همشهری- پریسا نوری: اگر علاقه‌مندید در یک روز تعطیل تپه‌های بازمانده از تاریخ و فرهنگ چندین هزارساله مردمان این دیار را ببینید، این راهنما را بخوانید.
تپه واوان
اشیای کشف شده از این تپه نشان می‌دهد این اثر که در فهرست یونسکو هم ثبت شده، کاربری‌های متفاوتی از مسکونی تا نظامی داشته است. آنچه از این تپه به‌جا مانده و در نگاه اول مورد توجه گردشگران قرار می‌گیرد، بنایی نظامی یا دولتی است که ۱۴ اتاق یک شکل با دیوار مشترک دارد. باستان‌شناسان در این بنا و محوطه اطراف آن سکه‌های مسی، ظروف چینی و سفالینه‌های آبی و سفیدرنگ، آثار گچبری و اشیای فلزی بسیاری مربوط به ادوات جنگی ازجمله سرپیکان و شمشیر و خنجر کشف کرده و به موزه سپرده‌اند. از آنجا که در اطراف این اثر تاریخی درخت و سایه‌بانی نیست بهتر است برای بازدید از اینجا هنگام خنکای صبح و غروب را انتخاب کنید.
نشانی: اسلامشهر، شهرک واوان
چطور برویم: در مسیر شمال به جنوب آزادراه خلیج‌فارس وارد آزادراه تهران - قم شوید و تابلوهای مسیر شما را هدایت می‌کند تا به جاده کمالیه برسید و به سمت مقصد بروید.
قدمت: دوره اشکانیان
جاذبه‌های اطراف: یخچال ترشنبه، امامزاده سیدرضا ع
تپه مافین
تپه‌ای نه چندان فراخ در حاشیه روستای مافین‌آباد که نامش را هم از همین روستا گرفته است. حفاری‌های متعددی که سال‌های متوالی روی دامنه و سطح تپه انجام شده نشان‌دهنده این است که این تپه دوره‌های تاریخی مختلفی از پیش از میلاد مسیح تا ظهور اسلام را تجربه کرده است. باستان‌شناسان از روی ضخامت، نقوش و رنگ ظروف سفالی کشف‌شده از دامنه و بالای تپه پی برده‌اند که این محدوده کاربری‌های متفاوتی داشته است. هر چند دسترسی به بالای تپه آسان است اما تماشای آن از دامنه و اطراف کفایت می‌کند و صعود به بالای تپه ممکن است به آن آسیب بزند.
نشانی: اسلامشهر، جنوب شهرک قائمیه
چطور برویم: چند کیلومتر بعد از عوارضی آزادراه تهران - قم در سمت راست وارد بلوار حضرت معصومه(س) شوید و بعد از سه‌راهی غدیر داخل خیابان جانبازان بپیچید.
قدمت: ۵ هزار سال قبل از میلاد
جاذبه‌های اطراف: روستای مافین‌آباد
تپه چیچکلو
این تپه تاریخی که به‌دلیل نزدیکی به روستای چیچکلو به این نام معروف شده، ارتفاعی نسبتا زیاد و شیب تندی دارد. هر چند قسمت‌هایی از تپه در هزاران سال بر اثر تغییرات جغرافیایی دچار فرسایش شده، با این حال، هنوز هم می‌توانید برخی از سازه‌ها و آثار باستانی چون مجموعه‌های سنگی و سفالی، محوطه‌های آتشفشانی و بقایای بناهای مذهبی را در اطراف این اثر تاریخی ببینید. از آنجا که ارتفاع این تپه نسبتا بلند است دور تا دور سطح بالای تپه با نرده‌های چوبی محصور شده است. برای بالارفتن از تپه، پلکان چوبی که به همین منظور جانمایی شده، استفاده کنید.
نشانی: اسلامشهر، ده‌عباس، ۲ کیلومتری جنوب روستای چیچکلو
چطور برویم: در مسیر شمال به جنوب آزادراه خلیج‌فارس، نرسیده به کمربندی دوم تهران وارد بلوار حضرت معصومه(س) و در انتها وارد جاده روستای چیچکلو شوید.
قدمت: دوره پس از اسلام
جاذبه‌های اطراف: روستای چیچکلو، بقعه امامزاده‌حسن ع و امامزاده اسماعیل ع
تپه سفید گلدسته
این تپه تاریخی به‌دلیل رویش گل‌های سفید و خاک‌روشنی که دارد به این نام معروف شده است. در حال حاضر در این تپه مثل سایر تپه‌های تاریخی تهران فقط آثار و بقایای حفاری‌هایی که برای کشف اشیای باستانی انجام شده دیده می‌شود، اما در کاوش‌های باستان‌شناسی تپه و محوطه اطراف آن، گورستان، ظروف سنگی و سفال‌های لعاب‌دار و اشیای قدیمی متعلق به دوره‌های مختلف تاریخی پیدا شده است. بعد از بازدید از این تپه تاریخی، تماشای طبیعت زیبای روستای گلدسته که از چهارطرف توسط باغ‌های میوه و زمین‌های کشاورزی احاطه شده خالی از لطف نیست.
نشانی: اسلامشهر، بخش چهاردانگه، دهستان فیروز بهرام، جنوب غربی روستای گلدسته
چطور برویم: در مسیر شرق به غرب بزرگراه آزادگان وارد بزرگراه شهید سعیدی شوید. بعد از چندکیلومتر خروجی جاده، روستای گلدسته دیده می‌شود.
قدمت: دوره ساسانی
جاذبه‌های اطراف: مزارع پرورش گل، قلعه فیروزبهرام
تپه نظام‌آباد
این تپه باستانی حدود ۲ هکتار وسعت دارد و ارتفاع آن از سطح زمین به ۱۰ متر می‌رسد. در کاوش‌های انجام شده در این تپه، آثار و بقایای معماری، سفالینه‌ها، ابزارهای سنگی و فلزی و اشیای زینتی کشف شده که در موزه نگهداری می‌شود. معماری این محدوده شامل سکونتگاه‌ها، ساختمان‌ها و معابد باستانی ارزشمند است و اطلاعات ارزشمندی درباره تاریخ و فرهنگ منطقه ارائه می‌دهد. از آنجا که این تپه در معرض تخریب و فرسودگی است، از صعود به بالای آن خودداری کنید. همچنین به‌دلیل نبود امکانات رفاهی در نزدیکی تپه آب آشامیدنی و خوراکی همراه داشته باشید.
نشانی: اسلامشهر، بخش مرکزی، جنوب شرقی روستای نظام‌آباد
چطور برویم: در مسیر شمال به جنوب آزادراه خلیج‌فارس وارد بلوار حضرت معصومه(س) و در سمت چپ وارد خروجی خیابان درختی شوید.
قدمت: دوره هخامنشی
جاذبه‌های اطراف: دریاچه اسلامشهر، گورستان دارالسلام