همشهری آنلاین- حمیدرضا رسولی: مسجد قندی که با گذشت دهه‌های طولانی هنوز در یکی از جنوبی‌ترین مناطق تهران می‌درخشد، یادگار استاد حسن بنا، معمار سرشناس معاصر است. استاد حسن بنا شهرتش را مدیون ساخت ساختمان‌های قرینه در کوچه لولاگر است اما معماری مسجد قندی را هم باید در زمره آثار ماندگار او در محله جهان‌پهلوان تختی یعنی خانی‌آبادنو قرار داد.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
معماری منحصربه‌فرد این مسجد با عبور از ورودی اصلی به وضوح قابل مشاهده است. با گذر از ورودی اصلی، هشت‌ضلعی کوچکی با پوشش گنبدی و کاشیکاری معرق که سبک معماران ایرانی بوده جلب نظر می‌کند. دو طرف هشتی با کتیبه‌ای به خط ثلث سفید و با زمینه لاجوردی تزیین شده و جلوه و شکوه خاصی به این بخش از مسجد داده است. در ابتدای ورود مسجد سکوی «پیرنشین» برای استراحت سالخوردگان بنا شده و چنین ایده‌ای یک قرن در طراحی و معماری مسجد لحاظ شده است.
مسجد قندی یک ورودی فرعی هم دارد که در کوچه مجاور واقع شده و نمای ساده‌تری دارد. معمار مسجد برای در طراحی ورودی فرعی هم یک هشتی با تزیینات کاشیکاری معقلی در نظر گرفته و زیبایی خاصی به آن داده است.
هشتی‌های زیبا با آن معماری چشمنواز به حیاط کوچک و مربع‌شکل مسجد قندی منتهی می‌شوند و از آنجا می‌توان زیبایی ایوانی که در ضلع جنوبی حیاط ساخته شده را مشاهده کرد. شبستان ستون‌دار مسجد که ۹ ستون با پوشش طاق و گنبد دارد هم در این قسمت بنا شده و دو محراب با کاشیکاری تزیینی در آن ساخته شده است.
در ضلع شمالی مسجد هم دو ایوان دیگر ساخته شده اما عمق آنها به اندازه ایوان‌های جنوبی نیست. قرار دادن معماری منحصربه‌فرد ایوان‌های قرینه در کنار طاق‌نماهای تزیینی و کاشیکاری‌های معرق در شرقی و غربی حیاط، جلوه ویژه‌ای به این عمارت مذهبی بخشیده است.
مسجد قندی تهران به سبب ویژگی‌های معماری بی‌نظیر خود و قرارگیری در یکی از محله‌های قدیمی پایتخت مورد توجه گردشگران قرار دارد. به همین دلیل، همه ساله گردشگران داخلی و خارجی در قالب گردشگری میراث فرهنگی و با تورهای ایرانگردی از این بنا بازدید می‌کنند.
به‌طور کلی چند ویژگی جالب در معماری مسجد قندی وجود دارد یکی ورودی طاق جناقی آجرچین که یادگار معماری بناهای مذهبی قاجار است و دیگری سبک کاشیکاری «معرق» و «معقل» که در هر گوشه مسجد به چشم می‌خورد. درهای چوبی شبستان با طاقی معرق و پنجره‌های فلزی هم یکی دیگر از ویژگی‌های این مسجد تاریخی است.
نام مسجد: قندی
معمار: استاد حسن بنا
بانی: سید هاشم هاشمی، معروف به قندی
سال ساخت: ۱۲۹۰ـ ۱۳۲۹
محله: خانی‌آباد