چین و هند هفته گذشته سیزدهمین دور از مذاکرات مرزی خود را در دهلی نو به اتمام رساندند. در آن نشست توافقنامههایی در مورد مسائل مختلف از جمله راهاندازی هات لاین یا همان خط تلفن مستقیم میان پکن و دهلی نو حاصل شد و همچنین برنامههایی برای گرامیداشت روابط دیپلماتیک 60 ساله مورد بحث و بررسی قرار گرفت. این دو کشور همچنین توافق کردند تا سطح روابط تجاری خود را گسترش دهند، به امید آنکه به هدفشان که 60 میلیارد دلار مبادلات برای سال 2010 میلادی است، دست یابند و این امر درصورت تحقق نشاندهنده افزایش قابل توجه مبادلات تجاری نسبت به سال 2009 میلادی است که به 51میلیارد و 800 میلیون دلار رسید.
هنگامی که هند و چین درباره مسائل اصلی مانند رقابت بر سر سرزمینهای مورد ادعای آروناچال پرادش و آکسای چین مذاکره میکنند، هیچ پیشرفتی در این زمینه حاصل نمیشود. پکن و دهلی نو هنوز اختلافاتشان را که در سال 1962 میلادی منجر به شعله ور شدن آتش جنگ میان 2کشور و قطع روابط آنها در سالهای اخیر شد، بهطور کامل حل و فصل نکردهاند. مقامات چینی کشور خود را در حال پیشرفت میبینند و نیازی برای مصالحه و توافق با هند احساس نمیکنند. بهنظر میآید تعداد حملات سربازان چینی به سرزمینهای تحت کنترل هند افزایش یافته است.
هند در کل به ضعف خود در مقایسه با چین اقرار کرده است و تلاش میکند تا روابط دوستانهاش با پکن و با توجه به شعار اتحاد هند و چین هرو، نخستوزیر سابق که میگفت این دو کشور آسیایی با هم برادرند را حفظ کند. پکن به نوبهخود دچار هیچ توهمی نشده است و بازی سختی را اجرا میکند. چین در اواسط دهه 1970 میلادی به پاکستان برای ساخت سلاح هستهای کمک کرد تا تعادل هند که رقیبش محسوب میشد را بر هم بزند. از آن زمان تاکنون، مقامات چین از تبلیغات اسلامآباد مبنی بر ترور علیه کشور هند حمایت و استقبال کردند.
تروریستها با استفاده از سلاحهای چینی، نوامبر سال گذشته به هتلهای بمبئی حمله کردند. از بین این سلاحها بهخصوص میتوان به نارنجکهای نوع 86 آبی رنگ اشاره کرد که توسط کارخانه دولتی نورینکوی پکن ساخته شده است و همواره به گروههایی که با شبه نظامیان داخل هند همکاری میکنند، بهطور پیوسته اسلحه میرساند. چین دستورهایی را به دولت پاکستان داده است که از طریق رئیس سازمان اطلاعات داخلی آن کشور یا ای اسای در اختیار گروههای تروریستی قرار میگیرد.
تقریبا اکثر تجهیزات ارتباطاتی پیشرفتهای که از سوی تروریستها در هند و بهخصوص کشمیر مورد استفاده قرار میگیرد ساخت چین است و در میان ارتش پاکستان گسترش یافته است. از نظر پکن، آموزشی که نیروهای چین به پرسنل پاکستانی میدهند به تروریستها منتقل میشود. علاوه بر این، در ماههای آوریل و می 2006، می 2007 و آگوست 2008 میلادی، چین جلوی تحریمهای سازمان ملل علیه لشکر طیبه و جماعت الدعوه، سازمانهای مسئول حملات فجیع به هتلهای بمبئی را گرفت.
هیچ تعجبی ندارد که مقامات هند روابط خود با پکن را دوباره مورد بازبینی قرار دهند. همانطور که بهارات ورما، سردبیر نشریه مهم وزارت دفاع این کشور ماه گذشته پیشبینی کرد، اگر چه احتمال آن وجود ندارد که چین قبل از سال 2012 میلادی به هند حمله کند، مقامات دهلی نو میتوانند در انتظار اقدامات شدیدتر چین در سالهای آینده باشند.
ژان لویی کارشناس مسائل سیاسی چین که با وزارت دفاع آن کشور ارتباط دارد اظهار داشت: پکن سعی دارد تا هند را به 30 ایالت تقسیم کند. متأسفانه، بهنظر میرسد که این مقاله شیوه تفکرات کارشناسان مسائل استراتژیک پکن را عنوان میکند و بهصورت گسترده در داخل چین جریان یافته است.
تجزیه هند تنها راه حلی است که پکن میتواند انجام دهد تا با رقیب شبهقارهای خود هماهنگ شود. مردم چین امروزه به این میبالند که در پرجمعیتترین کشور جهان زندگی میکنند اما بهدلیل سیاستهای سختگیرانهای مانند سیاست تکفرزندی ، براساس آمارهای رسمی پکن، جمعیت چین در سال 2030میلادی کاهش خواهد یافت.
جمعیت هند در آن زمان به بیشترین حد ممکن میرسد ولی بهدلیل نبود تعادل زیاد در جنسیت، شمار شهروندان چینی پس از آن به سرعت کاهش خواهد یافت.روندهای جمعیتی فقط جزو مشکلات چین محسوب نمیشود. در حالی که جمعیت هند همانند چین افزایش مییابد، اقتصاد آن هم با جهش روبهرو میشود. هند که پس از چین جنبش آزادی را آغاز کرد، آهسته و پیوسته به پیش میرفت اما هماکنون تولید ناخالص ملی هند پیوسته در حال رشد و شکوفایی پر شتاب است.
در سال مالی اخیر، رشد ناخالص ملی هند به 7/6 درصد رسید. اداره ملی آمار پکن ادعا میکند که جمعیت چین از رشد بالایی برخوردار است اما درباره این آمارها مبالغه میشود. علاوه بر این، مدل صادرات چینیها با توجه به شرایط کنونی در جهان از موقعیت بدی برخوردار است، در حالی که هندیها از اقتصاد متعادلتری برخوردارند و در سالهای آینده از چین وضعیت بهتری خواهند داشت.
خشمگین شدن مقامات چینی دلایل دیگری هم دارد. هند در حالی که از جهتگیری غیرمتعهد نهرو دور میشود، دوستان قدرتمند جدیدی مانند ایالات متحده پیدا کرده است. همکاریهای روزافزون میان بزرگترین دمکراسی و قدرتمندترین کشور جهان نشاندهنده عقب نشینی مقامات چین برای برنامهریزی بهمنظور بیثبات کردن دهلینو است.
دمکراسیهای آسیا ممکن است آمادگی این را نداشته باشند تا رسما کمان آزادی را ایجاد و از خودشان دفاع کنند اما کشورهای منطقه بهشدت نگران دشمنی و ستیزهجویی پکن هستند. بنابراین، میتوانیم انتظار داشته باشیم که کشورهای جنوب و شرق چین در جهت برقراری روابط نزدیک تلاش کنند.
مقامات هند نمیخواهند در مقابل گسترش چین، آلت دست افراد دیگر شوند اما بهوجود مسائل مشترک با کشورهای همسایه پکن پی بردهاند.اگر مقامات چین از طریق حمله، آخرین درس را به هند یاد بدهند یا به این کار مبادرت نورزند، نصیحت ورما در مورد تقویت مرز شمالی کشور عاقلانه بهنظر میآید.3 روز پس از اینکه مذاکرات در مورد امور مرزی پکن و دهلی نو با شکست مواجه شد، چین بزرگترین رزمایش نظامی تاکتیکی خود را با نام استراید 2009 انجام داد که 2 ماه به طول انجامید.
این بازی جنگی گسترده که برای نمایش پیشرفت نیروهای پکن در مقیاسی وسیع طراحی شده بود، پیامی به هند میفرستاد؛ مخصوصا بهدلیل اینکه بهنظر میرسید سربازان چین به نواحی مرزی تبت اعزام خواهند شد. در سال 1962 میلادی، ارتش آزادیبخش خلق چین با نشان دادن تواناییهای خود برای جنگ در سرزمین دشمن که از پایگاه هایش دورتر بود، موجب تعجب هند شد. هماکنون ارتش آزادیبخش خلق چین قصد دارد برای انجام این کار تواناییهایش را ارتقا دهد.
خطر واقعی برای هند، آمادهباش کامل ارتش چین یا حتی ارتقای تواناییها و قابلیتهای آن به شمار نمیرود. سرگرد فالی هومی، فرمانده نیروی هوایی وقت هند در ماه می اظهار داشت: چین در مقایسه با پاکستان تهدید جدیتری برای کشورش محسوب میشود. وی در دهلی نو بهشدت مورد انتقاد قرار گرفت و از او خواسته شد تا حرفش را پس بگیرد. با این وجود، دولت هند نمیتواند از مرزهایش دفاع کند مگر اینکه مقامات دهلی نو خطرهای پیش رو را که آن کشور با آنها مواجه است، به اطلاع مردم برسانند. هند و چین باید کشورهای دوست و برادری برای یکدیگر باشند اما در حال حاضر این امر امکانپذیر نیست.
فوربس