بیشتر افرادی که توسط زنبور گزیده می‌شوند، درد، قرمز، خارش و تورم موقتی را در محل نیش تجربه می‌کنند که بعد از چند روز به صورت خودبه‌خود و بدون نیاز به پیگیری درمان خاصی از بین می‌روند؛ اما گاهی اوقات این علائم بسیار دردناک می‌شوند.

در چنین شرایطی با پیگیری روش‌های درمان نیش زنبور در خانه می‌توان علائم ناراحت‌کننده‌ی ناشی از این وضعیت را کاهش داد و روند بهبودی را تسریع کرد؛ بنابراین تصمیم گرفتیم در این مطلب از وبلاگ همشهری آنلاین به سراغ ۱۱ عدد از بهترین و موثرترین راهکارهای برطرف کردن عوارض ناشی از نیش زنبور برویم که برای اطلاع از آن‌ها توصیه می‌کنیم تا انتها همراه ما بمانید.

نیش زنبور چه عوارضی دارد؟

برای بیشتر مردم نیش زنبور صرفاً منجر به درد و سوزش موقتی در محل نیش می‌شود، اما گاهی اوقات بعضی از افراد در اثر نیش این حشره واکنش‌های آلرژیکی خفیف تا شدیدی را تجربه می‌کنند که علائم و عوارض ناشی از آن‌ها به شرح زیر است:

علائم واکنش خفیف نسبت به نیش زنبور

عمده‌ی علائم مربوط به نیش زنبور خفیف هستند، نیازی به پیگیری مراقبت‌های پزشکی ندارند و صرفاً به محل ورود نیش به بدن محدود می‌شوند:

  • درد تیز و سوزاننده،
  • قرمزی پوست،
  • تورم خفیف،

نشانه‌های واکنش متوسط به نیش زنبور

در بعضی از افراد واکنش‌های قوی‌تری نسبت به نیش زنبور صورت می‌گیرد که بهبودی از آن‌ها در بعضی از موارد ممکن است بیشتر از یک هفته طول بکشد. این علائم شامل قرمزی شدید و تورم در اطراف نیش هستند که قطر آن به تدریج به ۱۰ سانتی‌متر یا بیشتر در طول ۲۴ تا ۴۸ ساعت افزایش می‌یابد.

علائم واکنش آلرژیک شدید به نیش زنبور

در افراد خاصی نیش زنبور منجر به بروز واکنش‌های آنافیلاکسی با مشخصات زیر می‌شود که زندگی آن‌ها را تهدید می‌کند:

  • کهیر قرمز و خارش‌دار روی سطح پوست،
  • پوست رنگ‌پریده و برافروخته،
  • زبان و گلو متورم،
  • مشکل در تنفس،
  • درد شکم،
  • حالت تهوع و استفراغ،
  • سرگیجه،
  • نامنظمی در نبض،

۱۱ روش خانگی درمان نیش زنبور

در قدم اول پیش از دنبال کردن روش‌های درمان نیش زنبور در خانه باید نیش را از محل گزش خارج کنید. برای این منظور دنبال رشته کوچک سیاه رنگی در مرکز برجستگی قرمز محل نیش بگردید. پس از آن پوست اطراف محل را محکم بکشید و نیش را خارج کنید. در آخر بعد از شستشوی محل با آب و صابون می‌توانید برای کاهش علائم ناشی از گزش به سراغ روش‌های زیر بروید:

۱. درمان نیش زنبور با جوش شیرین

برخی از مردم باور دارند که خمیر ساخته شده با استفاده از جوش شیرین و آب می‌تواند به درمان نیش حشرات گوناگون از قبیل زنبور کمک کند؛ علاوه‌براین جوش شیرین با خنثی‌سازی زهر زنبور، خارش و تورم ناشی از نیش آن را کاهش می‌دهد. مطابق با دستورالعمل ارائه شده توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها می‌توانید از روش زیر برای تهیه‌ی خمیر جوش شیرین استفاده کنید:

  • یک قاشق چای‌خوری آب را با مقادیر کافی از جوش شیرین مخلوط کنید تا به خمیری غلیظ برسید.
  • خمیر را به آرامی روی ناحیه‌ی آسیب‌دیده بمالید.
  • ده دقیقه صبر کنید و بعد از آن شستشو دهید.

نکته: برای تاثیرگذاری بیشتر خمیر می‌توانید روی آن را با بانداژ بپوشانید و حدود ۱۵ دقیقه صبر کنید.

۲. درمان نیش زنبور با یخ

یکی از موثرترین روش‌های درمان نیش زنبور در خانه استفاده از یخ برای کاهش درد و تورم است. البته یخ را مستقیماً روی پوست خود قرار ندهید، چرا که می‌تواند باعث سوختن آن شود. به همین جهت کیسه یخ را درون یک پارچه بپیچید و چند دقیقه روی محل نیش بگذارید. در صورت نیاز می‌توانید این کار را چند بار دیگر هم تکرار کنید.

۳. درمان نیش زنبور با خمیردندان

با وجود اینکه شواهد علمی مبنی بر تاثیرات مثبت خمیردندان بر روی نیش زنبور وجود ندارد، اما مردم بر این باور هستند که مدل‌های قلیایی این محصول (PH بالا) منجر به خنثی‌سازی زهر اسیدی زنبور (PH پایین) می‌شود. حتی اگر این ادعا هم درست باشد خمیردندان تاثیری بر روی زهر زنبور که قلیایی است نخواهد داشت.

با این حال یکی از درمان‌های خانگی و ارزان قیمت برای امتحان کردن است که ضرری ندارد. کافی است مقدار مشخصی از این محصول را بر روی محل نیش بمالید و بعد از ۱۰ تا ۲۰ دقیقه پاک کنید.

نکته: در صورت بروز هرگونه واکنش نسبت به خمیردندان بلافاصله آن را بشویید.

۴. درمان نیش زنبور با سرکه سیب

سرکه سیب ترکیبی جادویی است که به واسطه‌ی فواید بی‌شمار خود برای سلامتی و تندرستی، بهبود شرایط پوستی و کنترل دیابت، به صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. با وجود اینکه تمامی کاربردهای این ماده با تحقیقات علمی گسترده ثابت نشده اما بررسی‌ها نشان می‌دهند که سرکه سیب یک ترکیب ضدباکتریایی موثر است؛ به همین جهت می‌توانید به صورت زیر از آن به عنوان یکی از روش‌های درمان نیش زنبور در خانه استفاده کنید:

  • محل گزش زنبور را درون سرکه سیب فرو ببرید یا اینکه دستمال یا پارچه‌ی‌ آغشته به سرکه را بر روی نقطه مورد نظر بگذارید.
  • حداقل ۱۵ دقیقه صبر کنید.
  • در صورت مشاهده‌ی تحریک بیشتر محل گزش این کار را به سرعت متوقف کنید.

۵. درمان نیش زنبور با روغن اسطوخودوس

روغن اسطوخودوس خواص ضدالتهابی دارد که می‌تواند به تسکین تورم کمک کند. برای استفاده از این روغن می‌توانید چند قطره از آن را با روغن زیتون یا نارگیل رقیق کنید و بعد از آن بر روی محل نیش زنبور بریزید.

۶. درمان نیش زنبور با آلوورا

ژل گیاهی موجود در آلوورا می‌تواند پوست را تسکین و میزان رطوبت موجود در آن را افزایش دهد. از طرفی دیگر مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۵ نشان داده‌اند که عصاره‌ی آلوورا خواص ضدالتهابی و ضدباکتریایی دارد و استفاده از مقادیر مشخصی از این ترکیب مانع از عفونی‌شدن محل گزش زنبور و گسترش علائم ناشی از آن می‌شود.

۷. درمان نیش زنبور با پیاز

شما می‌توانید با یکی از رایج‌ترین سبزیجاتی که در خانه‌ی همه‌ی ایرانی‌ها یافت می‌شود، علائم گزش نیش زنبور را مدیریت کنید. برای این منظور به سراغ پیاز بروید و بعد از نصف کردن از وسط آن را روی محل گزیدگی قرار دهید و به آرامی فشار دهید تا درد از بین برود.

۸. درمان نیش زنبور با عسل

در بین انواع روش‌های درمان نیش زنبور در خانه، عسل یکی از بهترین و کارآمدترین گزینه‌های موجود به شمار می‌رود؛ چرا که می‌تواند به بهتر شدن زخم و ممانعت از گسترش عفونت کمک کند. نتایج تحقیق انجام شده در سال ۲۰۲۱ نشان داد که عسل مورد تایید از نظر علم پزشکی مثل مانوکا التهاب را کاهش می‌دهد و خواص ضدمیکروبی بالایی دارد؛ به همین جهت منجر به دفع باکتری‌ها و قارچ‌ها می‌شود. علاوه‌براین آزادسازی اکسیژن توسط این ترکیب به درون زخم بهبودی سریع‌تر و شستشوی بافت‌های مرده را هم به همراه دارد.

برای درمان با این ترکیب کافی است عسل پزشکی یا خانگی خود را بر روی ناحیه‌ی آسیب‌دیده بمالید و بعد از بستن با یک باند شل، حدود یک ساعت صبر کنید.

۹. درمان نیش زنبور با پماد کالامین

عموم مردم از پماد کالامین برای تسکین خارش پوست استفاده می‌کنند که امکان استعمال آن بر روی نیش زنبور به منظور کاهش درد و خارش ناشی از آن هم وجود دارد. به همین جهت هر زمانی که دچار خارش شدید، مقداری از این پماد را بر روی محل نیش بمالید.

۱۰. درمان نیش زنبور با سیر

سیر از جمله مسکن‌های طبیعی فوق‌العاده برای درمان نیش زنبور به شمار می‌رود. شما می‌توانید یک حبه از آن را له کنید و محل نیش را به صورت کامل با سیر بپوشانید. پس از آن یک پارچه نازک و تمیز را بر روی محل قرار دهید و صبر کنید تا اثرات جادویی استفاده از سیر خود را نمایان کنند.

۱۱. درمان نیش زنبور با نرم کننده گوشت

پودر نرم‌کننده گوشت ترکیبی است که به صورت طبیعی در میوه پاپایا یافت می‌شود و به سبب آنزیم پاپائین خود به تجزیه پروتئین‌های موجود در گوشت کمک می‌کند. این پودر اثر مشابهی بر روی سم زنبورهای زرد دارد و با تجزیه‌ آن، اثرات منفی را که به همراه دارد کاهش می‌دهد. به منظور استفاده از ترکیب ذکر شده، مقادیر مشخصی از آن را بر روی محل نیش بمالید و چند دقیقه صبر کنید.

چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟

حال که با بهترین روش‌های درمان نیش زنبور در خانه آشنا شدید، سوالی که مطرح می‌شود این است که چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنیم؟ همان‌طور که ملاحظه کردید، نیش زنبور در بیشتر مورد به جز ناراحتی در محل گزش، علائم فیزیکی دیگری به همراه ندارد؛ اما گاهی اوقات بعضی از افراد واکنش‌های آلرژیکی گوناگونی را تجربه می‌کنند که شدید بودن آن‌ها می‌تواند فرد را وارد مراحل بحرانی و حتی مرگ کند. در صورتی که علائم شوک آنافیلاکسی زیر در اثر نیش زنبور در فردی بروز کرد، باید هرچه سریع‌تر و بدون فوت وقت او را به بیمارستان منتقل کنید:

نشانه‌های شوک آنافیلاکسی به زنبور عسل

متورم شدن زبان و گلو

اسهال

سرگیجه

سرفه یا خس‌خس سینه

بروز گرفتگی در معده

بیهوش شدن

رنگ‌پریدگی یا قرمز شدن صورت

حالت تهوع و استفراغ

مشکل در تنفس صحیح

درمان‌های اورژانسی واکنش‌های آلرژیک

زمانی که واکنش‌های آلرژیک شدید و آنافیلاکسی در افراد بروز می‌کنند، معمولاً برای نجات دادن بیمار از چندین درمان در کنار یکدیگر استفاده می‌شود که موارد زیر را در بر می‌گیرند:

  • اپی‌نفرین: تمامی افرادی که در گذشته شوک آنافیلاکتیک داشته‌اند، باید همواره یک شات اپی‌نفرین همراه خود داشته باشند تا به واسطه‌ی باز کردن راه‌های هوایی به تثبیت فشار خون خود کمک کند.
  • اکسیژن: گاهی اوقات در بیمارستان به منظور کمک به تنفس شما از اکسیژن درمانی استفاده می‌شود.
  • آنتی‌هیستامین: ترکیباتی نظیر دیفن هیدرامین و پرومتازین به صورت تزریق داخل وریدی منجر به آرام‌شدن سیستم ایمنی می‌شوند. در حقیقت این ترکیبات مقادیر هیستامین‌های موجود در خون را که منجر به بروز واکنش‌های آلرژیک می‌شوند، کاهش می‌دهند.
  • کورتیکواستروئیدهای خوراکی: این داروها با تقلید از هورمون کورتیزول کاهش فعالیت‌های سیستم ایمنی و در نتیجه کم شدن التهاب را به همراه دارند.

بیشتر بخوانید: مفاهیم: آلرژی چیست؟

سخن پایانی

روش‌های درمان نیش زنبور در خانه به شما کمک می‌کنند علائم آزاردهنده گزش نیش زنبور از قبیل خارش و تورم را کاهش دهید و دوره‌ی درمان خود را تا جایی که امکان دارد، کوتاه کنید؛ با این حال ممکن است نسبت به نیش زنبور واکنش‌های آلرژیک نشان دهید، به همین جهت حتماً مراقبت علائم و نشانه‌های خود باشید و در صورتی که با هر یک از مشکلات ذکر شده در بخش‌های قبل مواجه شدید و نسبت به شوک آنافیلاکسی شک کردید، حتماً در سریع‌ترین زمان ممکن با همراهی یکی از اعضای خانواده یا دوستان، خود را به بیمارستان برسانید.