همشهری آنلاین – گروه سیاسی: این روزها در شرایطی که بهنظر میرسد چینش ترکیب کابینه دولت چهاردهم، بیش از هر موضوع دیگری وقت و ذهن مسعود پزشکیان را بهخود معطوف کردهاست، شاهد اتخاذ مواضع اصولی و راهبردی، بهویژه در حوزه سیاستخارجی بودهایم که قابل تقدیر بوده و با استقبال افکارعمومی نیز مواجه شدهاست؛ سیاستگذاریهایی که در چارچوب گفتمان نظام و انقلاب میتواند راهگشای بسیاری از مشکلات موجود در کشور باشد.
مواضع اصولی رئیسجمهور منتخب طی روزهای اخیر در شرایطی است که تحقق حداکثری این مواضع در رویکردهای دولت چهاردهم از مطالبههای اساسی مردم بهشمار میرود. در واقع جامعه انتظار دارد دولت آینده با تدوین برنامهها و راهبردهای مؤثر، مسیر پیشرو برای تحقق چنین مواضعی را هموار کند. در ادامه به بررسی مواضع رئیسجمهور منتخب طی روزهای اخیر که در ادامه گفتمان انتخاباتی پزشکیان بودهاست، میپردازیم.
۱
ادامه حمایت از جبهه مقاومت
یکی از مهمترین مواضع اصولی رئیسجمهور منتخب طی روزهای اخیر، تأکید بر تداوم حمایت ایران از گروههای مقاومت در سطح منطقه بودهاست؛ راهبردی که در چارچوب اصول کلی سیاستخارجی جمهوریاسلامی قابل بررسی است. پزشکیان در نامه اخیر خود به سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان بر استمرار حمایت ایران از جبهه مقاومت تأکید کرد.
پزشکیان ازسوی دیگر در جریان گفتوگو با بشار اسد، رئیسجمهور سوریه، بار دیگر بر استمرار حمایت ایران از محورمقاومت، بهعنوان سیاست راهبردی دولت چهاردهم تأکید کرد؛ موضعی که نشاندهنده راهبردهای اصولی دولت چهاردهم در حوزه سیاستخارجی است.
۲
استمرار روابط راهبردی با روسیه
تأکید رئیسجمهور منتخب بر تداوم مناسبات راهبردی تهران – مسکو، یکی دیگر از مواضع اصولی پزشکیان در حوزه سیاستخارجی بهشمار میرود که بیشاز هر چیز، نشاندهنده نگاه واقعگرایانه وی به تحولات ساختار نظام بینالملل و گسست از اتکای صرف به دولتهای غربی است.
پزشکیان در گفتوگوی تلفنی اخیرش با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، ضمن تأکید بر اینکه دولت چهاردهم اهمیت زیادی برای روابط با روسیه قائل است، بر پیگیری توافقهای دوجانبه تأکید کرد؛ موضوعی که نشاندهنده رویکرد متوازن پزشکیان به مناسبات بینالمللی و حرکت در چارچوب سیاستهای کلی نظام است.
۳
اجرای توافقهای دولتسیزدهم
رئیسجمهور منتخب طی روزهای اخیر در گفتوگو با سران کشورهای دوست و همسایه، بر یک دیدگاه اصولی و قابل تقدیر تأکید کرد؛ اجرای توافقهای دوجانبه. این موضع نشان میدهد پزشکیان برخلاف برخی رویکردهای گذشته، قصد بازتعریف توافقهای دوجانبه را ندارد و میکوشد مناسبات دوستانه و همسایگی را در چارچوب سیاستهای کلی نظام در حوزه سیاستخارجی که دولت سیزدهم بر مبنای آن حرکت کرد، هدایت کند.
۴
جوانگرایی در ساختار دولت
خبرهایی که طی روزهای اخیر ازسوی چهرههای منتسب به ستاد انتخاباتی پزشکیان منتشر شده، یک نکته جالب توجه دارد؛ اینکه دولت چهاردهم قرار است میدان بازتری برای جوانان متخصص در کابینه فراهم کند و با بازنشسته کردن ژنرالهای امتحان پس داده، تمرکز ویژهای بر استفاده از توان و تخصص جوانان متخصص داشته باشد.
اینکه گفته میشود پزشکیان بر انتخاب حدود ۶۰ درصد وزرا از میان افراد زیر ۵۰ سال تأکید دارد، راهبرد قابل تقدیری است که منطبق با اصول و ارزشهای نظام بوده و مطالبهای عمومی از دولت چهاردهم بهحساب میآید.
۵
حرکت در چارچوب سیاستهای کلی نظام
یکی از مواضع قابلتقدیر و انقلابی رئیسجمهور منتخب، حرکت دولت چهاردهم در چارچوب سیاستهای کلی نظام است؛ موضعی که ازجمله تأکیدهای پزشکیان در جریان رقابتهای انتخاباتی چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری نیز بودهاست. سیاستهای کلی نظام در حوزه مختلف، دربرگیرنده منظومهای کامل و جامع از راهبرد و اصول است که پیادهسازی آن ازسوی دولت جدید میتواند راهگشای بسیاری از چالشهای پیشرو باشد. با توجه به این موضوع، برنامهریزی برای تحقق حداکثری سیاستهای کلینظام در حوزههای مختلف، ازجمله مطالبات مردمی از دولت چهاردهم بهحساب میآید.
۶
تبعیت از رهبرمعظم انقلاب
رئیسجمهور منتخب بارها طی روزهای اخیر، ازجمله در بیانیه پیروزی و همچنین رقابتهای انتخاباتی، بر تبعیت و پیروی از رهنمودها و راهبردهای رهبرمعظم انقلاب تأکید کردهاست؛ موضعی قابل تقدیر که تحقق عینی و حداکثری آن در رویکردهای دولت چهاردهم، مطالبهای محوری ازسوی جامعه بهحساب میآید و میتواند زمینهساز گرهگشایی از بسیاری از چالشهای پیشروی کشور شود.
۷
پرهیز از دوقطبیسازی جامعه
یکی از آسیبهایی که طی دهههای گذشته و در مقاطع مختلف، گریبانگیر کشور بوده، اتخاذ رویکردهای دوقطبیساز ازسوی برخی دولتها بودهاست. اگرچه هیچکدام از دولتها آشکارا از چنین رویکردی حمایت نکردهاند، اما با برخی سیاستگذاریها و رویکردها، عملا زمینهساز شکلگیری دوقطبی در جامعه شدهاند. اکنون اما، رئیسجمهور منتخب تأکید دارد که نگاه برابری به همه آحاد جامعه، حتی افرادی که به او رأی ندادهاند، دارد. این موضع اصولی، میتواند بستر مناسبی را برای ارتقای سرمایههای اجتماعی کشور فراهم کند.
۸
مقابله با ویژهخواران و سهمخواهان
«تخصصگرایی» و «نخبهگزینی» ازجمله مواضع اصولی و قابل تقدیر رئیسمنتخب است که پزشکیان در جریان رقابتهای انتخاباتی نیز تأکید ویژهای بر آن داشتهاست. اینکه دولت چهاردهم با تعریف شاخصهای اصولی، میکوشد ترکیب کابینه را از سهمخواهان، ویژهخواران، چهرههای حزبی و ژنرالهای پیر و امتحان پسداده دور نگه دارد، رویکردی در چارچوب ارزشها و اصول انقلاب اسلامی است که رهبرمعظمانقلاب نیز بارها بر آن تأکید داشتهاند.
۹
برخورداری رئیسجمهور از اختیارات کافی
«نگویید رئیسجمهور اختیار ندارد، اتفاقا رئیسجمهور خیلی اختیار دارد»؛ این جملهای بود که علی عبدالعلیزاده، رئیس ستاد انتخابات مسعود پزشکیان در جریان رقابتهای انتخاباتی بر زبان آورد. این گفته، که میتوان آن را از موضع رئیسجمهور منتخب و دولت چهاردهم بهحساب آورد، دربردارنده این پیام روشن است که پزشکیان، برخلاف برخی روسایجمهور اسبق، قصد فرار از زیربار مسئولیتها را ندارد و درواقع بهدنبال بهانهجویی نیست.
۱۰
من اصولگرا هستم
رئیسجمهور منتخب در جریان رقابتهای انتخاباتی بارها تأکید کرده که «در قدم اول من اصولگرا هستم»؛ موضعی که پیشاز هر چیز نشاندهنده تأکید او بر پیروی از آرمانها و ارزشهای بنیادین نظام جمهوریاسلامی است. در چنین شرایطی تلاش ملموس در راستای تحقق آرمانهای امام(ره) و رهبری نظام، از محوریترین انتظارات جامعه از رئیسجمهور منتخب است.
۱۱
من امام و مقتدایم علی(ع) است
رئیسجمهور منتخب در جریان رقابتهای انتخاباتی، ازجمله دومین مناظره مرحله دوم انتخابات ریاستجمهوری تأکید کرد: «من امام و مقتدایم علی(ع) است»؛ جملهای که از اعتقاد قلبی پزشکیان به عدالت علوی و اصول و آرمانهای حکومت عدل علی(ع) حکایت دارد. در چنین شرایطی تحقق آرمان عدالت علی که از آرمانهای محوری نظام جمهوریاسلامی نیز بهحساب میآید، مطالبهای اساسی از دولت چهاردهم است؛ مطالبهای برآمده از مواضع رئیسجمهور منتخب.
۱۲
حاج قاسم؛ غرور ملی
پزشکیان در مناظره دوم با سعید جلیلی در جریان رقابتهای انتخاباتی، تأکید کرد که «من شهید حاج قاسم سلیمانی را غرور ملی و خار چشم دشمنان میدانم.» درواقع این سخن را باید اعلام موضع رئیسجمهور منتخب در قبال آرمانها و ارزشهایی دانست که حاج قاسم و شهدای مدافع حرم جان برسر آن نهادند. درچنین شرایطی پیگیری راه روشن شهیدسلیمانی در دولت چهاردهم از مطالبات مهم مطرحشده از رئیسجمهور منتخب به شمار میرود.
۱۳
برجام، تنها گزینه نیست
اگرچه رئیسجمهور منتخب در جریان رقابتهای انتخاباتی بارها بر پیگیری مذاکرات بهمنظور رفع تحریمها تأکید کرد، اما این گفته پزشکیان در جریان مناظره دوم با سعید جلیلی مبنی بر اینکه «اینطور نخواهد بود که آمریکاییها به تعهداتشان عمل نکنند و ما عمل کنیم. نباید فقط با یک گزینه وارد مذاکرات شویم؛ یک گزینه شاید منجر به شکست شود. سیاستی موفق است که گزینههای مختلفی در دست داشته باشد» از نگاه اصولی پزشکیان نشأت میگیرد.
۱۴
اجرای دقیق قانون
«امکان ندارد چیزی که قانون است را اجرا نکنیم»؛ این جمله رئیسجمهور منتخب در جریان رقابتهای انتخاباتی، نشاندهنده نگاه غیرسیاسی به پیشبرد امور کشور است. تحقق چنین موضعی در رویکردهای دولت چهاردهم، علاوه بر اینکه اصطکاکها در ارکان نظام را کاهش خواهد داد، همگرایی روزافزون میان قوا را بهدنبال دارد؛ راهبردی اصولی و در چارچوب ارزشها و آرمانهای نظام که در برخی مقاطع شاهد کمرنگ شدن آن بودهایم.
۱۵
مبارزه جدی با رانت و فساد
اولویت مبارزه با رانت و فساد یکی از مهمترین محورهای مواضع و برنامههای رئیسجمهور منتخب در جریان رقابتهای انتخاباتی بودهاست. پزشکیان در روزهای اخیر در دیدار با غلامحسین محسنیاژهای، رئیس قوه قضاییه بر عزم خود برای مقابله با فساد تأکید کرد. ازسوی دیگر پزشکیان در جریان رقابتهای انتخاباتی بر ضرورت مقابله با رانت، بهویژه در حوزه اقتصاد، تأکید کردهاست؛ راهبردی مبتنی بر اصول و ارزشهای جمهوریاسلامی که تحقق آن، گرهگشای بسیاری از مشکلات موجود خواهد بود.
۱۶
دوری از گرایشهای جناحی
«دوری از گرایشهای جناحی، قومی، مذهبی و منطقهای» یکی از شاخصهای مدنظر رئیسجمهور منتخب در چینش ترکیب کابینه دولت چهاردهم است؛ رویکردی مثبت و قابل تحسین که درصورت عملیاتی شدن، زمینهساز ارتقای کارآمدی دولت در گرهگشایی از مشکلات جامعه خواهد شد. این درحالی است که پزشکیان در جریان رقابتهای انتخاباتی نیز بارها بر نگاه فراجناحی خود در اداره امور کشور تأکید کرده بود.
۱۷
توجه دولت به مطالبات و انتقادات مردم
رئیسجمهور منتخب در دیدار اخیر خود با پیمان جبلی، رئیس سازمان صداوسیما بر اهمیت نقش رسانه ملی در انتقال صحیح مطالبات و خواستهها و انتقادات مردم به مسئولان تأکید کرد؛ رویکردی که نشاندهنده نوع مواجهه دولت با کارکردهای رسانهای و توجه به مطالبات و پذیرش انتقادات مطرح شدهاست. پذیرش چنین دیدگاهی در مواجهه با رسانهها، گام رو به جلویی در رفع چالشهای موجود در کشور خواهد بود.