همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: سرماخوردگی عفونتی ویروسی و واگیردار در دستگاه تنفسی فوقانی است. بیشتر بزرگسالان هر از گاهی سرما می‌خورند، اما مهم‌ترین دلیلی که بچه‌ها به ویژه در فصل‌های سرد به پزشک مراجعه می‌کنند سرماخوردگی است. البته بعضی بیماری‌ها هم می‌توانند نشانه‌هایی مانند سرماخوردگی داشته باشند.
بیشتر سرماخوردگی‌ها توسط ویروس‌هایی معروف به راینو ویروس‌ها ایجاد می‌شوند که می‌توانند به پوشش محافظ بینی و گلو نفوذ و باعث گلودرد، سردرد و مشکل در تنفس از طریق بینی شوند.
هوای خشک داخل یا خارج خانه می‌تواند مقاومت ما را در برابر عفونت توسط ویروس‌هایی که باعث سرماخوردگی می‌شوند کاهش دهد. همان گونه که کشیدن سیگار یا بودن در کنار کسی که سیگار می‌کشد نیز همین گونه است. بنابراین احتمال سرماخوردگی در افراد سیگاری نسبت به افرادی که سیگار نمی‌کشند بیشتر است و بیماری آن‌ها هم سخت‌تر و طولانی‌تر خواهد بود؛ به گونه‌ای که حتی می‌تواند منجر به برونشیت یا ذات‌الریه شود.
ضرورت مراجعه به موقع به پزشک
آرام طبائی، متخصص بیماری‌های کودکان از دانشگاه علوم پزشکی ایران درباره بیماری‌هایی با علائم مشابه سرماخوردگی می‌گوید
با وجود آنکه این روزها نشانه‌های سرماخوردگی در بسیاری افراد از جمله کودکان بسیار شایع شده؛ بعضی والدین همچنان بی‌تفاوت و بی‌نیاز به مراجعه به موقع به پزشک، اولویت تشخیص شان ابتلای کودک به سرماخوردگی است. در صورتی که ممکن است با مراجعه به موقع به پزشک بتوان مانع از پیشرفت بیماری شد.
البته عده‌ای هم بسیار مضطرب و نگران ابتلای فرزندشان به کرونا یا آنفلوآنزا می‌شوند. در هر صورت بهترین کار آن است که اجازه دهیم پزشک تشخیص دهد تا هر چه زودتر درمان صحیح کودک آغاز شود.
اصل اساسی و مهم؛ پیشگیری
به گفته این متخصص بیماری‌های کودکان؛ والدین باید بدانند نباید نگران باشند و توجه داشته باشند نکات پیشگیری در هر سه مورد سرماخوردگی، کرونا یا آنفلوآنزا یکی است. اما مهم‌ترین نکته پیشگیری از ابتلا به بیماری خودشان و فرزندشان است.
با رعایت بهداشت فردی و اجتماعی یعنی شست و شوی منظم دست‌ها، استفاده از ماسک، حضور نداشتن در فضاهای شلوغ و بدون تهویه مناسب، حفظ فاصله استاندارد اجتماعی، و پرهیز از در آغوش گرفتن و روبوسی کردن و استفاده از لباس مناسب فصل توسط والدین و فرزندانشان؛ احتمال ابتلا کودکان به این بیماری‌ها را کمتر خواهد کرد.
شایع‌ترین نشانه‌های هر سه بیماری در کودکان
دکتر طبائی می‌گوید تب، آبریزش بینی، ودرد یا احساس خشکی گلو و بی‌اشتهایی در هر سه بیماری سرماخوردگی، کرونا و آنفلوآ نزا مشترک است؛ فقط تفاوت در شدت یا خفیف بودن آن‌ها در انواع مختلف ویروس‌هاست.
یعنی علایم در هر سه بیماری تقریباً مشابه همدیگر است و معمولاً بین ۱ تا ۵ روز اول اغلب این نشانه‌ها در کودک دیده می‌شود. تفاوت فقط در شدت بیماری است.
علائم سرماخوردگی ساده در کودکان
به گفته این متخصص بیماری‌های کودکان در سرماخوردگی تب خفیف وجود ندارد. خارش گلو و آبریزش بینی، سرفه‌های خشک یا خلطی معمولاً بعد از سه روز از شروع بیماری ظاهر می‌شود علاوه بر گرفتگی و احتقان بینی و اشک ریزشدن چشم.
اما توجه داشته باشیم بی‌حالی شدید، ضعف زیاد و تب بالا، لرز غیر قابل کنترل با دارو، استفراغ و اسهال شدید، تنگی نفس، بدن درد و کوفتگی از علائم سرماخوردگی نیست. ضمن آنکه نشانه‌های سرماخوردگی معمولاً طی ۵ روز تا یک هفته با اقدامات حمایتی برطرف خواهد شد.
علائم کرونا در کودکان
دکتر طبائی می‌گوید تب شدید و طولانی، سرفه‌های خشک همزمان با شروع بیماری یا یک هفته پس از شروع آن، خستگی و بی‌حالی و سردرد شدید، تنگی نفس و کاهش اکسیژن خون، از دست دادن بویایی و چشایی، استفراغ و اسهال، قرمزی چشم و زبان و ضایعات پوستی از نشانه‌های کرونا در کودکان است.
نکته مهم آن است که آبریزش بینی زیاد از علائم نادر کروناست و بهبود یافتن آن هم بسته به شدت بیماری طی دو تا سه هفته حاصل خواهد شد.
علائم آنفلوآنزا در کودکان
علائم آنفلوآنزا در کودکان نیز تب ناگهانی و شدید تا ۴۰ درجه همراه با لرز که ۳ الی ۴ روز طول می‌کشد، گلو درد و سردرد، بدن درد و کوفتگی، ضعف در عضلات و خستگی کودک، بی‌اشتهایی، سرفه که معمولاً خشک به همراه اسهال و استفراغ است.
توجه داشته باشید نشانه‌های آنفلوآنزا به سرعت بروز پیدا می‌کند. یعنی در عرض چند ساعت حال کودک از خوب به بسیار بد تغییر می‌کند و معمولاً در عرض ۱ هفته تا ۲ هفته نیز علائم آن برطرف می‌شود و کودک بهبود می‌یابد.
مراجعه به پزشک و درمان
به گفته متخصص بیماری‌های کودکان با شروع اولین علامت‌ها مراجعه به پزشک برای معاینه دقیق الزامی است.
اولویت درمان هر سه بیماری سرماخوردگی، کرونا یا آنفلوآ نزا، استراحت و نوشیدن مایعات گرم و غذاهای سالم خانگی، استفاده از بخور در اتاق، کنترل تب و استفاده از مکمل‌های ویتامینی است.
درمان‌های دارویی ضد ویروسی و حمایتی مناسب حتماً باید با نظر پزشک متخصص کودکان باشد و از استفاده خودسرانه از آنتی‌بیوتیک‌ها هم خودداری شود؛ نکته‌ای که بسیار مهم است ولی معمولاً به آن توجهی نمی‌شود.
توجه به عفونت‌های باکتریایی
متخصص بیماری‌های کودکان می‌گوید امکان ابتلا به عفونت‌های باکتریایی در کنار ابتلا به هر سه بیماری‌های ویروسی ذکر شده وجود دارد. بنابراین همه کودکان در صورت نیاز باید به موقع ویزیت و معاینه شوند تا آنتی‌بیوتیک لازم را دریافت کنند.
افراد در معرض خطر ابتلای بیشتر و با احتمال مرگ و میر بیشتر نیز باید واکسن آنفلوآنزا سالانه یا واکسن کرونا طبق پروتکل کشوری دریافت کنند.
البته رعایت بهداشت فردی و قرنطینه خصوصاً هنگام ابتلای افراد به بیماری نیز نکته بسیار مهمی است که گاهی از آن غفلت می‌شود.