همشهری آنلاین- صفورا صادقی: محله قدیمی زرگنده در زمان حکومت قاجار جزء منطقه شمیران و از روستاهای اطراف شمیران محسوب می‌شد. تپه‌های حسن آباد و زرگنده که بعدها به زرگنده بالا و زرگنده پایین قسمت شد، از شمال با میدان قدس و الهیه از جنوب به میرداماد، از شرق به خیایان شریعتی و از غرب با محله ظفر هم‌جوار است.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
نصرالله حدادی، تهران شناس، در باره نام محله زرگنده چنین توضیح می‌دهد: «در گذشته که مردم جایی برای نگهداری پول نداشتند و مراکزی مثل بانک‌ها وجود نداشت، برای نگهداری سکه‌ها آنها را درون کوزه یا پارچه می گذاشتند و زیر زمین دفن می‌کردند. نقل می‌کنند که اهالی زرگنده زمانی که شخصی سکه پیدا می‌کرد می‌گفتند: زرکندی؟ این محله به «زرگنده» معروف شد.»
اما حدادی روایت دیگری را از وجه تسمیه محله زرگنده ذکر می‌کند: «زمین‌های این منطقه سرتاسر گندمزار بود و فصل برداشت محصول مثل طلا می‌درخشید که از این رو، مردم محلی به این منطقه «زرگندم» می گفتند که بعدها تبدیل به زرگنده شده است.»
محله زرگنده به دو بخش زرگنده بالا که از محدوده جنوب تجریش و محله الهیه شروع می‌شد تا سفارت روس و زرگنده جنوبی از محدوده امامزاده اسمعیل تا حسن آباد و میرداماد محسوب می‌شد. باغ‌های زیادی در این محله وجود داشت که به مرور زمان یکی پس از دیگری از بین رفتند و جای آن را ساختمان‌ها و برج‌ها گرفتند. از جمله مشهورترین باغ‌هایی که در محله زرگنده بود باغ بانو فخرالدوله از شاهزادگان قاجار، باغ سنگی، باغ گلشن، باغ ملاقاسمی و باغ جوزف بود.
امین الدوله از رجال و مردان بانفوذ قاجارکه ارتباط خوبی نیز با انگلیسی‌ها داشت باغی بزرگی در زرگنده داشت که محل تفرج انگلیس‌ها بود. در همین آمد و شدها گیاه رونده‌ای به باغ امین الدوله آوردند که به دلیل سختی تلفظ نام لاتین آن به پیچ امین الدوله مشهور شد و از آنجا تکثیر و به دیگر نقاط تهران و ایران برده شد.»
محله زرگنده همه امکاناتی که یک شهر نیاز دارد در دل خود جا داده است از مسجد، بیمارستان و فرهنگسرا تا بازار روز ،حوزه علمیه، دانشگاه ، بوستان ، موزه ، سینما و قبرستان و امامزاده. شاید اگر دو سه امکان شهری دیگر مثل ایستگاه آتش نشانی و اورژانس و مرکز پلیس در محله زرگنده بود یک منطقه کامل محسوب می‌شد.