همشهریآنلاین - پروانه بندپی: ناآگاهی برخی از والدین درباره شرایط خریداری، نحوه مصرف و نیز شرایط نگهداری داروهای نوزادان میتواند به سلامت کودک آسیب برساند و حتی در برخی موارد منجر به مرگ او شود.
بسیاری از داروها به صورت قاچاق وارد کشور میشوند و در بازارهای آزاد توزیع میشوند و با قیمتهای بسیار گران در دسترس مردم قرار میگیرند. داروهایی که به دلیل شرایط نامناسب حمل و نقل گاهی اثربخشی خود را از دست میدهند و یا فاسد میشوند و والدین بیخبر، آنها را خریداری میکنند و هر روز به نوزاد خود میخورانند تا مشکلاتی همچون کولیک، نفخ و دلدرد و رفلاکس او بهبود یابد. بعضی از داروها نیز به دلیل این که هفتهها طول میکشد تا به کشور برسد، تاریخ مصرفشان میگذرد و همین بهانهای میشود تا واردکننده یا توزیعکننده دارو تاریخ انقضای آنها را دستکاری کند تا ضرری متوجه خودش نشود. موضوعی که میتواند به ضرر سلامت کودک تمام شود.
بعضی از والدین نیز نسبت به شرایط نگهداری دارو اطلاعاتی ندارند و از روی ناآگاهی، کودک خود را به سمت بیماری می کشانند. به عنوان مثال داروهایی که لازم است داخل یخچال نگهداری شوند را در محیط گرم یا بیرون از یخچال نگهداری میکنند و به این ترتیب باعث رشد میکروبهای مختلف در دارو میشوند.
دستکاری تاریخ انقضای داروهای خارجی
دکتر سالومه موسوینژاد، متخصص کودکان و نوزادان در گفتگو با همشهریآنلاین به این موضوع مهم اشاره میکند که نحوه مصرف دارو، شرایط نگهداری دارو و این که دارو را از کجا تهیه کرده باشیم، برای سلامت کودکان زیر ۲ سال بسیار مهم است و والدین باید نسبت به این موضوع آگاهی داشته باشند. چراکه یک اشتباه ظاهرا کوچک میتواند نتایج غیرقابل جبرانی به دنبال داشته باشد.
ما شرکت یا ارگانی نداریم که داروهای خارجی را تحت نظارت دولت و در شرایط استاندارد وارد کشور کند. به همین دلیل اصلا داروهای خارجی را برای نوزادان توصیه نمیکنیم
دکتر موسوینژاد میگوید: به دلیل اعمال تحریمها، داروهای خارجی زیادی وارد کشور نمیشوند و به صورت قاچاق و در شرایط نامساعد و غیر استاندارد وارد میشوند و به دست مردم میرسند. خیلی از این داروها زمان زیادی در گمرک میمانند و در شرایط غیر استانداردی حمل و نقل میشوند. در این میان افرادی که قصد دارند این داروها را در بازار توزیع کنند، قطعا تاریخ انقضای آنها را دستکاری میکنند تا ضرر مالی نکنند. این مورد میتواند برای نوزاد بسیار خطرناک باشد. برای همین ما به والدینی که نوزادشان را پیش ما میآورند، تاکید میکنیم که به هیچ عنوان داروی خارجی نخرند. به خصوص ویتامینها و داروهای قلب را.
این پزشک تاکید میکند: ما شرکت یا ارگانی نداریم که این داروها را تحت نظارت دولت و در شرایط استاندارد وارد کشور کند و چرخه حمل و نقل درستی هم داشته باشد. به همین دلیل ما اصلا داروهای خارجی را برای نوزادان توصیه نمیکنیم.
کولیک نوزاد، دارو ندارد
این متخصص کودکان و نوزادان درباره داروهای خارجیِ آنتیکولیک که خیلی از والدین به خصوص مادران اصرار دارند آنها را از بازار آزاد تهیه کنند، میگوید: خیلی از مادران فکر میکنند که با خوراندان شربت یا قطره کولیک به نوزاد، درد او تسکین پیدا میکند. در حالی که کولیک یک دوره دارد که باید طی شود. کولیک به نوعی «بیقراری در نوزاد» تعریف میشود و برای رفع یا کاهش آن مادر باید نوزاد را در آغوش بگیرد، آرام تکانش بدهد، یک سری موزیک مثل صدای جاروبرقی، صدای سشوار یا هر موزیکی با صدای ممتد را برایش پخش کند تا کودک کمی آرام شود. کولیک اصلا دارو ندارد. داروهای کولیکی هم که پزشکان به نوزادان میدهند، برای کاهش نفخ نوزاد است. نه برای تسکین درد کولیک.
دکتر موسوینژاد میگوید: تمام قطرههای کولیک از نوع پروبیوتیک هستند و خوراندن آن به نوزاد برای این است که تعداد و نوع باکتریهای روده بچه را تغییر بدهد تا نفخ نوزاد کم شود. درواقع یک جور دلخوشی است و به نوعی مثل گل گاو زبان عمل میکند. ولی داروهایی که در مراکز نامتعارف یا به شیوه نامتعارف به فروش میرسند و زود هم جواب میدهند و کودک را فوری آرام میکنند، قطعا حاوی آرامبخش هستند که صد درصد برای سلامت نوزاد ضرر دارد.
به گفته این متخصص اطفال، شربتهای حاوی آرامبخش ظاهرا کودک را آرام میکند اما درحقیقت روی سیستم عصبی او تاثیر میگذارد و باعث میشود کودک گیج و خوابآلود شود و همین، مادر را خوشحال میکند. چون فکر میکند دارو اثربخشی بالایی داشته و درد کودکش را برطرف کرده است. اما واقعیت این است که داروی حاوی آرامبخش ممکن است به نوزاد وقفه تنفسی دهد، باعث خوابآلودگی او شود و او نتواند خوب شیر بخورد و قندش افت کند. به دنبال افت قند ممکن است نوزاد دچار بیحالی و حتی تشنج شود. همین دو مورد خطرناک (افت قند خون و تشنج) باید ما را آگاه کند تا این نوع داروها را کلا کنار بگذاریم.
بعضی پزشکان هنوز دیفنهیدرامین تجویز میکنند
این متخصص کودکان و نوزادان ادامه میدهد: دارویی مثل دیفنهیدرامین قبلا برای درمان درد کولیک نوزاد تجویز میشد. اما سه چهار سالی میشود که مصرف دیفنهیدرامین برای کودک زیر ۲ سال ممنوع است. چون میتواند باعث مرگ کودک شود. اما متاسفانه هنوز بعضی از پزشکان قدیمی آن را تجویز میکنند.
دکتر موسوینژاد میگوید: اگر بخواهیم دارویی مشابه دیفنهیدرامین تجویز کنیم، مطمئنترین دارو سیتریزین است که ما برای علائم آلرژی و سرماخوردگی کودک تجویز میکنیم. اما به عنوان آرامبخش هرگز آن را برای کودک توصیه نمیکنیم.
سه چهار سالی میشود که مصرف دیفنهیدرامین برای کودکان زیر ۲ سال ممنوع است اما متاسفانه هنوز بعضی از پزشکان قدیمی آن را تجویز میکنند
والدینی که در برابر پزشکان گارد میگیرند
دکتر موسوینژاد در ادامه گفتگو به والدینی اشاره میکند که در مقابل پزشکان گارد میگیرند و حاضر نیستند کودک خود را نزد پزشک ببرند و درنتیجه ناخواسته به او آسیب میزنند.
او در این رابطه توضیح میدهد: مثلا اگر تکه استخوانی در گلوی کودک گیر کند، خیلی از والدین، او را پیش خاله فاطمه و خاله سیما و دایی بهمن میبرند اما حاضر نیستند او را نزد پزشک ببرند. چون معتقدند پزشکان فقط پول میگیرند.
به گفته این متخصص کودکان و نوزادان، فردی که هیچ تخصصی ندارد، ممکن است با فشار گلوی بچه موجب خفهگیِ او شود. خیلی از اینها به دروغ میگویند که استخوان را درآوردهاند و ممکن است یک تکه استخوان مدتها گوشه گلوی بچه بماند و منجر به اتفاقات بدتری شود. همه اینها به خاطر گارد اشتباهی است که بعضی از مردم دربرابر پزشکان میگیرند که هم به ضرر کودک خودشان تمام میشود و هم باعث میشود پول بیشتری از جیبشان برود.