به گزارش همشهری آنلاین، سیتک، نام دیگر دوبیتی در گویش سیستانی است که زبانی ساده و روان دارد و برای هر فارسی زبانی قابل فهم است. این نوع شعر به میزان گستردهای از دیگر انواع ترانهها در بین مردم سیستان رایج است. موضوع اغلب این دوبیتیها عشق و زندگی است؛ شادیها، غمها، دلبستگیها، گلهمندی از مشکلات زندگی، ناله از بیوفایی، بدعهدی زمانه و مردم، انتظار، کار و باورهای اعتقادی همه و همه در آنها نهفته است.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی زابل به همشهری گفت: «طرح بزرگ جمعآوری، کتابت، آرشیوسازی و مستندسازی سیتکهای سیستانی در دو بخش چاپ کتاب و فیلمبرداری از خوانش سیتکها در شهرستان زابل انجام شد.»
محمد میر افزود: «گردآوری این بخش از فرهنگ عامه مردم سیستان در بخشهای فرهنگی و هنری به صورت میدانی و مراجعه به روستاها و محل سکونت افراد آگاه به سیتک ها انجام شد.»
برای جمع آوری سیتکها و استفاده در کتاب، روزانه به نقاط مختلف روستایی سیستان به صورت خانه به خانه رفتند و مادربزرگها و پدربزرگها برای ضبط خوانش سیتکها به مجتمع فرهنگی دعوت شدند و در فضایی مناسب و فضاسازی شده از خوانش آنان فیلمبرداری شد.
میر ادامه داد: «تلاش گردآورندگان بر این بوده که کیفیت ضبط خوانش سیتکها به گونهای باشد که در صورت مهیا شدن شرایط، فیلمهای گرفته شده برای ساخت فیلم مستند مورد استفاده قرار گیرند.»
این طرح شامل ۲ بخش فرهنگی و هنری بوده که در بخش فرهنگی، چاپ کتاب مد نظر است، این کتاب ۳ دوره ادبیات سیستان را پس از فرخی سیستانی در معرض دید مخاطب قرار میدهد.
فاطمه الهامی، پژوهشگر، درباره سیتکها گفت: «از طریق خوانش سیتکها میتوان به شناخت بهتر تاریخ و فرهنگ مردم سیستان و درک اندیشهها، اعتقادات، احساسات و آداب و رسوم زندگی آنان دست پیدا کرد. درونمایه این دوبیتیها در چهار عنوان کلی اعتقادی، عاشقانه، فعالیتهای شغلی و مفاهیم اجتماعی دستهبندی شده و مفاهیم جزئیتر زیرمجموعه آنها قرار گرفته است. مفاهیم عاشقانه با ۵۵ % محتوای اجتماعی با ۲۲/۵ % مفاهیم اعتقادی با ۸۵ % و فعالیتهای شغلی با ۱/۵۵ % به ترتیب از مهمترین مفاهیمی هستند که در محتوای دوبیتیها مشاهده میشود. بسامد بالای مفاهیم عاشقانه حاکی از آن است که عشق در سیتکهای سیستان حضوری زنده و ماندگار دارد.»
تاریخ انتشار: ۱۱ مهر ۱۴۰۳ - ۰۱:۳۵
سیتکهای سیستانی برای مستندسازی از سوی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی زابل در مدت ۳ ماه تابستان امسال با تحقیقات میدانی گردآوری شد و به زودی در قالب کتاب و فیلم ارائه میشود.