تاریخ انتشار: ۳ مرداد ۱۴۰۳ - ۲۲:۰۰

پیش ازآن‌روز دانش‌آموزان نمی‌دانستند با مفتول‌های فولادی، قطعات فلزی بازیافتی و آینه‌های مقعر هم‌اندازه‌ای که تهیه کرده‌اند قرار است چه چیزی ساخته شود.

همشهری آنلاین- رابعه تیموری: اما وقتی جواهری پور به دانش‌آموزانش پیشنهاد کرد خانواده‌هایشان را برای صرف غذا به مدرسه دعوت کنند و مخلفات ضیافت را روی اجاق خورشیدی بپزند، بچه‌ها پی بردند اگراین لوازم ساده را بر اساس اصول علم فیزیک کنار هم بچینند و به ضرب و زور چکش و شعله آتش آنها را به هم بچسبانند، اجاقی علم می‌شود که گرمای خورشید را به شعله آتشی داغ تبدیل می‌کند و آنها می‌توانند روی این شعله سوزان برای والدین‌شان سفره‌ای پر رنگ‌وبو تدارک ببینند.این ضیافت خاص تنها برنامه محیط‌زیستی خلاقانه‌ای نیست که ژما جواهری پور برای پیوند دادن دانش‌آموزان با طبیعت تدارک دیده است. او با تعدادی از معلمان دوستدار طبیعت گروه مردمی «چراغ راگا» را تشکیل داده تا با اجرای طرح‌ها و روش‌های جذاب نسلی دوستدار محیط‌زیست پرورش دهند. اعضای این گروه توانسته‌اند در بسیاری از مدارس تهران مقدمات ایجاد سامانه برق خورشیدی را فراهم کنند و دانش‌آموزان را با راه و روش‌های جذاب و خلاقانه به حافظان طبیعت تبدیل کنند:

بیشتر بخوانید:پیشقدم برای آشتی با زمین


سرگرمی‌های پردرآمد

وقتی قرار است بچه‌ها در خانه گل و گیاه پرورش دهند، برای‌شان تکلیفی شاق می‌شود که به هر بهانه‌ای از زیر بار آن شانه خالی می‌کنند، ولی اگر به‌جای امتحان و درس جواب دادن در زنگ تاریخ و جغرافیا همه باهم به حیاط مدرسه بروند و لابه لای شیطنت و بگوبخندهای‌شان کمی هم باغبانی کنند، حسابی مزه می‌دهد! این تدبیر معلمان عضو گروه چراغ راگا همیشه جواب می‌دهد، اما به همین ترفند آموزشی زیرکانه هم بسنده نمی‌کنند و با دایر کردن بوفه گل و گیاه در مدارس شرایطی را به وجود می‌آورند که بچه‌ها گل‌هایی را که پرورش داده‌اند به فروش برسانند و شیرینی کسب درآمد، لذت سروکار داشتن با گل و گیاه را خوب توی ذهن‌شان ته نشین کند. برای تولید کود کمپوست هم بچه‌ها به سادگی رضایت نمی‌دهند که هر روز صبح با یک نایلون پر از پسماندتر به مدرسه بیایند، ولی معلمان‌شان پیش از آن که برای تولید کود دست‌به‌کار شوند، مزایای اقتصادی این کار را برای بچه‌ها می‌شمرند تا به شوق به‌دست آوردن درآمدی قابل توجه پیه بردن و آوردن پسماندهای‌تر را به تن‌شان بمالند. کمک خواستن از دانش‌آموزان برای کشاندن آب‌های مصرفی آبخوری هابه پای باغ و باغچه مدرسه چندان دشوار نیست و اعضای گروه راگا در مدارس بسیاری طرح بازچرخانی آب‌های خاکستری را اجرا کرده‌اند و بچه‌ها قد کشیدن گل‌ها و گیاهان با این آب‌های دورریختنی را به چشم دیده‌اند.

فروش برق

ساخت نیروگاه و سامانه خورشیدی در مدارس همیشه برای دانش‌آموزان جذابیت دارد و جمع‌آوری و ذخیره انرژی پرقدرت خورشید زیبای گریزپا در پشت‌بام مدرسه یک اتفاق پرهیجان به شمار می‌آید که آنها مشتاقانه برای به سرانجام رسیدن آن همکاری می‌کنند، اما اینجا کار فقط با همت بچه‌ها و معلمان‌شان پیش نمی‌رود و اعضای گروه راگا با راه و نیمراه‌های بسیار مسئولان را پای کار می‌آورند تا با کمک دانش-آموزان ودر قالب تعاونی به ساخت سامانه خورشیدی بپردازند. ژما جواهری پور و دیگر معلمان عضو گروه چراغ راگا اغلب طرح‌های خود را در مدارس جنوب شهر اجرا می‌کنند تا بچه‌ها بدانند بسیاری از برنامه‌های زیست‌محیطی نه‌تنها هزینه بر نیستند، بلکه قابلیت کارآفرینی و تولید ثروت دارند.
آنها علاوه بر مدارس شهر تهران به نقاط محروم و عشایری هم سفر می‌کنند تا روش ساخت حمام خورشیدی و مزایای استفاده از پنل‌های خورشیدی برای تامین روشنایی و شارژ تلفن همراه، چراغ قوه، رادیو و.. را به چادرنشینان آموزش دهند.

روشن شدن چراغ راگا

ژما جواهری پوردر دامن پدر و مادری بزرگ شده که هر دو معلم و عاشق طبیعت بودند و حتی دورهمی‌های خانوادگی را در دامن طبیعت برگزار می‌کردند. احترام به طبیعت، جمع‌آوری زباله‌ها و مراقبت از گیاهان و فضای سبز از قوانین این پیک نیک‌های شاد و لذت‌بخش خانوادگی بود که فرزندان خانواده جواهری پور را با اهمیت محیط‌زیست آشنا می‌کرد. همین دورهمی‌های پرخاطره محیط‌زیستی سبب شد دختر پرتلاش خانواده وقتی به‌عنوان معلم به کلاس درس پا می‌گذارد، دغدغه آشنایی نسل نو با طبیعت را داشته باشد. ژما جواهری پور کارشناس ارشد رشته اقتصاد انرژی است و تا مقطع دکترای حرفه‌ای در رشته مدیریت و استراتژی پروژه‌های انرژی تحصیل کرده است. او بانی تشکیل گروه مردم‌نهاد چراغ راگا است و حدود ١٧ سال پیش تعدادی از همکاران خود را در قالب تشکلی مردم‌نهاد گرد هم آورده تا با آموزش‌های زیست‌محیطی به دانش‌آموزان، برای حفظ و نجات زمین و طبیعت قدمی بردارند. بانوی دوستدار محیط‌زیست اهل شهر ری است و نام «چراغ راگا» را برای این گروه برگزیده تا علاوه بر آن که لزوم توجه به انرژی‌های تجدیدناپذیر را یادآوری کند، تداعی کننده شکوه فراموش شده ری کهن باشد.