همشهری - مهدی اسماعیل پور: با وجود رونمایی اولیه از نخستین نمونه قطار ملی مترو در نوزدهم فروردین ۱۴۰۰، این محصول برای رسیدن به مرحله اخذ مجوز تولید انبوه، لازم بود تا فرآیند پیچیده و طولانی تاییدیه های بین المللی را با پشت سر گذاشتن تست های مختلف فنی طی کند. پس از صرف ۱۸ ماه زمان برای انجام تست های قطار ملی مترو و ۱۱۰ ساعت تست گرم این محصول، سرانجام مجوز رسمی و بین المللی تولید انبوه قطار ملی مترو صادر شد تا گام بلندی در جهت انبوه سازی این افتخار و محصول ملی با عمق داخلی ۸۵ درصد (در بخش قطعات و تجهیزات) برداشته شود.
ببینید | یک گام تا تولید انبوه قطار ملی
با صدور تاییدیه مجامع رسمی و بین المللی شناخته شده در حوزه صنعت واگن سازی، قطار ملی مترو که افتخاری بزرگ برای جامعه مهندسی کشور محسوب می شود، مجوز تولید انبوه گرفت. به این ترتیب قرارداد ساخت ۱۱۳ واگن مترو با شرکت واگن سازی تهران بر پایه نمونه تایید شده قطار ملی به زودی وارد فاز اجرایی خواهد شد تا در کنار نهایی شدن قرارداد ۷۹۱ واگن چینی که دیگر دستاورد بزرگ و مهم این دوره از مدیریت شهری است، در آینده ای نه چندان دور بخش قابل توجهی از کمبودها و نیاز انباشته شبکه مترو تهران به ۱۵۰۰ واگن جدید برطرف شود. با دریافت مجوز تولید انبوه قطار ملی مترو، اکنون می توان برای تامین و برآورده ساختن حدود ۸۷۰۰ واگن مورد نیاز شهر تهران و دیگر کلانشهر های کشور طی ۱۰ سال آینده ، روی توان و تولید کارخانجات داخلی حساب کرد.
قطار ملی مترو ؛ از آرزو تا واقعیت
پروژه طراحی و ساخت قطار ملی مترو از تیر ماه ۱۳۹۸ در راستای اجرای ماده ۵۴ قانون برنامه ششم توسعه، با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری رسما آغاز شد. این پروژه با هدف بومی سازی حداقل ۸۵ درصد دانش طراحی و ساخت تجهیزات مورد نیاز صنعت حمل و نقل ریلی و با هدف رفع انحصار و وابستگی به تولیدات خارجی، استفاده از حداکثر ظرفیت تولیدکارخانجات مرتبط داخلی، توجه به موضوع تعمیرات و نگهداری قطارهای مترو و نیز تهیه اسناد فنی منطبق بر استاندارد های روز دنیا در دستور کار قرار گرفت. با تحقق پروژه طراحی و تولید یک نمونه رام قطار ۷ واگنه مترو که یکی از سریع ترین پروژه های طراحی و توسعه محصولات پیچیده و با فناوری بالادر کشور است، ضمن دستیابی به یک رکورد ملی، معادل بهترین رکورد ها در سطح جهانی حاصل شده است.
ورود قطار ملی به شبکه مترو برای سیر آزمایشی
در پی اخذ تاییدیه های رسمی و بین المللی قطار ملی مترو ، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران و مدیرعامل شرکت مترو تهران از ورود نخستین نمونه تولید شده از این قطاربه شبکه مترو برای سیر آزمایشی خبر می دهد و می گوید:«از سال گذشته، پیگیری های لازم به منظور اخذ تاییدیه های فنی از سوی ناظر بین المللی پروژه طراحی و ساخت قطار ملی مترو، شدت بیشتری گرفت و با اعمال شاخص های استاندارد جهانی صنعت تولید واگن، نهایتاً این افتخار ملی ، تاییدیه اولیه سیر ایمن با مسافر را اخذ کرد. در واقع آنچه در سفر اخیر نمایندگان شرکت مترو به اروپا محقق شد، تایید روال مهندسی صورت گرفته در ساخت یک نمونه قطار مترو بوده است.» محسن هرمزی در ادامه به بررسی مجدد تمام مدارک مربوط به طراحی و تست واگن های تولید شده در نخستین نمونه قطار ملی توسط ناظر بین المللی و مطابق با استانداردهای جهانی اشاره کرد وگفت:«به این ترتیب با اقدامات صورت گرفته، این قطار می تواند وارد شبکه مترو تهران شده و سیر آزمایشی خود با حضور مسافران را به میزان ۵۰ هزار کیلومتر انجام دهد.»
تولید انبوه قطار ملی با تامین اعتبار از سوی دولت
محسن هرمزی در ادامه با اشاره به مذاکرات صورت گرفته با شرکت های مختلف اروپایی به منظور همکاری و پشتیبانی فنی از ادامه روند داخلی سازی قطعات و تجهیزات قطارهای متروی در دست ساخت طی سالهای آینده، از پیگیری برای تولید انبوه این محصول در شرکت واگن سازی تهران با تامین اعتبارات لازم از سوی دولت خبر داد و گفت:«با تامین اعتبارات لازم از سوی دولت، امروز می توان فرآیند تولید انبوه قطار ملی مترو با سطح داخلی سازی ۸۵ درصد را با جدیت دنبال کرد تا در کنار روش تامین واگن از محل فاینانس خارجی، ظرفیت های داخلی صنعت واگن سازی را فعال کنیم و نیاز انباشته شبکه حمل و نقل ریلی پایتخت و حتی کلانشهرهای کشور به ناوگان استاندارد را به مرور زمان محقق کنیم.»
مشارکت ۲۵ شرکت دانش بنیان در پروژه
طراحی و ساخت اولین قطار ملی مترو در کشور با به کارگیری ۲۵ شرکت دانش بنیان و چهار مجموعه بزرگ صنعتی شامل شرکتهای واگن سازی تهران (تامین کننده بدنه فلزی، سیستم تهویه، سیستم اطلاع رسانی و همچنین مونتاژ و تست قطار کامل) جهاد دانشگاهی (تامین کننده سیستم رانش کامل و سیستم کنترل قطار) شرکت مپنا لکوموتیو (تامین کننده سیستم بوژی)و تیوان ترمز (تامین کننده سیستم ترمز و درب ) محقق شده است. در این خصوص هرمزی بااشاره به همکاری نهادها و شرکت های داخلی دست اندرکار در پروژه طراحی و ساخت قطار ملی مترو، می گوید:«هم افزایی توان علمی و اجرایی شرکت های دانش بنیان و ارگانهای مرتبط با صنایع داخلی، یکبار دیگر این واقعیت را متبلور ساخت که می توان با تکیه بر توانمندی نیروهای ایرانی، کارهای بزرگ، سخت و پیچیده را به سرانجام رساند؛ این پروژه نیز محصول همراهی نهادهای مختلفی از جمله نهاد علمی و فناوری ریاست جمهوری، صندوق نوآوری و شکوفایی، جهاد دانشگاهی، مپنا لکوموتیو، شرکت واگن سازی تهران و ۲۵ شرکت دانش بنیان بود که خوشبختانه زحمات آنها با موفقیت به بار نشست.»