همشهری آنلاین- فرشاد شیرزادی: نشر نو که به عنوان ناشری حرفهای و خصوصی شناخته میشود طی چند روز پیش سه کتاب مهم که چاپ نختستشان وارد بازار کتاب میشود، به ویترین کتابفروشیها رساند. یکی از مهمترین این کتابها ویراست جدیدی از ترجمه خشایار دیهیمی بود که پس از حدود ۳۰ سال نایاب بودن در انتشارات «طرح نو» راهی بازار شد و بعدی «بیلیباد ملوان» که احمد میرعلایی آن را ترجمه کرده بود و این هفته برای نخستین بار و پس از سالها به چاپ رسید. «مشروعیت اختلاف» نام کتاب دیگر نشر نوست که به قلم «علی اوملیل» نوشته شده و سید محمد آلمهدی آن را ترجمه کرده. اما پیش از همه و مهمتر از همه به ترجمه استاد خشایار دیهیمی میپردازیم که این استاد ترجمه فلسفه، این روزها در خانه میخواند و مینویسد و با این کار به ظاهر ساده، فرهنگ و فرهنگستان را غنا میبخشد.
فلسفهای جدید به قلم خشایار دیهیمی
«فلسفه امروزین علوم اجتماعی با نگرش چند فرهنگی» نوشته «براین فِی» نویسنده امریکایی است. براین فی متولد ۱۹۴۳ ایالات متحد امریکا، استاد عالی رتبه فلسفه دانشگاه وسلین کنتیکت است. از دیگر آثار او میتوان اشاره کرد به «نظریه اجتماعی و عمل سیاسی» که سال ۱۹۷۵ انتشار یافت و همچنین کتاب مفید «علوم اجتماعی انتقادی» که در سال ۱۹۸۷ به بازار کتاب امریکا راه یافت. فی همچنین در ایالات متحد امریکا، سردبیر نشریه «تاریخ و نظریه» بوده است که در نوع خود تاریخمند، موثر و در حوزه فلسفه و تاریخ یکی از مهمترین نشریات روشنفکری در این زمینه است.
کتاب حاضر رویکرد چند فرهنگی متمایزی به فلسفه علوم اجتماعی دارد که مطابق آن، به معرفی و مداقه در موضوعات بنیادینی میپردازد که هنگام تفکر درباره انسان از منظر تفاوتهای فرهتنگی و اجتماعی نمیتوان نادیدهشان گرفت.
سرفصلهای مهمی که در کتاب بررسی شدهاند از جمله عبارتند از خود و رابطهاش با دیگری؛ فرهنگ و جامعه؛ عقلانیت و فهمپذیری؛ نسبیگرایی و عینیت؛ و رابطه تاریخ با علوم اجتماعی.
با اینکه کتاب از بینشهای نظریه انتقادی، هرمنوتیک، پساساختارگرایی، و نیز فلسفه تحلیلی علوم اجتماعی بهره میگیرد، به سبکی شیوا و غیرفنی نوشته شده است و متنی مطلوب برای دانشجویان فلسفه علوم اجتماعی، کارورزان علوم اجتماعی، علاقهمندان نگرش چند فرهنگی است.
مفاهیم بغرنج به زبان ساده
استاد دیهیمی در یادداشت خود که ابتدای ویراست جدید کتاب نگاشته، مینویسید: «این کتاب، کتابی صرفاً برای متخصصان اهل فن و دانشجویان رشته علوم اجتماعی نیست، اگرچه احتمالاً اینان بیشترین بهره را از این کتاب خواهند برد. اما این کتاب میتواند برای هر کسی که به خودش، به انسان به طور کلی، به جامعهاش، و به جهان به طور کلی فکر میکند سودمند باشد. زیرا اگرچه در این کتاب همه نحلههای فکری در علوم اجتماعی، که بعضاً به نظر بسیار پیچیده میآیند، مورد بحث و بررسی قرار گرفتهاند، اما این کار به زبانی بسیار ساده و با مثالهای فراوان انجام گرفته است. و مفاهیم به ظاهر بغرنج به سوالات بنیادین و اساسی که در ذهن همه ماست فروکاسته شدهاند و سعی شده است با سادهترین زبان به این پرسشهای بنیادین پرداخته شود و همه پاسخها مورد ارزیابی قرار گیرد. با همه اینها، این کتاب، کتابی نیست که بتوان با یکبار خواندن همه نکتههای آن را دریافت، برای همین باید کتاب را آهسته و با تأنی و همراه با تأمل و در صورت لزوم چند باره مطالعه کرد. خواندن این کتاب آموزنده و بسیار پرنکته و تأمل برانگیز، که دقیقاً بر مسائل همیشگی انسان، با توجه خاص به مسائل انسان در جهان امروز میپردازد کاری سهل و ممتنع است. بر همین وجه، ترجمه این کتاب هم، بنا به دلایلی که در فوق برشمردیم، کاری به ظاهر آسان ولی در عمل دشوار بود. مترجم همه کوشش خود را به کار برده است تا ترجمه فارسی کتاب همه خصیصههای کتاب اصلی را داشته باشد، یعنی در عین دقت و توجه به مسائل ریز، زبانی ساده و آسان فهم داشته باشد.»
این کتاب در شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه در ۴۳۸ صفحه با قیمت ۳۵۰ هزار تومان چند روز پیش به چاپ رسید.
ترجمه احمد میرعلایی
ترجمهای جدید از زندهیاد احمد میرعلایی با عنوان «بیلیباد ملوان» به تازگی و برای نخستین بار توسط نشر نو به بازار آمد. نشر نو که در یافتن ترجمههای دستاول مترجمان و روشنفکران فقید و تراز اول حاذقتر از دیگر ناشران خصوصی است، این بار ترجمه میرعلایی اثر «هرمان ملوین» نویسنده شاهکار بزرگ ادبیاتداستانی قرن بیستم جهان، یعنی «موبیدیک» را به بازار فرستاد.
چرا «بیلیباد» شاهکار است؟
وقتی هرمان ملویل در سال ۱۸۹۱ در ۷۲ سالگی چشم از جهان فروبست، معاصرانش احتمالاً او را داستاننویس ناکامی میدانستند که تا پیش از ۳۰ سالگی بارقههایی از استعداد و نبوع را نشان داده اما زود از جاده موفقیت خارج شده است. «موبیدیک» دیگر چاپ نمیشد و خودش هم بیش از سه دهه بود که فقط شعر میسرود و ظاهراً داستاننویسی را کنار گذاشته بود. چیزی که هنگام مرگ ملویل کسی نمیدانست، این بود که او در ۵ سال آخر عمر، گاهگاهی روی نگارش داستان بلنمد «بیلیباد» مشغول کار بود، داستانی که با مرگش ناتمام ماند.
بیلیباد، نخستین بار، ۳۳ سال پس از مرگ نویسنده، در سال ۱۹۲۴ منتشر شد و امروز به عقیده بسیاری، بعد از موبیدیک، بزرگترین شاهکار ملویل به شمار میآید.
گزارشی کوتاه از زندگی هرمان ملویل | بیوهاش رمان را سالها پس از مرگ بستهبندی کرد!
هرمان ملویل روز اوت ۱۸۱۹ از پدری بازرگان در شهر نیویورک به دنیا آمد. هنگامی که پدرش نومید و ورشکسته از جهان رفت، هرمان جوان فقط دوازده ساله بود و تلاش کرد معاش خود را با کار در یک بانک، پادویی کابین کشتی در سفری به لیورپول، و معلمی مدرسه ابتدایی تأمین کند و سرانجام در ژانویه ۱۸۴۱، در کشتی والگیری «آکوش نت» عازم اقیانوس آرام شد. سالها بعد این کشتی را در جزایر «مارکیز» ترک گفت و از تاهیتی و هونولولو سردرآورد، سپس در مقام ملوان ساده با کشتی ایلات متحد به باستون بازگشت و در آنجا در اکتبر ۱۸۴۴ از کار دریا کناره گرفت. کتابهای مبتنی بر این ماجراها برایش شهرتی یک شبه به ارمغان آورد. در سال ۱۸۵۰ ازدواج کرده بود، ملکی اعیانی نزدیک پیتزفیلد ماساچوست تهیه دیده بود (همسایه و یار و غار ناثانیل هائورن). و بر شاهکارش موبیدیک کار میکرد. بیشتر داستانهایش را در این ملک نوشت. اما کامیابی ادبیاش به همان زودی که شکوفا شده بود پژمرد. در ژانویه ۱۸۵۷ پس از دیداری از ارض مقدس، به کلی از نثر روگردان شد و تنها اشعار خود را در مجلات کوچک و خصوصی منتشر میکرد. در سال ۱۸۶۶ و ۱۸۸۵ در آنجا معاون بازرس گمرک بود و سرانجام روز ۲۸ سپتامبر ۱۸۹۱ در همانجا مرد. دستنویسی از آخرین اثر منثور او، بیلی باد ملوان، ناتمام و ناویراسته باقی ماند و بیوهاش آن را تا مدتها بستهبندی شده و در جای امنی نگه داشت: این اثر تا سال ۱۹۲۴ کشف و منتشر نشد.
یادداشت زندهیاد میرعلایی
زندهیاد احمد میرعلایی در ابتدای ترجمه کتاب نوشته است: «داستان بیلیباد با همکاری دوستم، محسن مومن بیتاللهی ترجمه شده است. شیوه کار بدین سان بود که هر فصل را ترجمه و پاکنویس میکرد و در اختیار من میگذاشت و من روایت خود را از فصل مینوشتم و در اختیار او میگذاشتم. ترجمه حاضر روایت من است. اما اگر پشتکار و سماجت او نبود من هرگز خویش خود این کار را نمیکردم.
ادای دین به پرویز داریوش
حال که سخن از دشواری ترجمه بیلیباد پیش آمد، جا دارد نسبت به پیر دیر ترجمه ایران، پرویز داریوش ادای دین شود که چند دهه پیش، هنگامی که ما محصل دبیرستان بودیم، موبیدیک را به شایستگی به فارسی برگرداند.
نشر نو این کتاب را در هفته جاری در شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه با قیمت ۱۳۰ هزار تومان در ۱۵۴ صفحه به تازگی منتشر کرده است.
مشروعیت اختلاف؟!
کتاب «مشروعیت اختلاف» نوشته علی اوملیل با ترجمه سید محمد آل مهدی به تازگی از سوی نشر نو راهی بازار کتاب شده است.
اختلاف در جوامع مدرن امری عادی و حتی ضروری تلقی میشود و با تدبیر درست، آن را به فرصتی برای رشد و پیشرفت جامعه تبدیل کردهاند؛ تدبیری که سرآغاز آن گفتوگوست. ما نیز امروزه بیش از هر وقتی نیازمند پذیرش اختلاف و مشروعیت بخشی به آن با بحث و گفتوگو و مناقشه هستیم. علی اوملیل، اندیشمند عرب زبان مراکشی، ۴ دهه پیش به این نیاز در کشور خویش پی برده بود و کتاب پیشرو را به آن اختصاص داد. او در پی پاسخ چنین پرسشهایی بود: «پیشینیان متفکر ما در برابر دیگری مخالف یا ناقض افکار و آراءشان چه موضعی داشتهاند؟ چگونه با او به جدال پرداختهاند و چه برخورد فکریای با او داشتهاند؟ آیا مجموع برخوردها و بحث و جدل آنان با دیگری میتوان دستمایهای یافت که مدعای امروز ما، مشروعیت اختلاف در آراء را پشتیبانی کند و به استواری قواعد گفتوگو و سنتهای آن بینجامد؟
کتاب «مشروعیت اختلاف» با شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه در ۱۳۴ صفحه با قیمت ۱۲۰ هزار تومان، این هفته از سوی نشر نو به بازار عرضه شد.