تاریخ انتشار: ۶ مرداد ۱۳۸۸ - ۰۷:۱۸

ترجمه - نیلوفر قدیری: عقل سلیم می‌گوید اگر شما یک ژنرال هندوراسی باشید و بخواهید رئیس‌جمهوری منتخب کشورتان را برکنار کنید و تاریخ را یک بار دیگر در این کشور تکرار کنید، به همین راحتی و بدون مطالعه دست به اقدام نمی‌زنید.

آمریکا نخستین شریک تجاری هندوراس و منبع اصلی درآمد کل کشور و ازجمله نظامیان هندوراسی است. ارتش هندوراس چنان فعالیت و نقدینگی اقتصادی دارد که پنجمین نیروی اقتصادی کشور هندوراس است. قطع منبع بودجه ارتش به تنهایی و بدون تحریم‌های تجاری می‌تواند فعالیت این نهاد مهم در هندوراس را فلج کند. پس قبل از اقدام به فراخواندن نیروهای نظامی برای انجام کودتا ابتدا باید به واشنگتن خبر بدهید و بدانید که واکنش آمریکا چیست. نشانه‌های زیادی وجود دارد مبنی بر اینکه مذاکراتی میان طراحان کودتای هندوراس و وزارت خارجه آمریکا پیش از کودتا جریان داشته‌است.

دولت باراک اوباما رسما کودتا را غیرقانونی اعلام کرده و خواستار احیای قدرت مانوئل زلایا رئیس‌جمهوری برکنار شده این کشور شده اما واقعیت آن است که آمریکا با دو سوی این ماجرا در ارتباط است و چه بسا که گرایش آن به سوی رهبران کودتا بیشتر است. وقتی زلایا اخیرا اعلام کرد که از مرز میان نیکاراگوئه و هندوراس می‌گذرد و به طرفدارانش می‌پیوندد، هیلاری کلینتون- وزیر خارجه آمریکا - این کار او را بی‌محابایی خواند. همین توصیف موجب شد زلایا از کلینتون بپرسد بالاخره شما کدام طرف ماجرا هستید؟

این پرسش خوبی بود. پاسخ این است که هیلاری کلینتون طرف لانی دیویس است. دیویس،  سخنگوی  تهاجمی کلینتون در جریان تبلیغات انتخاباتی بود و اکنون برای اتحادیه تجاری آمریکای لاتین در هندوراس کار می‌کند. این اتحادیه از کودتا حمایت کرده‌است. دیویس همواره به کلینتون نزدیک بوده و در سخت‌ترین روزهای دولت بیل کلینتون از مشاوران او هم بوده‌است. گفته می‌شود دیویس ساعات زیادی را تلفنی با هیلاری صحبت کرده تا به سود رهبران کودتای هندوراس لابی کند و منافع سازمانی که برایش کار می‌کند را تامین نماید. دیویس به‌عنوان یک لابی‌کننده برای پول هر کاری می‌کند.

او زمانی برای دولت قزاقستان لابی می‌کرد. نقش او میان کلینتون و رهبران کودتای هندوراس را اخیرا روزنامه نیویورک‌تایمز هم مطرح کرده و نوشته‌است که میشلتی، رئیس‌جمهوری موقت دولت کودتا در هندوراس مشاوری را به مذاکرات با زلایا در کاستاریکا فرستاده که ارتباطاتی با کلینتون دارد. به همین دلیل همه پیشنهاداتی که در این مذاکرات از سوی دولت کودتای هندوراس برای حل بحران با میانجیگری کاستاریکا در این کشور داده شده با اطلاع وزارت خارجه آمریکا بوده‌است.

شرکت میوه چیکیتا در آمریکا از دیگر حامیان غیرمستقیم کودتای هندوراس است که در آمریکا لابی‌کنندگان قوی دارد. شواهد نشان می‌دهد که حلقه قدرتمندی درون حزب دمکرات آمریکا که از اعضای محفل داخلی هیلاری کلینتون هستند با   لابی‌گری شرکت میوه چیکیتا از کودتاگران هندوراس حمایت می‌کنند.

برنامه‌ها و طرح‌های اصلاحات اجتماعی زلایا منافع شرکت‌های بزرگ تجاری آمریکا را تهدید می‌کرد. سیاست خارجی زلایا هم توجه چندانی به این شرکت‌های تجاری و همچنین منافع آمریکا نداشت. آخرین خبرها از مذاکرات صلح و میانجیگری میان زلایا و کودتاچیان در کاستاریکا حاکی از آن است که کودتاچیان با بازگشت و احیای قدرت زلایا به‌صورت مشروط موافقت کرده‌اند.

شرط آنها این است که زلایا بخش مهمی از اختیارات ریاست‌جمهوری خود را از دست بدهد و تا زمان برگزاری انتخابات زودرس به نوعی به رئیس‌جمهوری موقت تبدیل شود. این توافق که مورد تایید واشنگتن هم هست نوعی کودتای نرم است. با این توافق ژنرال‌های هندوراس و حامیان شرکتی و تجاری آنها همه قدرت را در دست خواهند داشت.

آنتی‌وار