همشهری آنلاین - الهه فراهانی: پدیده سرقت یکی از دغدغه های اصلی شهروندان است و افزایش آن در جامعه موجی از نگرانی های گسترده ای را در پی خواهد داشت. از این رو پلیس و دستگاه قضایی به عنوان ضابط برای رفع این دغدغه و مبارزه با سرقت، راهکارهای زیادی را عملیاتی کرده اند تا شاهد کاهش آمار این نوع جرایم در جامعه باشیم. از جمله اجرای طرح برخورد با سارقان و راه اندازی قرارگاه مبارزه با سرقت. اما تازه ترین طرح مبارزه با سرقت که با روی کار آمدن سردار احمدرضا رادان فرمانده فراجا اجرایی شده است، کنترل هوشمند سارقان سابقه دار با پابندهای الکترونیکی است. اجرایی شدن این طرح که قریب به یک ماه و ۱۰ روز از کلید خوردنش می گذرد، دستاوردهای خوبی در پی داشته به طوریکه دو مجرم سابقه داری که با پابند الکترونیکی در پایتخت راهی سرقت شده بودند، سر بزنگاه رصد شده و به دام پلیس افتادند. اما جزییات این طرح هوشمند به چه صورت و به پای چه مجرمانی بسته می شود؟ سردار علی ولیپور گودرزی رئیس پلیس آگاهی تهران در گفت و گو با همشهری، این سوالات را پاسخ داده و به تشریح جزییات تازه ترین طرح هوشمند پلیس می گوید.
اجرای طرح پایش مجرمان سابقه دار از طریق پابند الکترونیکی، اثر مثبتی در پیشگیری از وقوع سرقت خواهد داشت؟
قطعا خواهد داشت. طرح بسیار خوبی است و هدف از اجرای این طرح، پیشگیری از وقوع جرم است.
از چه زمانی شروع شده است؟
تقریبا از اواخر اسفند ماه بود که کلید خورد؛ قریب به ۴۰ روز از اجرای این طرح که به دستور سردار رادان فرمانده انتظامی بوده، می گذرد و دستاوردهای خوبی هم داشته است.
از دستاوردهای این طرح بگویید؟
در همین مدت زمان کوتاه که اجرایی شدن این طرح می گذرد، دو سارق که با پابند الکترونیکی راهی سرقت شده بودند را دستگیر کردیم. مورد اول این بود که مجرم سابقه داری، با پابند الکترونیکی خودرویی را سرقت کرده بود که همکارای گشت من رسیدند و این نفر را درحالیکه پشت فرمان خودروی سرقتی بود دستگیر کردند. مورد بعدی، مجرم سابقه داری بود که قصد سرقت گوشی موبایل شهروندی را داشت اما چون همکارانم وی را رصد می کردند سر بزنگاه رسیدند و متهم نیزاقدام به فرار کرد. وی حتی در مقابل ماموران مقاومت کرد که ماموران با استفاده از قانون بکارگیری سلاح تیراندازی کردند و این نفر مورد اصابت گلوله قرار گرفت و بازداشت شد.
برای بازداشت این افراد نیاز به دستور قاضی است؟
جرم مشهود است و هماهنگی قاضی را هم داریم.
چه افرادی مشمول این طرح شده و باید پابند الکترونیکی به پاهایشان بسته شود؟
افرادی که از ۴ سابقه به بالا داشته باشند.
وقتی پابند به پاهایشان بسته می شود، به چه شکل مورد رصد و کنترل ماموران قرار می گیرند؟
ما یک اتاق پایش داریم که به صورت لحظه ای افرادی که از پابند استفاده می کنند به صورت هوشمند کنترل می شوند. درواقع برای هر شخص یک کدی در نظر گرفته می شود و بعد به این افراد پابند می زنیم و برای آنها مهلت تعیین می کنیم؛ از دو تا سه سال. اگر در این مدت آنها جرمی را مرتکب نشوند، پابندشان فک می شود و اگر تکرار جرم کنند علاوه بر مجازاتی که قانون برای آنها تعیین کرده دوباره به پاهایشان پابند می زنیم و مدتش را افزایش می دهیم. قابلیت توانمندی این طرح این است که به صورت الکترونیکی شخص هر کجا که برود ما مسیر حرکتش را متوجه می شویم. جایی که توقف کند متوجه می شویم.
شارژ این پابندها به چه صورت است؟
این پابند ها حدود ۴۸ ساعت شارژ را نگه می دارند. شارژر در اختیار آنها قرار داده ایم که به صورت سیمی شارژ می شود افراد ما که در سالن پایش هستند و به صورت لحظه ای این افراد را رصد می کنند و حواسشان هست که مرتکب جرم نشوند. اگر شارژ پایند رو به اتمام باشد به او پیامک می دهیم و اگر توجهی نکند با شخص مورد نظر تماس می گیریم و به او ابلاغ می کنیم که حتما پابندش را شارژ کند و اگر توجه نکند شخص مورد نظر را دستگیر می کنیم و از او تعهد میگیریم.
امکان این وجود دارد که مجرمان، پابند را از پاهایشان باز کنند؟
نه امکان باز شدن وجود ندارد، فقط باید تخریب شود. در این صورت چنانچه متهم به این پابندها آسیب برساند به عنوان آسیب به اموال دولتی برایش پرونده تشکیل می دهیم.
آیا نواقصی هم در این طرح وجود دارد؟
به عقیده بنده، این طرح بسیار خوبی است تقریبا معایبش رفع شده است و اگر معایب جزیی داشته باشد کارشناس های همان شرکت و فراجا و کسانی که کار عملیاتی می کنند هستند و روزانه این معایب را از بین می برند و برطرف می کنند و انشاله در آینده بسیار تاثیر گذار است هم در بحث پیشگیری و هم در بحث کشف جرم.
فکر می کنید تا الان اجرای این طرح، تاثیری در کاهش وقوع جرم سرقت داشته است؟
الان نمی شود درصدش را گفت و آخر سال درصدش مشخص می شود اما قطعا تاثیر گذار بوده است.
هزینه این پابند های الکترونیکی، سنگین است؟
هزینه با فراجاست ما اطلاعی نداریم.
مجرمانی که مشمول این طرح هستند به چه صورت شناسایی می شوند؟
معمولا سازمان زندان ها، لیست این افراد در اختیار اداره آگاهی تهران قرار می دهد یا اجرای احکام. افرادی که ۴ سابقه کیفری و بیشتر دارند. حالا یا آزاد شده اند یا با وثیقه قرار است آزاد شوند. در واقع سازمان زندان ها طبق توافقی که با ما کرده به محض اینکه مشخصات متهمی که مشمول این موضوع است را ۵ روز قبل از آزادی به آگاهی اطلاع می دهد. نفراتی که در زندان داریم و همکاران تشخیص هویت و اطلاعات جنایی ما در آنجا هستند که زمان آزادی فرم را پر کرده و پابند را نصب می کنند.
تا چه زمان متهم باید از این پابند استفاده کند؟
مدت زمان دو یا سه سال است چنانچه مرتکب جرم نشود. اگر تکرار کنند تا ۵ سال تمدید می کنند. این مدت را برابر دستور عمل تا ۵ سال می توانند تمدید کنند.
چند در صد از مجرمان پایتخت مورد شناسایی قرار گرفته اند و مشمول این طرح شده اند؟
حدود ۵۰ درصد شناسایی شده و پابند زده ایم و این آمار رو به افزایش است.
محدودیت حرکت دارند، یعنی می توانند از شهر خارج شوند یا نه؟
نه محدودیتی ندارند اما چون هر لحظه در حال رصد هستند، چنانچه بخواهند از یک استان به استان دیگری بروند، مامتوجه می شویم. اگر متهمی وارد استان دیگر شود برای آن استان مورد نظر آلارم می رود و ما به آن اعلام می کنیم. مثلا رنگ بندی وجود دارد، رنگ زرد یا نارنجی و متوجه می شویم مثلا سارق سابقه داری که سارق منزل است از سمت غرب به سمت تهران می آید و تهران حواسش است. درواثع کنترلش با استانی است که به او اعلام شده است.
در خصوص جرایم خشن چطور؟
جرایم خشن و پر تکرار مانند زورگیران خشن یا سارقان مسلح در اولویت هستند. البته حبس های این افراد طولانی است اما به محض آزادی پابند الکترونیکی به پایشان بسته می شود و تحت کنترل قرار می گیرند.