به گزارش همشهری آنلاین، اگرچه از مدت‌ها پیش، موضوع آسیب‌زا بودن فضای مجازی و به‌طور خاص اینستاگرام برای نوجوانان در مرکز توجه کارشناسان و دولت‌ها بوده است، اما این بار این مشاور سابق از تحقیقات درون سازمانی سخن گفته که اینستاگرام انجام داده اما به دلایلی از افشای آن جلوگیری کرده است. این در حالی است که تاکنون ۴۱ ایالت به‌دلیل آسیب‌رساندن به سلامت روان جوانان از متا و اینستاگرام شکایت کرده‌اند.
بیشتر بخوانید:
شاید مهم‌ترین آسیبی که فضای مجازی به سلامت روان وارد می‌کند، موضوع فاصله بین واقعیت و آن چیزی باشد که در پلتفرم‌ها اتفاق می‌افتد.
جای خالی مهارت‌آموزی
سینا تفنگچی، پژوهشگر فناوری‌های نوین درباره آسیب‌زا بودن فضای مجازی در گفت‌وگوی اختصاصی با همشهری می‌گوید: «فضای مجازی ازجمله یوتیوب، آپارات و روبیکا به مکانی برای درآمدزایی از طریق تولید محتوا تبدیل شده‌اند. حتی پلتفرم‌هایی که بابت تولید محتوا پولی به کاربران نمی‌دهند، از طریق راه انداختن یک کسب‌وکار زمینه درآمدزایی را فراهم کرده‌اند.»
بیشتر بخوانید:
تفنگچی با اشاره به اینکه این موضوع باعث گرایش نوجوانان به فضای مجازی برای درآمدزایی توأم با سرگرمی شده، معتقد است که این پدیده باعث می‌شود که نوجوانان از مهارت‌های واقعی فاصله بگیرند که در آینده می‌تواند آسیب‌زا باشد.
چالش جدید فضای مجازی
استاد دانشگاه پیام نور با اشاره به اینکه این موضوع باعث یک شکاف آگاهی جدید می‌شود، می‌گوید: «ما باید برای مدیریت این فضا نگاه جدیدی را مدنظر قرار دهیم. یعنی اگر پیش از این از مدیریت فضای مجازی با محوریت محتوا صحبت می‌شد، اکنون باید به چالشی با عنوان «بیش از حد بودگی» توجه کنیم.» تفنگچی فضای مجازی را عاملی برای دور شدن انسان از اهداف واقعی می‌داند و با ذکر یک مثال توضیح می‌دهد که فردی با پول هنگفتی که از فضای مجازی کسب کرده، برای سفر به کشور دیگری می‌رود، اما در آنجا هم درحال تولید محتواست. به‌گفته او «زیست افراد به این ترتیب برای فالورهاست و نه برای خود فرد و این باعث می‌شود که فرد از اهداف اصلی زندگی فاصله بگیرد.»
نقش حکمرانی سایبری
کارشناس فضای مجازی همچنین به این موضوع اشاره می‌کند که در دوره‌ای باید به پلتفرم‌ها اجازه داده می‌شد تا فناوری‌های نوین ارتباطی را گسترش دهند، اما اکنون ضمن توجه به این موضوع، این فناوری‌ها براساس قوانین باید مهار شوند.تفنگچی می‌گوید: «اکنون کشورهای زیادی وارد حوزه حکمرانی سایبری شده‌اند تا سالم‌سازی صورت بگیرد.»
بیشتر بخوانید:
او از ناهنجاری‌های اجتماعی که اکنون در فضای مجازی «عادی‌سازی« می‌شود، انتقاد می‌کند و از پدیده‌هایی سخن می‌گوید که آثار روانی آن بر نوجوانان می‌تواند جبران‌ناپذیر باشد.
کم‌کاری اینستاگرام
پژوهشگر فناوری‌های نوین نتیجه می‌گیرد که مجموعه این اتفاقات نشان‌دهنده کم‌کاری اینستاگرام است. تفنگچی می‌گوید: «آن زیست سالمی که مورد توافق اکثریت جوامع بشری است، کم‌رنگ شده و به‌نظر می‌رسد که در موضوعات نظارتی، اینستاگرام کم‌کاری می‌کند.فضای مجازی و به‌طور خاص اینستاگرام در مسیر عدم‌تعهد در خانواده و بی‌بندوباری قدم می‌گذارد.
احساس ناخوشایند نوجوانان
آرتور بیجار، کارمند سابق فیسبوک و مشاور سابق اینستاگرام می‌گوید: تحقیقات داخلی نشان داده است که بیش از ۲۰درصد از کاربران کمتر از ۱۶سال دارند و پس از مشاهده پست‌های دیگران احساس ناخوشایندی نسبت به‌خود پیدا کرده‌اند.
۱۳درصد از این کاربران نیز در «۷روز گذشته» با درخواست‌های جنسی ناخواسته مواجه شده‌اند.
بیشتر بخوانید:
به‌گفته او «شرکت متا به‌جای رسیدگی به این آسیب‌های مرگبار، به مخفی‌کردن این اطلاعات از انظار عمومی و کنگره ادامه داده است. شرکت متا هیچ توصیه امنیتی هم برای محافظت از نوجوانان درنظر نگرفته و حتی تیم‌هایی را که مسئول ایمنی کودکان بودند، منحل کرده است.»
گزارش: عمادالدین قاسمی‌پناه