همشهری آنلاین - حوادث: در سال‌های اخیر که رسیدگی به جرائم اقتصادی و پرونده‌هایی با موضوع اخلال در نظام اقتصادی رونق گرفته وکلای زیادی در این حوزه ظهور کرده‌اند. یکی از مشهورترین این وکلا رسول کوهپایه‌زاده است؛ وکیلی که نامش با وکالت بابک زنجانی، یکی از مهم‌ترین متهمان اقتصادی تاریخ قضایی کشور، گره خورده است. او در این سال‌ها تجربیات زیادی در این حوزه به‌دست آورده و گاهی اوضاع سختی را تجربه کرده است. کوهپایه‌زاده در گفت‌وگویی اختصاصی با همشهری از ورودش به دنیای وکالت و چالش‌های این حرفه صحبت کرد و ضمن گریزی به پرونده بابک زنجانی از ماجرای تهدید شدن به مرگ گفت.
چطور سال ۷۸ وارد دنیای وکالت شدید؟
علاقه وافر من به وکالت از همان ایام کودکی و نوجوانی خودش را نشان داد. آنچه در بازی‌های کودکانه من نمود داشت همین مسائل حقوقی و وکالتی بود. در عالم نوجوانی ساعت‌ها غرق در بازی‌های وکالتی می‌شدم. خودم بازپرس بودم. قاضی بودم. وکیل طرف مقابل بودم. سؤال و جواب می‌کردم. حکم می‌دادم و دفاع می‌کردم و این کارها من را سرشار از لذت و رضایت می‌کرد. این موضوع باعث شد که به سمت وکالت کشیده شوم و در دانشگاه هم در زمان انتخاب رشته فقط یک رشته را انتخاب کردم؛ حقوق دانشگاه شهید بهشتی. آن زمان این امکان وجود داشت تا صد رشته را انتخاب کنیم که رشته حقوق برای رسیدن به وکالت تنها انتخاب من بود.
در میان شاخه‌های مختلف وکالت شما به وکالت در پرونده‌های اقتصادی مشهور هستید. چطور شد که این حیطه را انتخاب کردید؟
وکلا در دوران وکالت براساس علاقه، استعداد، توانمندی، ذائقه و مهارت‌هایی که کسب کرده‌اند به یکی از شاخه‌ها و گرایش‌های حقوقی علاقه‌مند می‌شوند و در آن تبحر پیدا می‌کنند. پرونده‌های کیفری اقتصادی از آنجا که جنبه‌های گسترده‌ای از مسائل حقوقی و کیفری و تجاری و مسائل روز را با خود به همراه دارد و پیچیدگی‌های خاصی را در برمی‌گیرد و واجد جنبه‌های مختلف حقوق داخلی و بین‌المللی، همچنین پویا و به‌روز بودن است جذابیت خاصی برای من داشت. از طرفی تحصیلات تکمیلی من که مرتبط با حقوق تجارت بین‌الملل بود همزمان شد با یک‌سری تحولات اقتصادی و کیفری و قضایی. پرونده آقای بابک زنجانی نخستین پرونده اخلال در نظام اقتصادی در دهه اخیر بود. در سال ۹۲که این پرونده مطرح شد و تکرار پرونده‌هایی از این دست و رجوع موکلاتی در آنها در نهایت بعد از ۱۰سال زمینه‌ساز حضور من در پرونده‌های کلان اقتصادی شد.
در پرونده‌های اقتصادی به‌دلیل مبالغ بالایی که وجود دارد خطراتی نیز طرفین ازجمله وکلا را تهدید می‌کند. آیا در دوران کاری‌تان تهدید هم شده‌اید؟
بحث تامین جانی و امنیت وکلا بحثی جدی است و ما متأسفانه شاهد خشونت‌ها و تعرض جسمانی و تعرض و سوء‌قصد به برخی وکلا هستیم و بنده هم از این امر مستثنا نبودم. در پرونده‌ای یکی از همکارانم به قتل رسید و من که وکیل اولیای دم پرونده بودم مورد تهدید قرار گرفتم و حتی طی رأی قطعی صادره از دادگاه تجدیدنظر استان تهران فردی که من را به قتل تهدید کرده بود شناسایی و به حبس محکوم شد. این حرفه این خطرات را هم به همراه دارد و باید چاره اساسی در این خصوص اندیشیده شود.
درباره حق‌الوکاله وکلایی مثل شما حرف و حدیث‌هایی وجود دارد. اگر امکان دارد دراین‌باره شفاف‌سازی کنید؟
حرف و حدیث همیشه بوده و هست. تا به امروز از باب مسائل حق‌الوکاله خیلی شفاف و روشن عمل کردیم. در پرونده‌ای مثل سکه ثامن که ۳ هزار و ۵۰۰ مالباخته داشت و این افراد چیزی در حدود ۶۰۰ میلیارد تومان مال را از دست داده بودند و حق‌الوکاله آن مبلغ قابل توجهی می‌شد من کاملا رایگان وکالت این پرونده را برعهده گرفتم و فقط مقرر شد بین من و موکلین که شب‌های جمعه فاتحه‌ای برای مرحوم پدرم بخوانند و زمانی که به مال‌شان رسیدند هر کسی هرچقدر دوست دارد و به هر میزان که راغب است به مؤسسات خیریه کمک کند که این کار انجام شد. در پرونده دیگری مثل پرونده آذربایجان‌خودرو که در بعد کیفری وکالت ۷۰۰نفر را برعهده داشتم حق‌الوکاله با همین ۲ شرطی که گفتم کاملا رایگان بود.
وقتی وکیلی در یکی از مهم‌ترین پرونده‌های اقتصادی تاریخ ایران وکالت می‌کند آیا دیگر انگیزه‌ای برای وکالت در سایر پرونده‌ها برای او باقی می‌ماند؟
وقتی که شما در یک سطح خاصی از پرونده‌ها وکالت می‌کنید طبعا میل و رغبت و کشش شما به آن سمت خواهد بود و شاید برای شما پرونده‌های دیگر جذابیتی نداشته باشد. من همین حالا پرونده‌های مختلف و متنوعی را در حال وکالت هستم اما اغلب پرونده‌های کیفری اقتصادی را پیش می‌برم.
برای ادامه مسیر حرفه‌ای‌تان در وکالت چه چشم‌اندازی را متصور هستید؟
امیدوارم شرایط به‌گونه‌ای فراهم شود که بتوانم تجربیات حاصل از وکالت را به‌صورت سازماندهی شده و منظم و مؤثر در اختیار نسل جوان قرار دهم. به لحاظ سخت‌افزاری و نرم‌افزاری می‌توان دفتر وکالت دارای دپارتمان‌های مختلف حقوقی، کیفری، تجاری، خانواده، داخلی، بین‌المللی در سطح گسترده ایجاد کرد که این کار هم باعث اشتغال‌زایی می‌شود و هم جوانان مستعد و باانگیزه و متعهد را می‌توان جذب و هم خدمات حقوقی کلان و گسترده و عام‌المنفعه‌ای را به جامعه ارائه کرد.
مهم‌ترین ویژگی‌های یک وکیل
پرونده‌های اقتصادی معمولا واجد جنبه‌های مختلف تجاری، بانکی، بحث‌های روز رمزارزها، جرائم مرتبط با فضای مجازی، مسائل داخلی، تحولات بانکی، مالی، پولی و بانکی و... هستند که همه این مسائل باعث می‌شود یک وکیل نیاز داشته باشد به مجهز شدن به اطلاعات علمی، فنی و تخصصی روز در عرصه‌های مختلف و در عین حال روحیه مبارزه‌طلبی، خستگی‌ناپذیری و آمادگی برای چالش‌های مختلف. بعضا این پرونده‌های کلان اقتصادی سایه‌هایی از مسائل سیاسی و امنیتی را هم با خود به همراه دارد، واجد جنبه‌های ملی نیز هستند و اصحاب رسانه و خبرنگاران نسبت به این پرونده‌ها حساسند و اطلاع‌رسانی می‌کنند. اینها را اضافه کنید به قدرت ریسک‌پذیری بالا و جسارت ورود به عرصه‌هایی که یک وکیل باید ضمن رعایت خطوط قرمز جانانه از موکل خود دفاع کند. بعضا طرف مقابل شما بسیار قدرتمند است. مثلا در پرونده آقای بابک زنجانی طرف مقابل ما دولت بود و در آن پرونده به کرات افراد مختلف و... نسبت به پرونده موضع داشتند و این کار را سخت و عرصه را بر وکیل تنگ می‌کرد. بر این اساس وکیل باید بداند که پرونده‌هایی خواهد داشت که او را وارد یک نبرد و کارزار بسیار سخت و نفس‌گیر می‌کند.
ادامه مسیر وکالت
امیدوارم شرایط به‌گونه‌ای فراهم شود که بتوانم تجربیات حاصل از وکالت را به‌صورت سازماندهی شده و منظم و مؤثر در اختیار نسل جوان قرار دهم. مدنظرم است که انشاءالله بشود. به لحاظ سخت‌افزاری و نرم‌افزاری می‌توان دفتر وکالت دارای دپارتمان‌های مختلف حقوقی، کیفری، تجاری، خانواده، داخلی، بین‌المللی در سطح گسترده ایجاد کرد که این کار هم باعث اشتغال‌زایی می‌شود و هم جوانان مستعد و باانگیزه و متعهد را می‌توان جذب و هم خدمات حقوقی کلان و گسترده و عام‌المنفعه‌ای را به جامعه ارائه کرد. در سطح کوچک این کار آغاز شده و ما توانستیم در دفتر وکالت خودمان این دپارتمان‌های تخصصی را ایجاد کنیم.