همشهری- پریسا نوری: در آستانه فرا رسیدن سالروز این مناسبت تاریخی، برای آن دسته از مخاطبانی که می‌خواهند علاوه بر مرور خاطرات آن روزها، تعطیلات آخر هفته متفاوتی را برای خانواده رقم بزنند، مراکز گردشگری و تفریحی که در مسیر ۳۳ کیلومتری فرودگاه تا بهشت زهرا قرار دارند، را معرفی کرده‌ایم.
نام مقصد: موزه علوم زمین
نشانی: ضلع غربی میدان آزادی، بلوارمعراج، جنب سازمان زمین شناسی کشور
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: آزادی
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: آزادی
نوع گردشگری: علمی
روز و ساعت فعالیت: شنبه تاچهارشنبه، از ساعت ۹ تا ۱۵
سال تاسیس: ۱۳۴۴
جای پارک: ندارد
امکان عکاسی: دارد
قیمت بلیت: ۴ هزار تومان
معرفی: بخشی از سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور است که در آن نمونه‌های کمیابی از سنگ، کانی، فسیل و اشیا معدنکاری قدیمی نگهداری می‌شود.
گنجینه سنگ شناسی
در این موزه حدود ۴۰۰ نمونه سنگ، ۲۰۰۰ نمونه کانی، ۱۲۰۰ نمونه سنگواره و ۶۵ نمونه ابزار معدن کاری وجود دارد که از نقاط مختلف کشور و جهان جمع‌آوری شده‌اند. اشیای موزه بر مبنای ضابطه‌های علمی زمین‌شناسی به چند دسته از جمله بخش وسایل معدنکاری قدیمی و اشیا باستان‌شناسی، سنگ‌ها، کانی‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی، سنگواره‌ها و سنگواره مهره‌داران تقسیم شده و در ویترین‌های جداگانه قرارگرفته‌اند.
تنها شهاب سنگ کشور اینجاست
یکی از بخش‌های جذاب موزه، ویترینی است که در آن شهاب‌سنگ‌ها، آثار استخوانی، سنگواره رد پا و تخم دایناسور نگهداری می‌شود. دراین بخش می‌توانید رد پای دایناسوری که از ۹۰ میلیون سال پیش به جا مانده و شهاب سنگی به وزن تقریبی ۵/۷ کیلوگرم را تماشا کنید. این شهاب سنگ به عنوان تنها شهاب سنگ موجود درکشور سال ۶۴ در شهرستان تویسرکان همدان سقوط کرده است.
نام مقصد: برج آزادی
نشانی: خیابان آزادی، میدان ازادی
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: آزادی
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: آزادی
نوع گردشگری: هنری و فناوری
روز و ساعت فعالیت: یکشنبه تا جمعه، از ساعت ۹ تا ۱۷
سال تاسیس: ۱۳۴۴
جای پارک: ندارد
امکان عکاسی: دارد
قیمت بلیت: بسته به موارد بازدید، از ۱۰ تا ۲۵ هزار تومان
معرفی: اولین نماد شهر تهران است و با معماری تلفیقی هخامنشی، ساسانی و اسلامی به عنوان شاهکار معماری معاصر ایران از آن یاد می‌شود.
موزه‌ای به وسعت یک برج
فضای داخلی برج آزادی دارای دو طبقه است که یکی بالای قوس طاق اصلی و دیگری زیر گنبد قرار دارد و امکان دسترسی به آنها با آسانسور فراهم شده است. زیر برج نیز چهار طبقه در اعماق زمین طراحی شده که نگارخانه، سالن دانستنی‌ها، سالن ایرانشناسی، گذرگاه پیشینیان: تالار آینه، نگارخانه اقوام، تالار کهن، نگارخانه بوستان، راهروی فن‌آوری موزه، کتابخانه را درخود جای داده است.
ایرانگردی در ۲۰ دقیقه
در سالن ایرانشناسی، تصاویر حجمی از مراکز تاریخی، مذهبی، صنعتی کشور از طریق تسمه و نقاله به حرکت درمی‌آید و درطول ۲۰ دقیقه همه نقاط دیدنی ایران را جلوی چشمتان نمایان می‌کند. بازدید از راهروی فناوری هم که درآن جاذبه‌های مدرنی نظیر سامانه تصویری هوشمند، روبات پیانیست، پایگاه دانستنی‌ها و روبات پاسخگو به نمایش گذاشته شده، بسیار هیجان‌انگیز است.
نام مقصد: مقبره شهدای گمنام
نشانی: خیابان آزادی، بین بزرگراه یادگار امام و خیابان حبیب الهی، جنب ناحیه مقاومت مقداد، مهدیه امام حسن مجتبی (ع)
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: دکتر حبیب‌الله
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: شهید حبیب‌اللهی
نوع گردشگری: دفاع مقدس
روز و ساعت فعالیت: هر روز از ۹ صبح تا بعد از نماز مغرب
سال ساخت: ۱۳۸۴
جای پارک: دارد
امکان عکاسی: دارد
قیمت بلیت: رایگان
معرفی: مقبرة الشهدا در دل مهدیه و حسینیه امام حسن مجتبی (ع) قرار دارد و پیکر مطهر ۶ تن از شهدای خوشنام دفاع مقدس را در خود جای داده است.
یادمان شهدا
مهدیه امام حسن مجتبی از هفتم آذرماه سال ۸۴ که میزبان ۶ شهید گمنام دفاع مقدس شد، بین محلی‌ها به یادمان شهدا شناخته می‌شود. این یادمان ۴۰۰ متر مربع وسعت دارد و هر روز پذیرای شهروندان است. از سال ۹۶ حسینیه‌ای درکنار یادمان ساخته شده که مراسم مذهبی و عزاداری های آئینی در آن برگزار می شود.
مزار شهیدان خوشنام
شهدای خوشنامی که در یادمان شهدای امام حسن مجتبی (ع) آرمیده‌اند، ۱۹ تا ۲۳ ساله بوده و در عملیات‌های کربلای ۵، دارخوین، شلمچه، والفجر ۸، فکه و مجنون به شهادت رسیده‌اند که در سال‌های گذشته پیکر مطهر آنان طی مراسمی تشییع و در این مهدیه به خاک سپرده شده است.
نام مقصد: کوچه مهرناز
نشانی: خیابان آزادی، بین خیابان جمالزاده و میدان انقلاب
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: انقلاب
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: انقلاب
نوع گردشگری: تفریحی
روز و ساعت فعالیت: هر روز
سال تاسیس: ۱۳۹۴
جای پارک: دارد
امکان عکاسی: دارد
قیمت بلیت: رایگان
معرفی: یکی از طرح‌هایی که به تقلید از کوچه‌ای در شهر نانت فرانسه در تهران اجرا شده، طرح چترهای معلق در کوچه مهرناز است که جاذبه دیدنی پایتخت به شمار می آید ...
۲۸۳ چتر رنگی
کوچه مهرناز پیاده راهی است که با ۲۸۳ چتر رنگی مسقف شده است. چترهایی که هر کدام با طرح و رنگ متنوع در هوا معلق اند و در ساعات مختلف روز نور و سایه با چشم رهگذران بازی می کند. . از آنجایی که این کوچه آسمانش همیشه رنگی است و شرشر بارانش کسی را خیس نمی‌کند، به یکی از جاذبه‌های گردشگری تهران تبدیل شده است.
ایستگاه عکاسی
کوچه چترهای خیابان انقلاب که سال‌هاست پاتوقی برای رهگذران شده که اندکی زیر سایه آرام این کوچه استراحت کنند و از تلالو نوری که از لابه‌لای چترها به چشم می‌رسد، لذت ببرند. روزی نیست که دانشجویان، زوج‌های جوان و رهگذرانی که از حوالی انقلاب عبور می‌کنند، برای گرفتن عکس‌های یادگاری سری به این کوچه نزنند و از تلالو رنگ‌هایی که از لا به لای چترها به چشم می‌آید، لذت نبرند.
نام مقصد: خانه حسین پاشا امیربهادر
نشانی: خیابان ولیعصر (عج) پایین‌تر از میدان منیریه، پل امیر بهادر، خیابان بشیری
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: منیریه
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: پل امیربهادر
نوع گردشگری: تاریخی
روز و ساعت فعالیت: هر روز از ساعت ۹ تا ۱۴
سال تاسیس: دوره قاجار
جای پارک: دارد
امکان عکاسی: دارد
قیمت بلیت: رایگان
معرفی: خانه‌ای تاریخی به جا مانده از دوره قاجار و متعلق به «حسین پاشازاده» ملقب به «امیربهادر»، وزیر دربار و وزیر جنگ مظفرالدین‌شاه است.
کاشی و مقرنس‌کاری‌های چشم‌نواز
۲ عمارت در ضلع شمالی و جنوبی زمین خانه وجود دارد. عمارت شمالی بزرگتر و در دو طبقه بنا شده و در طبقه زیرین آن حوضخانه‌ای هست که با دیوارهای کاشی کاری و مقرنس کاری منظره چشم‌نوازی را جلوی چشم بازدیدکنندگان قرار می دهد. در طبقه بالای عمارت شمالی هم مانند اغلب بناهای قجری، تالار بزرگ با اتاق‌های متعددی تعبیه شده که برای مجالس دعا، روضه، قرائت، مجالس سخنرانی و آموزش قرآن مورد استفاده قرار می‌گرفت.
تابلوهای استاد کمال‌الملک
دیوارهای تالار و اتاق‌ها با تابلوهای نقاشی هنرمندانی چون استاد کمال‌الملک تزیین شده است. همچنین در بخش‌هایی از نمای داخلی تزییناتی چون آینه و مقرنس‌کاری، ارسی‌های رنگی و ... دیده می‌شود. عمارت جنوبی هم که بعدها اضافه شده شامل کتابخانه و گلخانه است. در حیاط هم محوطه بازی و باغچه به همراه مجسمه‌های برنزی کمال الدین بهزاد منیاتوریست قرن نهم هجری و کمال خجندی شاعر و عارف قرن هشتم هجری دیده می‌شود.
نام مقصد: خانه موزه مقدم
نشانی: خیابان امام خمینی، بعد از خیابان شیخ هادی، جنب بانک ملت
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: حسن آباد
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: البرز
نوع گردشگری: تاریخی
روز و ساعت فعالیت: هر روز بجز دوشنبه‌ها از ساعت ۱۰ تا ۱۹
سال تاسیس: ۱۳۴۴
جای پارک: دارد
امکان عکاسی: دارد
قیمت بلیت: ۳۰ هزار تومان
معرفی: موزه مقدم راکه خانه موزه مهندس محسن مقدم (از استادان باستان‌شناسی دانشگاه تهران) هم می‌شناسند، عمارتی تاریخی و یادگار یکی از درباریان قاجار به نام محمدتقی خان ملقب به احتساب الملک است.
معماری قرون وسطایی
عمارت اصلی خانه که به ساختمان اربابی معروف است، شبیه ساختمان‌های قرون وسطی طراحی و ساخته شده. این بنا شامل اتاق کدخدا، زیرزمین و حمامی با کاشیکاریهای قاجاری است. آثار تاریخی بسیاری مانند اشیای سفالی و شیشه‌ای، ابزار سنگی، آثار مفرغی، مهرها و اشیای فلزی که به کوشش دکتر مقدم جمع‌آوری شده‌اند، در این ساختمان در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دارد.
دیدنی‌های یک خانه تاریخی
خانه مقدم بخش‌های مختلفی مانند ساختمان بیرونی، حوضخانه، کتابخانه، ایوان قاجار، گلخانه، تراس، دیوار تجدد دارد. حوضخانه قدیمی‌ترین بخش خانه است که به سبک معماری دوره مظفری ساخته شده و در کتابخانه مجموعه کتاب‌های مرجع برای باستان شناسی، تالیفات دکتر مقدم و... نگهداری می‌شود. دانشجویان و محققان می‌توانند از این کتابخانه استفاده کنند.
نام مقصد: کاروانسرای خانات
نشانی: شمال میدان شوش، جنوب چهارراه مولوی، میدان امین‌السطان و در خیابان صاحب جمع
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: محمدیه
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: مولوی
نوع گردشگری: تاریخی
روز و ساعت فعالیت: شنبه تا چهارشنبه از ۹ تا ۱۹ و پنجشنبه و جمعه از ۹ تا ۱۵
سال ساخت: دوره قاجار
جای پارک: دارد
امکان عکاسی: دارد
قیمت بلیت: رایگان
معرفی: از مراکز تاریخی و گردشگری تهران و یکی از بزرگ‌ترین کاروانسراهای درون شهری است که از دوره قاجار به یادگار مانده و با معماری منحصر به فرد حال‌وهوای دلنشین و نوستالژی را برای بازدیدکنندگان رقم می‌زند.
کاروانسرای قجری
کاروانسرای خانات در زمینی با چهار گوشه غیرمتقارن قرار دارد؛ اما صحن بنا محوطه‌ای چهارگوش و متقارن است و ۵۴ حجره را در خود جای داده است. همچنین صحن دارای دو ایوان است که یک ایوان در سمت شرق به ورودی اصلی بنا راه دارد و ایوان دیگری در غرب به ورودی دوم بنا منتهی می‌شود. درب کاروانسرا از چوب روسی به ارتفاع ۵ متر ساخته شده و چهل گل میخ فلزی روی آن نصب شده است.
لوکیشن فیلم و سریال
از آن روزها که کاروانسرای خانات محلی برای استراحت و رفع خستگی مسافران بوده بیش از یک قرن گذشته و امروز به جای قافله‌ها و کاروان‌ها کسبه و تجار در حجره‌های پیرامونی آن مشغول کسب و کار هستند. سفره‌خانه سنتی خانات نیز با محیطی زیبا نیز در گوشه‌ای از این کاروانسرا قرار دارد و پذیرای بازدیدکنندگان است. همچنین این بنای تاریخی به‌عنوان لوکیشن فیلم «یکی از ما دو» و سریال‌های «نظیر برادر»، «پرده نشین» و «برادر جان» بوده است.
نام مقصد: سر قبر آقا
نشانی: ضلع جنوبی چهارراه مولوی انتهای خیابان شهید مصطفی خمینی
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: مولوی
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: چهار راه مولوی
نوع گردشگری: مذهبی
روز و ساعت فعالیت: هر روز با هماهنگی سازمان اوقاف
سال تاسیس: ۱۲۷۲
جای پارک: دارد
امکان عکاسی: دارد
قیمت بلیت: رایگان
معرفی: سر قبر آقا آرامگاه «میرزا ابوالقاسم تهرانی»، معروف به «حاج میرزا ابوالقاسم امام جمعه» است که در عصر فتحعلی شاه، محمدعلی شاه و ناصرالدین شاه قاجار امام جمعه تهران بود.
بقعه‌ای در میان باغی بزرگ
این بقعه تاریخی مستطیل شکل بر روی سکویی به ارتفاع یک متر در میان باغی بزرگ و قدیمی بنا شده و مانند اغلب بناهای قاجاری چهار ایوان دارد. در معماری و طراحی بقعه از آینه‌کاری، گچبری، گچکاری استفاده شده و به دلیل نوع تزئینات و کاشیکاریهای نفیس، جزو بناهای فاخر دوره قاجار به حساب می‌آید.
آرامگاه شخصیت‌های تاریخی
بقعه در آهنی بزرگی دارد که معمولا قفل است و بازدید از داخل آن بدون هماهنگی ممکن نیست. اما در هیاهو و شلوغی خیابان مولوی و چهارراه سیروس، گنبد آبی رنگ غبار گرفته آن دیده می‌شود. بد نیست بدانید این محل در دوره قاجار قبرستان کوچکی بوده و در آن علاوه بر امام جمعه تهران، شخصیت‌هایی چون «سید مهدی امامی»، «ناظم‌الاطبا»، «سعید نفیسی» و ... در آن آرمیده‌اند.
نام مقصد: بوستان ولایت
نشانی: انتهای اتوبان نواب، تقاطع اتوبان تندگویان
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: زمزم
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: بوستان ولایت
نوع گردشگری: تفریحی
روز و ساعت فعالیت: شبانه‌روزی
سال تاسیس: ۱۳۹۱
جای پارک: دارد
امکان عکاسی: دارد
معرفی: بوستانی که در کنار فضای وسیع، امکانات مختلف تفریحی و ورزشی و فرهنگی را برای یک تفریح خانوادگی و دوستانه در اختیار گردشگران می‌گذارد.
ورزش و استراحت
محیط بوستان ولایت برای ورزش‌هایی مثل دومیدانی، اسکیت، پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری طراحی شده و از آنجا که شیب آن تقریبا صفر است، بهترین انتخاب برای دویدن طولانی به حساب می‌آید. اما لازم نیست در این بوستان فقط جنب و جوش داشته باشید، در کنار آلاچیق‌های متعدد، فراوانی درختان سرسبز، فضای دل‌انگیزی برای استراحت خانوادگی فراهم کرده است.
از صخره‌نوردی تا موتورسواری
در بوستان ولایت امکانات متعددی از جمله پیست دوچرخه سواری و پیاده روی، باشگاه ورزشی، زمین اسکیت، شهربانو، سالن آمفی تئاتر، شهربازی، کتابخانه، خانه نشاط و ... تعبیه شده اما وجود امکاناتی برای پاراگلایدر، صخره نوردی، کارتینگ، موتورسواری، سوارکاری، اتومبیل‌رانی و ... این بوستان را متمایز می کند.
نام مقصد: آرامگاه جوانمرد قصاب
نشانی: شهر ری، بزرگراه شهید رجایی، سه راه علی آباد
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: جوانمرد قصاب
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: کمیل
نوع گردشگری: تاریخی
روز و ساعت فعالیت: هر روز
سال تاسیس: دوره قاجار
جای پارک: دارد
امکان عکاسی: دارد
قیمت بلیت: رایگان
معرفی: مقبره فردی به نام جوانمرد قصاب است که روایات بسیاری درباره هویتش وجود دارد. معتبرترین آنها مربوط به «ملاحسین کاشفی» است که در «فتوّت‌نامه سلطانی» او را یکی از «هفده کمر بسته» حضرت علی (ع) و از ملازمان «محمد حنفیه» دانسته است.
مزار قصاب جوانمرد
بقعه جوانمرد قصاب در داخل یک بنای ۴ ضلعی به مساحت ۱۰۰ متر مربع قرار دارد. در داخل بقعه به فاصله یک متری از زمین، مزار جوانمرد قصاب با سنگ مرمر سیاه وجود دارد و روی آن با خط نستعلیق نوشته شده: جوانمرد قصاب این شیر دل کمر بسته شیر یزدان بود/ مزارش که باشد بهشت برین زیارتگه اهل ایمان بود
ساختمانی کاهگلی با نمای سیمانی
ساختمان به سبک و سیاق بناهای قدیمی از خشت و کاهگل ساخته و نمای بیرون آن با سیمان پوشیده شده است. بر بالای بنا گنبد خشتی دیده می‌شود. در داخل بقعه همان لوحی وجود داردکه نام جوانمرد قصاب روی آن نوشته شده است. بقعه و اطراف آن امکانات چندانی ندارد، فقط در محوطه حیاط چندین آبخوری و سرویس بهداشتی برای بازدیدکنندگان تعبیه شده است.
نام مقصد: جایگاه جلوس امام
نشانی: آزادراه خلیج فارس، بلوار علامه سیدمرتضی عسگری، قطعه ۱۷ بهشت زهرا
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: کهریزک
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: بهشت زهرا
گردشگری: دفاع مقدس
روز و ساعت فعالیت: هر روز
سال تاسیس: ۱۳۵۷
جای پارک: دارد
امکان عکاسی: دارد
معرفی: ضلع شمالی قطعه ۱۷ بهشت زهرا جایگاهی است که اولین سخنرانی امام خمینی (ره) پس از ورود به کشور در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ در آن انجام شد.
یادبود امام در قطعه ۱۷
امام خمینی (ره) در اولین روز ورودش به ایران به قطعه ۱۷ بهشت زهرا رفت و بر مزار شهدای انقلاب و ۹۲ تن از شهدای جمعه سیاه حاضر شد. سپس در شمال این قطعه سخنرانی تاریخی خود را برای خیل انقلابیون مشتاق قرائت کرد. در این محل یادبودی سخته شد که هر سال همزمان با روز ۱۲ بهمن گباران می‌شود.
جایگاه سخنرانی معروف امام
بخشی از سخنرانی معروف امام که علیه حکومت پهلوی و دولت بختیاری ایراد کرد به این شرح بود: «من دولت تعیین می‌کنم، من در دهن این دولت می‌زنم، من دولت تعیین می‌کنم، من به پشتیبانی این ملت، دولت تعیین می‌کنم.» این سخنان با ابراز احساسات شدید مردم پاسخ داده شد. امام(ره) اعلام کرد که دولت بختیار غیرقانونی است و ملت از این به بعد، خود سرنوشتش را معیّن خواهد کرد.