به گزارش همشهری آنلاین اگرچه جمعیت جهان همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد، اما این گزارش نشان می‌دهد که شتاب این رشد در حال کاهش است. یکی از شاخص‌های این کندی رشد جمعیت جهان کاهش نرخ باروری (یا میزان فرزندآوری) جهانی است.
نرخ باروری یا میزان فرزندآوری معادل تعداد تولدهای زنده به ازای هر زن در سنین باروری در یک جمعیت است. این نرخ در سطح جهانی ۲.۲۵ تولد به ازای هر زن است – که نسبت به سه دهه قبل در دهه ۱۹۹۰ کاهش معادل یک فرزند به ازای هر زن را نشان می‌دهد.
نرخ باروری جهانی در حال کاهش است
بیش از نیمی از کشورهای جهان دارای نرخ باروری کمتر از ۲.۱ تولد در هر زن است که اصطلاحاً به آن «نرخ جایگزینی» می‌گویند یعنی تعداد فرزندانی است که هر زن به طور میانگین باید به دنیا بیاورد تا از کاهش جمعیت جهانی جلوگیری شود.
از هر چهار نفر در جهان یک نفر در کشوری زندگی می‌کند که شمار جمعیت آن قبلاً به نقطه اوج خود رسیده است و اکنون در حال کاهش است.
همچنین در حال حاضر ، جمعیت کل در ۶۳ کشور/منطقه از نقطه اوج خود عبور کرده است. بر اساس این گزارش، از جمله این کشورها می‌توان به آلمان، چین و روسیه اشاره کرد.
قاره آفریقا از دهه ۱۹۵۰ بالاترین نرخ باروری را در میان قاره‌های دیگر جهان داشته است. میانگین نرخ باروری در کشورهای آفریقایی در سال ۲۰۲۳ معادل ۴.۰۷ تولد به ازای هر زن بوده است. قاره اروپا با ۱.۴ تولد به ازای هر زن، کمترین نرخ باروری را در سال میلادی گذشته داشته است.
روندهای مشاهده شده در آخرین گزارش جمعیت سازمان ملل
- تخمین‌های فعلی نسبت به تخمین‌های یک دهه پیش جمعیت جهان را در پایان قرن بیست و یکم (سال ۲۱۰۰) ۶ درصد کمتر برآورد می‌کنند.
- از هر چهار نفر در سراسر جهان یک نفر در کشوری زندگی می‌کند که شمار جمعیت آن قبلاً به نقطه اوج خود رسیده است.
-در ۶۳ کشور، اندازه جمعیت قبل از سال ۲۰۲۴ به اوج خود رسید. برخی از این کشورها عبارت‌اند از چین، آلمان، ژاپن و فدراسیون روسیه.
جمعیت جهان رشد چشمگیری را تجربه می‌کند
صندوق جمعیت سازمان ملل می‌گوید که جمعیت جهان در سال ۲۰۱۱ از مرز ۷ میلیارد گذشت. بر اساس این گزارش از نظر تاریخی، صدها هزار سال طول کشید تا شمار جمعیت جهان به یک میلیارد نفر برسد، اما سپس در طی تقریباً دو قرن این شمار هفت برابر شد.
رشد چشمگیر اخیر جمعیت جهان عمدتاً به دلیل زنده ماندن بیشتر افراد تا سن باروری، همراه با شهرنشینی بیشتر و مهاجرت در مقیاس گسترده بوده است.
البته کارشناسان می‌گویند محاسبه تعداد افراد یک جمعیت در آینده یک علم کامل نیست و برآورد جمعیت جهان در آینده با میزان بسیاری از عدم قطعیت همراه است. در سپتامبر سال میلادی گذشته تخمین زده شد که جمعیت جهان به ۸ میلیارد نفر رسیده است،، اما سازمان ملل پیش‌بینی کرده بود که جمعیت جهان تقریباً یک سال زودتر به این نقطه عطف برسد.
جمعیت جهان در حال پیر شدن است
بر اساس این گزارش سازمان ملل، انتظار می‌رود تا سال ۲۰۸۰ تعداد افراد ۶۵ ساله و بالاتر در جهان ا ز تعداد کودکان ۱۸ ساله و کمتر بیشتر شود. انتظار می‌رود که در آن هنگام جمعیت سالمندان به ۲.۲ میلیارد نفر برسد.
همچنین تا اواسط دهه ۲۰۳۰، تعداد افراد ۸۰ ساله و بالاتر به ۲۶۵ میلیون نفر خواهد رسید که از تعداد نوزادان - افرادی که یک‌ساله یا کمتر هستند - بیشتر خواهد شد.
منبع: یواس‌ای تودی