برخی مالکان خانه یا مغازه‌های قدیمی در برابر طرح‌های توسعه شهری هم کوتاه نمی‌آیند.

به گزارش همشهری ‌آنلاین ساختمانی ۳طبقه با سقفی شیروانی و پنجره‌های مشبک که تناسب و تقارن دلنشینی هم دارد، یکه و تنها درست وسط جاده نشسته و انگار دارد به همه خودروها و کامیون‌هایی که از چپ و راستش پیچ می‌خورند، رد می‌شوند و از هم سبقت می‌گیرند، نگاه می‌کند و لبخند می‌زند. فیلم این خانه یا بهتر بگوییم عمارتی که از نمای بیرونی‌اش هم مشخص است داخلش نیم‌طبقه، قوس‌ها و ستون‌های چشم‌نوازی هم دارد، هر چند وقت یک‌بار مثل همین روزهای اخیر، حسابی در فضای مجازی دست به‌دست می‌شود؛ می‌گویند این خانه در جاده‌ای در مجارستان است و مالکش به هیچ عنوان راضی نشده خانه با معماری کلاسیکش را برای طرح توسعه بزرگراه بفروشد. این فیلم چندثانیه‌ای کم‌کم با نمونه‌های مشابه در دنیا تکمیل و طولانی‌تر شده و لقب «نفروش‌ترین آدم‌ها» را گرفته‌ است. نکته جالب اینجاست که اگر کمی در شهرهای کشور خودمان دقیق شویم، در مثلا یزد، کرمان، مشهد و... هم نمونه‌هایی از نفروش‌ها را می‌بینیم.

خانه خشتی در یزد

برای پیدا کردن خانه‌هایی با معماری قدیمی که هنوز مالکانش نتوانسته‌اند از آن دل بکنند، راهی شهر یزد می‌شویم. «حسن یزدی» می‌گوید که یکی از این خانه‌ها با معماری سنتی حوالی میدان شهرداری، درست کنار مرکز خرید شیک و مدرنی که تازه ساخته شده، جاخوش کرده‌است.
در یزد انگار از این خانه‌ها که زیر بار نوسازی نرفته‌اند کم نیست. فقط کافی است به پاساژ ستاره یزد سر بزنیم. ۲ مغازه قدیمی که یکی کتابفروشی است در دسته این املاکی قرار دارد که صاحبانش جزو نفروش‌ها هستند. بلوار مشیر یزد هم که از معابر اصلی این شهر است، نشانی دیگری است که بخواهیم مورد مشابهی از این دست را در این شهر ببینیم.

خانه قدیمی کنار پاساژهای مدرن مشهد

توسعه شهری در مشهد موجب شده است این اتفاق را شاهد باشیم. مغازه‌ای قدیمی در خیابان نواب صفوی مشهد روبه‌روی یکی از مراکز خرید مدرن، وسط پیاده‌رو نشسته و آرام و ‌بی‌صدا به تغییر چهره شهر نگاه می‌کند. در مسیر ورود به سمت حرم رضوی از سمت باب‌الجواد(ع) نیز خانه‌ای قدیمی دیده می‌شود. خانه‌ دیگری هم در چهارراه شهدای مشهد دیده می‌شود.

شکل‌گیری سه‌راهی دور یک خانه

شهرهای دیگر هم از این دست اتفاقات جالب مستثنی نیستند مثل دزفول، زنجان و محله قائم‌مقام در اراک. مثل مغازه‌ای در میدان شعبه پاکدشت ورامین. یک خانه قدیمی در شهر کرمان هم به طرح توسعه شهری تن نداده و با عبور و مرور خودروها از کنار این خانه کم‌کم یک سه‌راهی ایجاد شده. در خمینی‌شهر اصفهان هم نمونه‌های مشابهی به چشم می‌خورد. روبه‌روی یکی از پاساژهای مدرن و شیک حوالی میدان منیریه تهران هم ۲مغازه هنوز سرپا هستند.

موافق‌ها و مخالف‌ها

برخی معتقدند وجود یک بنای قدیمی یا مغازه‌ای که عمری از آن می‌گذرد، در کنار ساختمان‌هایی با معماری امروز خودش به تنهایی یک اثر هنری در شهر هست و جذابیت توریستی دارد. دیدگاه این دست موافقان این است که باید حقوق شهروندی و مالکیت افراد حفظ شود.مخالفان نیز معتقدند توسعه شهری اصولی دارد و رعایت منافع عمومی مقدم است.
قانون چه می‌گوید؟ براساس قوانین کشور ما چنانچه منافع عمومی در میان باشد با پرداخت قیمت کارشناسی ملک خریداری می‌شود. در این قانون دولت برای منافع عمومی و با معیارهای قانونی اقدام به سلب مالکیت می‌کند. از مهم‌ترین مصوباتی که در این‌باره به تصویب رسیده قانون اراضی شهری مصوب ۱۳۶۰ و قانون زمین شهری مصوب ۱۳۶۶است.

بیشتر بخوانید:
این اتاق های سنگی پاتوق گردشگران است | ماجرای مرد روستایی که دستکند ساخت