همشهری- زینب زینال زاده: سن‌وسال زیادی ندارد؛ اما سختی‌های روزگار چهره‌اش را پیر کرده است. می‌گوید: «به دلیل اعتیاد همسرم، جدا شدم. دنبال کار بودم که توسط یکی از مددکاران اجتماعی در سرای محله بلورسازی با مرکز کوثر آشنا شدم و اکنون حدود ۳ سال است که اینجا کار می‌کنم.» حرف‌هایش که تمام می‌شود، شروع به دوخت می‌کند. امثال زهرا رحیمی در مراکز کوثر شهرداری تهران زیاد هستند. ۹۳ مرکز کوثر در راستای خودکفایی زنان سرپرست خانوار راه‌اندازی شده‌اند و در این دوره مدیریت شهری زمینه اشتغال زنان رای باز را هم در این مراکز فراهم کرده است.
محیطی امن برای زنان
مراکز کوثر فرصتی برای اشتغال زنان سرپرست خانوار، بدسرپرست و بی‌سرپرست هستند. این زنان به دلیل شرایط خاصی که دارند باید توسط دستگاه‌های متولی مانند اداره کل امور بانوان شهرداری تهران حمایت شوند. کار در محیطی امن برای این زنان اولویت دارد. صغری اکبرزاده در یکی از مراکز کوثر فعال است و می‌گوید: «اینجا امنیت داریم و با اطمینان خاطر مشغول کار هستیم و مسئولان شهرداری هم روی تمام موضوعات نظارت دارند.»
دستمزد طبق قانون کار
اکثر زنانی که بنا به دلایلی سرپرست خانوار را عهده‌دار شده‌اند، تجربه کار در کارگاه‌های خصوصی را دارند. آنها علاوه بر ناامن بودن محیط کار از میزان دستمزد هم ابراز نارضایتی می‌کنند. زهرا رمضانی‌نژاد هم همین تجربه دارد و می‌گوید: «در تولیدی کیف مشغول کار بودم و صاحب کارم دستمزد کمی می‌داد و بیمه هم نکرده بود. در مرکز کوثر دستمزدها طبق قانون کار پرداخت می‌شود و بیمه هم هستیم. از مزیت اضافه‌کاری هم بهره‌مند می‌شویم.»
حفظ کرامت انسانی
زنان سرپرست خانوار، به‌نوعی دچار آسیب‌های روحی شده‌اند و نیاز دارند، اطرافیان با حفظ کرامت انسانی با آنها رفتار کنند. این زنان تسلیم سختی‌های روزگار نشده و دست روی زانوهایشان گذاشته‌اند و با گفتن «یا علی» کمر همت بسته‌اند تا سربار دیگر نباشند. امینه حقی می‌گوید که مدیران مراکز کوثر رفتار بسیار شایسته‌ای با نیروها دارند و همواره سعی می‌کنند به ارزش‌های انسانی و حق‌وحقوق بانوان شاغل در مرکز احترام بگذارند.
زنان رای باز در مراکز کوثر شاغل می‌شوند
از سال ۱۴۰۰ تفاهم‌نامه مشترکی میان شهرداری تهران، قوه قضائیه و سازمان زندان‌ها در راستای ارائه خدمات مشاوره، مددکاری و اشتغال زنان زندانی رای باز (محکومانی که می‌توانند دوران محکومیت خود را با فعالیت در صنوف مختلف سپری کنند) منعقد شد. باگذشت ۳ سال از این تفاهم بنا به گفته مسئولان اداره کل امور زنان و خانواده شهرداری تهران توسعه اشتغال زنان زندانی رأی باز و خانواده زندانیان مرد، پیگیری شده و همچنان در دستور کار قرار دارد. تا کنون ۳۰۰ مددجو به اداره کل امور زنان و خانواده معرفی شده‌اند که ۲۰۳ نفر در مراکز کوثر مشغول کار هستند. با پیگیری‌های انجام شده زنان زندانی رای باز پس از آزادی هم می‌توانند به فعالیتشان در مراکز کوثر ادامه دهند.
تولید پوشاک ایرانی توسط بانوان
مرکز کارآفرینی کوثر (خیابان شهید برادران حسنی) منطقه ۱۷ اواخر دی سال ۱۴۰۱ بهره‌برداری شد و بنا به گفته‌های مهدی پناهی مدیر مرکز در ابتدا ۲۰ زن سرپرست خانوار در آن مشغول کار بودند و امروز تعدادشان به ۷۰ نفر رسیده است. این مرکز ۹۵۰ مترمربع مساحت دارد و پوشاک ایرانی با مرغوب‌ترین پارچه‌ها توسط بانوان تولید می‌شود. آن طور که پناهی عنوان کرده: «در صورت نیاز ابتدا به بانوان آموزش داده می‌شود و سپس در مرکز به‌صورت حرفه‌ای مشغول می‌شوند و حقوقشان هم طبق قانون کار پرداخت می‌شود.»
عضویت بیش از ۳۵ هزار مددجو
مریم اردبیلی، مدیرکل اداره امور زنان و خانواده شهرداری تهران
بر اساس آمار تا کنون بیش از ۳۵ هزار نفر اعم از زنان سرپرست خانوار، زنان کم‌برخوردار و فرزندان آنها در سامانه توانمندسازی زنان سرپرست خانوار شهرداری تهران عضو شده‌اند که به فراخور نیاز می‌توانند از طرح‌های توانمندسازی (راه‌اندازی کسب‌وکار خانگی، اشتغال در مراکز کوثر و...) بهره‌مند شوند. همچنین سه سطح خدمات مشاوره و مددکاری و حمایت معیشتی، آموزش‌های فردی و خانواده محور و خدمات مهارت‌آموزی و اشتغال برای زنان سرپرست خانوار پیش‌بینی‌شده است.
نگاهی اجمالی به مراکز کوثر
-
اهداف مراکز چیست؟
مهارت‌آموزی
کارآفرینی
توانمندسازی
خودکفایی
-
چه کسانی پذیرش می‌شوند؟
زنان سرپرست خانوار
زنان کم‌برخوردار
زنان زندانی رأی باز (محکومانی که می‌توانند دوران محکومیت خود را با فعالیت در صنوف مختلف سپری کنند)
-
فرایند ثبت اطلاعات در سامانه توانمندسازی چگونه است؟
شناسایی مددجویان توسط مددکاران مناطق ۲۲گانه
انجام مصاحبه اولیه و بازدید از منزل مددجو
ثبت اطلاعات در سامانه توانمندسازی زنان سرپرست خانوار
اشتغال زنان در مراکز کوثر متناسب با توانمندی‌هایشان
-
شهرداری تهران چه حمایت‌هایی می‌کند؟
اجرای طرح مشاغل خانگی
برپایی جشنواره زنان و تولید ملی
ایجاد بازارچه‌های خوداشتغالی فصلی و دائمی
توسعه مراکز توانمندسازی کوثر
سال ۱۴۰۰: ۵۴ مرکز
سال ۱۴۰۱: ۸۰ مرکز
سال ۱۴۰۲: ۹۳ مرکز
سال ۱۴۰۳: به ۱۱۵ مرکز می‌رسد