همشهری آنلاین - مجید جباری: سگگزیدگی و مرگ بر اثر بیماری هاری در ماههای اخیر در ایران افزایش یافته است. تنها در ۲ماه گذشته ۶نفر بر اثر ابتلا به هاری جان باختند که ۳نفر ازآنها کودکان زیر ۱۰سال بودند. با وجود افزایش سگگزیدگی و ابتلا به هاری در کشور، ایران در مقایسه با آمار بالای مرگومیر ناشی از بیماری هاری در برخی کشورها، وضعیت بهتری دارد. با این حال مشکل سگهای پرسهزن و بدون صاحب در ایران بهدلیل نبود انسجام در اجرای برنامهها و نبود دستورالعمل یکسان هنوز حل نشده است. درحالیکه موضوع سگهای ولگرد سالهاست در بسیاری از کشورها حل شده و در کوچه و خیابانهای کشوری مثل هلند حتی یک سگ پرسهزن دیده نمیشود.
در قرن نوزدهم با شیوع گسترده هاری در هلند و مرگ بسیاری از مردم، دولت این کشور برنامه دقیقی را برای رفع این مشکل اجرا کرد که شامل ۴مرحله جمعآوری، عقیمسازی، واکسیناسیون و رهاسازی(نگهداری در پناهگاههای حیوانات) بود. این راهحل پس از آن در بلژیک، آلمان، آمریکا، دانمارک و دیگر کشورها اجرا شد و نتیجهبخش بود. در حال حاضر بیشتر کارشناسان، بهترین راه مقابله با جمعیت سگهای پرسهزن را اجرای منسجم این ۴مرحله(cnvr) میدانند. در عین حال برخی کشورها علاوه بر اجرای این ۴مرحله، جمعیت مازاد سگهای بیسرپرست را با شلیک معدوم میکنند و برخی کشورها فقط سگهای بیمار، پیر و پرخاشگر را با مجوز دامپزشک از طریق تزریق دارو از بین میبرند.
تنها راه مقابله با سگهای پرسه زن
دبیر اجرائی ستاد مردمی دفاع از حقوق حیوانات ایران با اشاره به اقدام کشورهای موفق در موضوع کنترل جمعت سگهای پرسه زن گفت:«تنها راهکاری که سازمان بهداشت جهانی برای کنترل هاری توصیه میکند و همه مراجع بینالمللی هم بر آن تأکید دارند، واکسیناسیون ۷۰درصدی سگهای پرسهزن است. واکسیناسیون سگهای پرسهزن بهعنوان یکی از راهکارهای مؤثر ابتلا به هاری در مقایسه با هزینه واکسن انسانی هاری بسیار ارزانتر است، اما متأسفانه سالانه میلیاردها تومان برای درمان هاری در انسان هزینه میشود.»
فرزاد علیزاده در گفتوگو با همشهری آنلاین افزود:«دیگر تنها راهکار مؤثر برای حل مشکل سگهای پرسهزن هم اجرای برنامه ۴مرحلهای cnvr (جمعآوری، واکسیناسیون، عقیمسازی و رهاسازی در محل قبل) است که بسیاری از کشورهای پیشرفته با همین روش و اجرای دقیق و منظم آن توانستهاند، علاوه بر کنترل جمعیت سگهای پرسهزن، بیماری هاری را هم به صفر برسانند.
سگهای پرخاشگر در دام نمی افتند
او ادامه داد:« جمعآوری سگها انتقال به پناهگاه که سالهاست در ایران اجرا میشود، نهتنها به کاهش بیماری هاری و سگ گزیدگی منجر نمیشود، بلکه این کار باعث افزایش سگگزیدگی میشود؛ چراکه در برنامه جمعآوری، سگهای پرخاشگر را نمیتوان جمعآوری کرد و فقط سگهایی جمعآوری میشوند که آرامتر هستند چون از انسان غذا گرفته و دستیتر و کم خطرترند.»
علیزاده در پایان گفت:«خوشبختانه در برنامه هفتم توسعه به وزارت کشور درخصوص مدیریت حیوانات شهری تکلیف شده است که سازمانهای مختلف مثل، محیطزیست، وزارت بهداشت، سازمان دامپزشکی و... را پای کار بیاورد.