همشهری آنلاین: جمعه سیاه، معمولا نخستین روز از جشن شکرگزاری است. خود این جشن هم در سومین پنجشنبه نوامبر برگزار میشود. جمعه سیاه، در آمریکا اوج گرفت و از آنجا به سنتی فراگیر در سراسر دنیا تبدیل شد.
اما این روز، که نامش را از چند رویداد مختلف گرفته، در ابتدا واقعا تیره و سیاه بوده است. نخستین موردی که روز جمعه سیاه به آن اشاره شده، سقوط آزاد قیمت طلا در یک روز جمعه در سال ۱۸۶۹روی داد. سالها بعد، در انتهای اکتبر ۱۹۲۹، بازار سهام این بار در سهشنبه سیاه سقوط کرد. این دو اتفاق، بهکار بردن واژه سیاه برای روزها را وارد فرهنگ عمومی اقتصادی آمریکا کرد.
بیشتر بخوانید:
- این شهرهای اروپایی به مهاجران پول میدهند تا آنجا ساکن شوند
- ۱۰۰ میلیون اصله نهال؛ یک گام کوچک در مسیر یک تریلیون درخت
در دهه ۱۹۵۰، کارگران آمریکایی باعث شدند تا جمعه سیاه بهصورت جدیتری بهکار گرفته شود. در آن سالها، کارگران دلشان میخواست تعطیلی جشن شکرگزاری را طولانی کنند و فردای این روز، به کارخانه اطلاع میدادند که مریض هستند و سر کار نمیروند. کارخانهدارها دیگر حسابی با این رویه آشنا شده و جمعه بعد از شکرگزاری را جمعه سیاه میخواندند. ۱۰ سال بعد، نیروهای پلیس فیلادلفیا هم به این روز جمعه سیاه گفتند؛ بهخاطر تعطیلات، مردم زیادی به این شهر هجوم میآورند که خرید عید را انجام بدهند و همین باعث میشد نیروهای پلیس، در شیفتهای بلند ۱۲ساعته سر کار حاضر باشند و این جمعه از نظرشان جمعه سیاهی بود. شلوغی شهر و همزمانی آن با یک بازی فوتبال مهم، باعث رونق خرید و فروش شد و هم خریداران و هم فروشندگان، از آن استقبال کردند. این نام و البته سنت خریدهای ویژه در این روز، از فیلادلفیا به کل آمریکا سرایت کرد. جمعه سیاه از آن زمان به پدیدهای جهانی تبدیل شده، و هم فروشگاههای واقعی و هم در فروشگاههای آنلاین، بهشدت از آن استقبال میکنند. همه ساله، دهها میلیارد دلار فقط در همین روز صرف خرید و فروش از خردهفروشیها میشود.