مثل آموزش بهداشت و داشتن گزینه‌های جایگزین برای اوقات فراغت و کاهش استرس برای این افراد وجود نداشته باشد، مصرف سیگار در زنان با افزایش میزان تحصیلات و مشارکت اجتماعی افزایش بیشتر از این عدد خواهد داشت.
این مدرس بین‌المللی دانشگاه کنترل مصرف سیگار در زنان را یک ضرورت عنوان کرد و افزود: باید مراقبت از مصرف سیگار و کاهش آن در بانوان به شدت مورد توجه قرار بگیرد، چون علاوه بر این که آنها را در معرض بیماری‌های قلبی – عروقی، ریوی، سرطان و فشار خون قرار می‌دهد، در سنین باروری با اثرات سوء روی فرزندآوری و جنین هم مواجه خواهد کرد.
وی تاکید کرد: مصرف سیگار به عنوان یکی عوامل خطر جدی بیماری‌های غیرواگیر شناخته شده و جزو ۷ عامل خطر جدی است که سازمان جهانی بهداشت آن را اعلام کرده است. هشداری که برای برخی کشورها که با افزایش شیوع مصرف مواجه هستند، زنگ خطر است.
چرا گرانی سیگار به تنهایی کافی نیست؟
سوری درباره این که اخیرا مالیات سیگار در کشور افزایش پیدا کرده و آیا این مساله می‌تواند منجر به کاهش مصرف شود، بیان کرد: تحقیقات انجام شده در جهان نشان‌دهنده کاهش مصرف سیگار در ازای افزایش میزان مالیات براین محصول است. پژوهش‌ها نشان می‌دهد در آمریکای شمالی به ازای هر ۱۰درصد افزایش مالیات سیگار حدود ۴ درصد کاهش مصرف ثبت شده است. بنابراین این اطمینان وجود دارد که افزایش مالیات باعث کاهش مصرف می‌شود.
او با تاکید بر این که مالیات هم بر کاهش گرایش مصرف سیگار و هم ترک و کاهش مصرف تعداد روزانه تاثیرگذار است، به یک نکته دیگر هم اشاره کرد، این که تاثیر این سیاست‌گذاری در گروه‌های مختلف متفاوت است و در ادامه توضیح داد: دیده شده که بیشترین تاثیر افزایش قیمت سیگار بر خانواده‌های کم‌درآمد و در سنین شروع مصرف سیگار رخ می‌دهد. اما کسانی که طی سال‌های متمادی عادت به مصرف سیگار دارند، این افزایش قیمت تاثیر چندانی بر کاهش مصرف آنها ندارد.
این استاد دانشگاه با بیان این که افزایش مالیات سیگار می‌تواند در کوتاه‌مدت مؤثر باشد و با گذشت زمان تاثیر آن کم‌رنگ‌تر می‌شود، نکته مهم را عوامل دیگری می‌داند که می‌تواند مشکلاتی برای افراد به وجود بیاورد: بسیاری از افراد سیگاری ترجیح می‌دهند که از سایر نیازهای اساسی زندگی از جمله غذایی، بهداشتی و تفریحات سالم صرف‌نظر و پولشان را صرف خرید سیگاری کنند که گران‌تر شده است. این مساله می‌تواند یک اثر متقابل داشته باشد و نباید تنها با افزایش مالیات از تبعات سوء، ناشی از ترجیح گروه‌های مردم به ویژه طبقات کم‌درآمد نسبت به حذف بودجه نیازهای اساسی و بهداشتی درباره خود و خانواده‌هایشان و جایگزینی آن برای خرید سیگار غافل شویم.
چه باید کرد؟
سوری درباره این که چه راهکارهایی برای کاهش مصرف و تمایل افراد به مصرف سیگار باید مورد توجه قرار بگیرد، بیان کرد: عملا در بسیاری از کشورهای دنیا سیگار محصولی گران است و مالیات زیادی هم به آن تعلق می‌گیرد اما در این باره ضرورت دارد که تعادل منطقی بین قیمت‌گذاری سیگار و ماندگاری و اثربخشی آن در درازمدت مدنظر قرار بگیرد.
وی افزود: افزایش مالیات سیگار به تنهایی نمی‌تواند ما را به سمت کاهش مصرف سیگار در درازمدت هدایت کند. بنابراین برای پیشگیری از افزایش و همچنین کاهش مصرف سیگار ترجیح داده می‌شود که ترکیبی از مداخلات مؤثر علاوه بر افزایش مالیات هم وجود داشته باشد. از جمله آموزش، ایجاد زمینه‌های تفریحی مناسب، کاهش استرس‌های اجتماعی و فشارهای روانی که در جامعه وجود دارد، همچنین شناسایی دلایل گرایش افراد جامعه به ویژه جوانان و نوجوانان به سیگار و... با شناسایی عواملی که باعث مصرف سیگار می‌شوند هم می‌توان شیوع این مصرف را به ویژه در زنان کاهش داد.
بیشتر بخوانید: