همشهری آنلاین- علی‌الله سلیمی: انتشارات انقلاب اسلامی وابسته به دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای(مدّ ظلّه‌العالی) در دوره جدید فعالیت خود تلاش دارد با ترویج آرا و اندیشه‌های مقام معظم رهبری، مسیری نورانی و پربرکت برای تحقّق تمدّن نوین اسلامی ترسیم کند. در این راستا، یکی از مفاهیم کلیدی در کلام رهبری، موضوع هویت ملی است که بارها در سخنرانی‌ها و بیانات حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای(مدّ ظلّه‌العالی) تکرار و بر آن تأکید شده است. در خصوص بررسی هویّت ملّی از منظر رهبر انقلاب، به تازگی کتابی با عنوان «درآمدی بر هویّت ملّی در اندیشه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای(مدّظلّهالعالی)» به قلم دکتر عباسعلی رهبر از سوی انتشارات انقلاب اسلامی منتشر شده که اثر ارزشمندی در این زمینه است. مراسم رونمایی اینا اثر روز گذشته در کتابخانه و موزه ملی ملک با حضور اساتید دانشگاه، اندیشمندان، پژوهشگران و فعالان حوزه کتاب برگزار شد. در این مراسم علاوه بر نویسنده، امیر خوراکیان رئیس کتابخانه و موزه ملی ملک، دکتر موسی نجفی استاد دانشگاه و رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، دکتر محمد اسحاقی معاونت آموزش و پژوهش دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای(مدّظلّهالعالی) و محمدعلی قندهاری‌نیا مدیرعامل انتشارات انقلاب اسلامی حضور و سخنرانی داشتند.
در آغاز این آیین رونمایی، امیر خوراکیان رئیس کتابخانه و موزه ملی ملک ملک با خیر مقدم به مهمانان و ابراز خوشحالی از برگزاری چنین رویدادهای فرهنگی در کتابخانه و موزه ملی ملک گفت: آثار و نفایس موزه ملک نشان ها و نمادهایی از تاریخ و هویت ملت ایران است. از همین روی اینجا مکان مناسبی برای رونمایی از این کتاب فاخر با موضوع هویت است. ما در تلاشیم تا در رویکردی تازه با برگزاری رویدادها و ارائه روایت‌های تاریخی نقش جدی‌تری در تعمیق و تحکیم هویت اسلامی ایرانی به‌ویژه برای نسل جوان داشته باشیم.
- باید نگاه منظومه‌ای به بیانات رهبر معظّم انقلاب داشت
در ادامه مراسم، محمد اسحاقی معاون آموزش و پژوهش دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای(مدّظلّهالعالی)» گفت: ما در مواجهه با بیانات رهبر معظّم انقلاب، با توجه به تنوع شخصیت ایشان با یک فقیه، مرجع تقلید، حاکم و ولیّ فقیه، اندیشمند، هنرشناس و یک جریان شناس سیاسی مواجهیم. ما با یک منظومه فکری مواجهیم که دارای اضلاع مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، منطقه ای و جهانی در یک دوران طولانی تجربه زیسته است. شما این اضلاع و ابعاد را نمی توانید از هم جدا کنید. آنها در هم تنیده هستند.» وی با اشاره به اینکه باید نگاه منظومه‌ای به بیانات رهبر معظّم انقلاب داشت، افزود: «این بیانات از آنجایی که از سوی یک حکیم صادر شده، به هم پیوسته است و صِرف بیان نیست. باید برای شناخت منظومه سخنان ایشان گام هایی برداریم که عبارتند از ۱. شناخت صحیح و درست و جامع از ابعاد شخصیتی رهبر انقلاب ۲. تبیین ۳. ترویج جامع برای اهل آن تا زمینه تحقق فراهم شود. آنچه در ابعاد هویّت ملّی در منظر رهبر انقلاب می‌بینیم، ابعاد سه گانه‌ی ایرانی، اسلامی و استکبارستیزی است.»
- هویت ملی از بحث‌های امروز جامعه است
سخنران بعدی مراسم، عباسعلی رهبر، نویسنده کتاب بود که گفت: «اختر تابناک هویّت ملّی ما، اهل بیت وحی به ویژه حضور امام رضا(ع) در کشور است. در این زمینه تفاوتی بین شیعه و سنّی نیست و هر دو بر محور محبّت عترت هستند. یک اتفاق بسیار مهمی که در این کتاب رخ داد، این بود که ما توانستیم از ظرفیت‌های روشمند دانشگاهی و علمی روز برای تبیین مفاهیم و موضوعات مندرج در اندیشه مقام معظّم رهبری استفاده کنیم. این اتفاق در باب هویّت ملّی، به صورت الگویی روشمند که در قالب نظریه داده بنیاد است، در طول ۵۰ سال سخنرانی ها و بیانات رهبری معظم احصاء و بازخوانی شد. از مجموعِ صحبت ها و سخنرانی های ایشان در قالب نظریه داده بنیاد، به مفاهیم و موضوعاتی مبنایی رسیدیم. در مقدمه کتاب، بحث روش‌شناسانه و نظری کتاب آمده است. سپس در دو فصل و پنج گفتار به نظریه اولیه مختار نویسنده می‌رسیم و با توجه به تکنیک‌های روشی و نظریه این کتاب به نظریه هویت ملی از دیدگاه رهبری نزدیک شدیم.» عضو هیئت علمی دانشگاه علامه با تأکید بر اینکه بحث هویت ملی از بحث‌های امروز جامعه است، افزود: در این بحث دو نکته مدنظر است؛ یکی همسان‌گرایی است که خود را در بحث تعلق، تعهد و آگاهی تاریخی نشان می‌دهد. دوم نگاه ایشان به انسان‌های دنبال صلح است. ایشان آفت تمام مسائلی که تخریب‌گر هویت ملی است را عدم استقلال دانسته و استقلال را کمک‌کننده هویت ملی می‌دانند.
- بررسی یازده ابعاد هویتی
نویسنده «درآمدی بر هویّت ملّی در اندیشه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای(مدّظلّهالعالی)» با اشاره به اینکه در این کتاب در نگاه ۱۱ گانه وارد فهم هویت ملی از نگاه رهبری شدیم، گفت: «در چهارگانه نخست نوع نگاه‌ها، بینش و بحث‌های ارزشی و احساسی در هویت ملی را نشان می‌دهیم که آنها را در دیدگاه معظم له در یک سبد بررسی کرده‌ایم. در سبد دیگر به بررسی سایر ابعاد هفتگانه هویتی پرداخته‌ایم. این ۱۱ ابعاد هویتی را در بحث‌های مختلف سیاسی، دینی، فرهنگی و زیارتی و.... بررسی کردیم.» وی با تأکید بر اینکه نقطه عطف توجه رهبری به هویت ملی ما، مردم آزاد، آقامنش و عزتمند است، تصریح کرد: «ایشان در بحث مردم‌سالاری دینی توجه جدی به اکثریت مردم دارند که در این راستا توجه خاص به حضور و نجابت ملی و ارزش‌های ایرانی ـ اسلامی است و این موضوع مورد توجه قرار می‌گیرد. هنگامی که هویت ملی را بازسازی کنیم، می‌توانیم به ملتی پیشرفته، فناور، نوآور و ملتی که دارای آبروی جهانی است، تبدیل شویم.»
- هویت سه لایه ایرانی، اسلامی و شیعی
سخنران بعدی این مراسم، موسی نجفی رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بود که با تأکید بر اینکه کتاب فوق مربوط به رهبر انقلاب و روشن شدن ابعاد هویت ملی است، گفت: «ما هنگامی که به برخی از موضوعات می‌پردازیم، صرفاً یک موضوع نیست بلکه ابعاد وسیع‌تری را نیز شامل می‌شود. هویت ملی یکی از چند موضوع اصلی است.» وی با اشاره به اینکه بحث هویت ملی در سخنان رهبری صرفاً امری نظری نیست بلکه تأثیرات عملی نیز داشته است، چون فرمایش ایشان بلافاصله انعکاس پیدا می‌کند، گفت: توجه به بحث هویت ملی در سخنان رهبری محدود به یک جا و یک کتاب نمی‌شود. بلکه باید مجموعه‌ای از سخنان ایشان در طول انقلاب، کتاب‌های ایشان پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، نظریات و سخنان ایشان در دوره ریاست جمهوری و رهبری را دید و بررسی کرد. نجفی با تأکید بر اینکه هویت ملی تنها بازخوانی سخنان ایشان نیست بلکه بازیابی و بازسازی اندیشه‌ها و سخنان ایشان است، بیان کرد: مجموعه هویت ملی دارای عظمتی است و خود سخنان رهبری نیز موضوع عظیمی است که باید سالیان سال بر آن کار شود. وی با اشاره به اینکه بحث رهبری درباره هویت ملی یک قالب نیست و می‌توان از قالب‌های دیگر نیز استفاده کرد، افزود: یکی از نظریات کمک‌کننده و روشن‌کننده که در هویت ایرانی ـ اسلامی مغفول مانده، هویت شیعی است. ما دارای هویت سه لایه ایرانی، اسلامی و شیعی هستیم. هویت اسلامی ما از زمان صفوی است. وجود حضرت علی‌بن‌موسی الرضا(ع) و مفاتیح الجنان، نقش هویتی شیعی ما است هرچند پیشتر خط اسلامی عربی و وجود حافظ نماد دوم این هویت ما است.