همشهری آنلاین: حجت الاسلام سید جواد بهشتی در اولین شب قدر امسال توصیه متفاوت برای آشتی با قرآن دارد. او معتقد است خداوند ۱۰ انتظار از ما نسبت به کتاب آسمانیاش دارد که خواندن، تلاوت، ترتیل، تفکر، گوش دادن، آموزش، تاثیر گرفتن، عمل کردن، تبلیغ و ایمان واقعی از جمله این انتظارات است. به گفته این مفسر قرآن، مؤلف، استاد دانشگاه و حوزه چه خوب است که شب قدر در سال جدید را با این دعا شروع کنیم: «من عهد میبندم در سال آینده تو را خواهم خواند، با ترتیب تلاوتت خواهم کرد. به ترتیل و با شوق تو را خواهم خواند. در آیات تو فکر خواهم کرد و زمانی که دیگران تلاوت میکنند خوب گوش کنم. هرچه از تو بلدم به دیگران یاد خواهم داد و تحت تاثیر تو رفتارم را تغییر خواهم داد و به دستورات تو عمل خواهم کرد و تو را به دنیا معرفی خواهم کرد و ایمانم به تو را تقویت خواهم کرد.» در ادامه بخشهای دیگر صحبتهای ایشان را مرور میکنیم.
تلاش برای سبک زندگی قرآن
اهمیت ماه رمضان بیش از اینکه به روزه داری باشد به قرآن است. خداوند در قرآن میفرماید شَهْرُ رَمَضانَ الَذی أُنْزِلَ فیهِ الْقُرْآنُ. ماه رمضان [همان ماه] است که در آن، قرآن فرو فرستاده شده است. شبهای قدر هم عبادت کنندگان در منزل یا مساجد قرآن در مقابل صورت خود یا روی سر میگیرند. این یک حرکت نمادین است که ما میخواهیم بگویم دوست داریم که سبک زندگی ما قرآنی باشد. حالا سوال این است که قرآن از ما مسلمانان چه میخواهد؟ وقتی این ۶ هزار آیه را مرور میکنیم به جواب میرسیم. تا آنجایی که من بررسی کردم قرآن ۱۰ انتظار از ما دارد.
۱
اولین انتظار این است که ما این کتاب را بخوانیم؛ میفرماید اقراء یعنی بخوان. از اسمش هم مشخص است یعنی کتابی است برای خواندن. کتابی در تاریخ بشر به عنوان قرآن خوانده نشده است. منتها نه فقط در ماه مبارک رمضان که در تمام طول سال، روزها و شبها باید آیات این کتاب خوانده شود. امام رضا(ع) میفرمایند حداقل در طول شبانه روز ۵۰ آیه از قرآن را بخوانید. اگر بیشتر شود که چه بهتر.
۲
دومین انتظار قرآن از ما تلاوت است. یعنی به ترتیب خواندن آیات از سوره حمد و بقره و آل عمران تا الناس. در این ۱۱۴ سوره قرآن به همه مسائل زندگی بشر از جمله اقتصادی، سیاسی، حقوقی، تعلیم و تربیت، اخلاق و خانواده و… پرداخته شده است. ما باید به همه این مباحث با همین ترتیبی که پیش روی ماست اهتمام بورزیم. نکند قرآنهای خانههای ما به صورتی باشد که صفحاتی از آن خوانده شده و صفحاتی دست نخورده بماند.
۳
انتظار سوم ترتیل است؛ یعنی با عطش و شوق و علاقه بخوانیم. به دور از شتاب زدگی و شمرده بخوانیم. ما وقتی با دقت بخوانیم آماده میشویم برای انتظار چهارم که تدبر است.
۴
انتظار چهارم همان طور که اشاره کردم تدبیر و تفکر در آیات است. قرآن کریم در مورد خواندن میفرماید اقراء، درباره تلاوت میفرماید اتلو، درباره تلاوت میفرماید شمرده بخوان. اما درباره تدبیر در آیات سرزنش میکند و میفرماید چرا در قرآن تدبر نمیکنند، آیا بر دلهایشان قفل زده شده است؟ در چیزی تدبر کنیم؟ در زیباییهای ادبی قرآن، در پیامهای تربیتی قرآن در قصهها و مثلهای قرآن، در تاریخی که قرآن به آن اشاره کرده است.
۵
پنجمین انتظاری که قرآن از ما دارد استماع است. یعنی کسی قرآن بخواند و ما گوش کنیم. این هم یک اثر دیگری دارد. قرآن میفرماید: «هنگامی که قرآن خوانده میشود، گوش فرا دهید و خاموش باشید؛ شاید که مشمول رحمت خدا شوید.»
۶
ششمین انتظار قرآن از ما تعلیم است. این به این معناست که ما مسئولیت داریم به دیگران قرآن آموزش دهیم. اولین کسانی که در اولویتاند اعضای خانواده، فرزندان و همسراست. بعد همسایهها، اطرافیان و دانش آموزان و دانشجویان است. حدیث داریم اذان گویان و آموزش دهندههای قرآن با قامتهای بلند وارد قیامت میشوند. همه ما باید آموزگار قرآن شویم. البته نه اموزگار گواهی نامه دار بلکه میتوان در حد توان خود از روی سوز و عشق کتاب آسمانی را به دیگران بیاموزیم.
۷
هفتمین انتظار تاثیر است. یعنی زندگی ما تحت تاثیر آیات قرآنی قرار بگیرد. امامان ما کارهایی را انجام میدادند و میگفتند تحت تاثیر آیات ما این رفتارها را انجام دادیم. حضرت فاطمه زهرا(س) لباس عروسی خودش را به فقیر داد و فرمود این را قرآن به ما یاد داده است.
۸
عمل به قرآن انتظار بعدی است. در قران حدود ۲ هزار امر و نهی شده و خداوند که خالق و طبیب همه انسان هاست نسخههایی را برای سعادت بشر فرستاده است. پس باید به این نسخهها عمل کنیم. حکایت بسیاری از ما این است که نسخه پزشک را میخواند و میبوسد و روی طاقچه قرار میدهد و به آن عمل نمیکند اما منتظراست که خوب شود. هر عاقلی میداند که خوب نمیشود. این نسخه را روزی ده بار بخوانیم دردی را دوا نمیکند. خداوند فرموده غیبت نکنید! در زندگی دیگران تجسس نکنید! بدبین نباشید! با صداقت و مهربان باشید! چشمانتان را ازنامحرم دور کنید! از داراییهایتان مقداری به فقرا بدهید.
۹
نهمین انتظار تبلیغ است. یعنی این کتاب را به مردم دنیا که حدود ۸ میلیارد نفر هستند معرفی کنیم. خیلی از افراد زبانهای غیرفارسی بلد هستند و فضای مجازی هم که آماده است. پس چه خوب است مطالب زیبای قرآن را مثلا به زبان انگلیسی ترجمه و در فضای مجازی منتشر کنیم تا همه بدانند که مسلمانان چه کتابی دارند و جرائت نکنند این کتاب را آتش بزنند.
۱۰
دهمین انتظار قرآن از ما تقویت ایمان است. در سوره نسا آیه ۱۳۶ خداوند میفرماید: «یا أَیُّهَا الَذینَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللّهِ وَ رَسُولِهِ وَ الْکِتابِ…» ای کسانی که ایمان آوردهاید! به خدا و پیامبرش، و کتابی که بر او نازل کرده، و کتب (آسمانی) که پیش از این فرستاده است، ایمان (واقعی) بیاورید! گاهی ایمانهای شما تهدید به خطر میشود باید تقویت کنید. آنقدر باید ایمانهای ما نسبت به خدا و پیامبر قوی باشد که یک پرسش و شبهه ما را سست نکرده و به تردید نیاندازد.
شب طلایی قدر
در شب قدر همین که قرآن را مقابل صورت و روی سر میگیریم این موضوع را مد نظر بگیریم و با قرآن عهد ببنیدم کهای قرآن کریم! ای کتاب خدا! ای کلام خدا! من عهد میبندم در سال آینده تو را خواهم خواند، با ترتیب تلاوتت خواهم کرد. به ترتیل و با شوق تو را خواهم خواند. در آیات تو فکر خواهم کرد و زمانی که دیگران تلاوت میکنند خوب گوش کنم. هرچه از تو بلدم به دیگران یاد خواهم داد و تحت تاثیر تو رفتارم را تغییر خواهم داد و به دستورات تو عمل خواهم کرد و تو را به دنیا معرفی خواهم کرد و ایمانم به تو را تقویت خواهم کرد.