معصومه ابوالحسنی: بالاخره خیابان چنارهای قجری، زورش به شهرنشین‌ها چربید!

بعد از اجرای جسورانه پروژه یک‌طرفه کردن خیابان حضرت‌ولیعصر(عج)، حالا بحث سامان‌دهی ترافیکی این خیابان مطرح شده است. شهرداری تهران در اقدامی بی‌سابقه، مبلمان این خیابان را متناسب با چنارها طراحی می‌کند.بنابراین اگر به‌زودی ایستگاه اتوبوسی دیدید که یک‌چنار در میان آن خودنمایی می‌کند، اصلاً تعجب نکنید!

جزییات ترافیکی اعمال‌شده در خیابان حضرت‌ولیعصر (عج) را در همشهری‌‌مسافر  می‌خوانید.

اگر  روح‌تان کمی لطیف باشد، حتماً حداقل یک‌بار در خیابان حضرت ولیعصر(عج) قدم زده‌اید و از راه رفتن زیر چنارهای کهنسال خیابان خاطره‌ها، تصویری فراموش‌نشدنی دارید. شاید این خیابان، آبروی شهر تهران باشد!

 در زمانی نه‌چندان دور تهران به چنارهایش در جهان معروف شده بود. چنان‌چه پیترو دلاواله، جهانگرد ایتالیایی سده هفدهم میلادی، نوشته است: «اگر استانبول شهر سروهاست، تهران را باید شهر چنارها خواند». این درحالی است که خیابان چنارهای قجری با طول  17و نیم کیلومتر، طولانی‌ترین خیابان خاورمیانه است.

خیابانی که 79سال پیش در دوران پهلوی اول ساخته شد تا میدان راه‌آهن را به منطقه شمیرانات و میدان تجریش متصل کند. در آن زمان در هر سوی این خیابان، ۳۰‌هزار اصله درخت کاشتند. یعنی در هر یک‌متر دو‌درخت و در سرتاسر خیابان ۶۰‌هزار درخت چنار. اما گویا گذر سختی‌ها و مشکلات به این خیابان هم افتاد و کم‌کم هر جا پلی احداث شد، درخت چنار اطراف آن از بین رفت!

 در‌حال‌حاضر این خیابان 11‌هزار اصله درخت دارد و حکایت از مرگ هزاران اصله درخت دیگر...! اما خیابان حضرت‌ولیعصر(عج) در تمام دوران عمر طولانی خود یک شانس بزرگ آورده است: مدیریت شهری برای ادامه بقای خیابان خاطره‌ها کمر همت بسته و تمام برنامه‌های ترافیکی این خیابان را بر مبنای حفظ درختان چنار آن، طراحی کرده است.

ایستگاه‌های اتوبوس مخصوص خیابان حضرت ولیعصر(عج)

می‌توانید تصور کنید درست در وسط یک ایستگاه اتوبوس، درخت چناری سربرافراشته باشد؟ بهتر است تصور کنید چون به‌زودی این اتفاق در خیابان حضرت‌ولیعصر(عج) خواهد افتاد! به گفته مهندس اسلامی، مدیرعامل شرکت عرف ایران در ایستگاه‌هایی که به‌تازگی مخصوص خیابان حضرت‌ولیعصر(عج) طراحی شده، قرار است درختان نقش مهمی داشته باشند.

به این معنی که بدون قطع کردن حتی یک‌شاخه درخت، ایستگاه‌های اتوبوس در مکان‌های موردنظر نصب می‌شوند و در نقاطی که ایستگاه با درختان چنار تقاطع دارد؛ ایستگاه اتوبوس متناسب با شکل درخت طراحی می‌شود:

«ما خودمان را با درختان منطبق کرده‌ایم و برای این منظور بین ایستگا‌ه‌ها درخت خواهیم داشت. برای اجرای این طرح یک فراخوان عمومی داده‌ایم تا مراکز علمی طرح‌های خود را در این مورد به ما ارایه بدهند».

 علاوه‌بر طراحی ایستگاه‌های جدید، ایمن‌سازی معابر هم در دستور‌کار شهرداری قرار دارد. پررنگ کردن خطوط ویژه عابر‌پیاده، نصب علایم احتیاط برای کنترل سرعت اتوبوس‌ها در خط ویژه و استفاده از خطوط ارتعاشی برای کنترل سرعت خودروها از جمله این اقدامات است.

تغییر مسیر کوچه‌ها

یکی دیگر از اقداماتی که در جهت تسهیل تردد در خیابان حضرت‌ولیعصر(عج) انجام شده، تغییر مسیر عبور‌و‌مرور از کوچه‌ها و خیابان‌های منتهی به این خیابان است. مهندس اسلامی در این باره می‌گوید:

 «از آن‌جایی که خیابان حضرت‌ولیعصر(عج) یک‌طرفه شده‌بود، باید مسیرهایی برای دسترسی به این خیابان ایجاد می‌شد. از همین رو برخی از کوچه‌ها را یک‌طرفه کرده و در راستای تسهیل در عبور‌و‌‌مرور از تابلوی عبور‌ممنوع در ابتدای بعضی از کوچه‌ها استفاده شد».

 البته به گفته مدیرعامل شرکت عرف ایران، مسیر تردد در کوچه‌های شناخته‌شده که بار منطقه را کم می‌کنند، تغییری نکرده است: «‌اغلب کوچه‌های عریض را به سمت شرق یک‌طرفه کرده و به سمت خیابان حضرت‌ولیعصر(عج) ورود دادیم. هم‌چنین در ورودی بزرگراه شهیدمدرس و آفریقا اصلاح هندسی انجام دادیم».

 یکی از نقاط دیگری که در آن اصلاح هندسی صورت گرفته است، چهار‌راه نیایش‌–‌‌خیابان حضرت‌ولیعصر(عج) است: «برای این‌که خودروها بتوانند با سرعت بیشتری دور بزنند و ترافیک منطقه کاهش پیدا کند، در ابتدای خیابان اسفندیاری یک اصلاح هندسی انجام دادیم».

تعویض تابلوهای راهنمایی‌ورانندگی

مدیر اجرایی سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک درباره نحوه یک‌طرفه کردن خیابان حضرت‌ولیعصر(عج) به همشهری‌مسافر می‌گوید: «از تقاطع خیابان شهید‌بهشتی و خیابان حضرت‌ولیعصر(عج) تا میدان ونک، به‌وسیله جداکننده‌های موقت به دو‌قسمت مساوی تقسیم شد. به صورتی که مسیر غربی خیابان حضرت‌ولیعصر(عج) به اتوبوسرانی اختصاص یافت و در مسیر شرقی خودروهای شخصی می‌توانند از سمت جنوب به شمال حرکت کنند».

 به گفته مهندس اسلامی، این پروژه پیرو تصمیمات شورای حمل‌و‌نقل و ترافیک و تدابیر شهردار تهران برای توسعه حمل‌و‌‌نقل عمومی انجام شده است: «ساعت‌های زیادی برای اجرایی شدن این طرح، مطالعات کارشناسی انجام شده است و در نهایت بعد از هماهنگی با پلیس راهور و جلب موافقت آن‌ها، این طرح در طول دو‌روز به اجرا درآمد. یعنی در طول 2شب، از خیابان شهید‌بهشتی تا میدان ونک به‌وسیله استوانه‌های جداکننده، مسیر ویژه را مشخص کردیم». ‌ضمن این‌که کلیه تابلوهای پارک‌بان نیز در این مدت  جمع‌آوری  و به‌جای آن تابلوی توقف مطلقاً ممنوع نصب شده است.

تجهیزات ایمنی خیابان حضرت‌ولیعصر(عج)

بعضی از رانندگانی که می‌خواهند برای اولین بار بعد از یک‌طرفه‌شدن خیابان حضرت‌ولیعصر(عج) در آن تردد کنند؛ ممکن است از اجرای طرح یک‌طرفه‌سازی مطلع نباشند. به‌همین‌دلیل به گفته مدیر اجرایی سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک به‌وسیله تعدادی ضربه‌گیر مسیر خیابان حضرت‌ولیعصر(عج) به سمت پایین بسته شد‌ه:

 «‌علاوه‌بر استفاده از ضربه‌گیر به جهت افزایش ایمنی رانندگان، از بشکه‌ها و علایم راهنمایی‌و‌رانندگی برای اطلاع بیشتر استفاده کردیم. روی لاین غربی خیابان حضرت‌ولیعصر(عج)، عبارت «فقط ویژه اتوبوس» را نوشتیم و از تابلوی عبور‌ممنوع برای خودروها در همین لاین استفاده کردیم».  یکی دیگر از امکاناتی که در خیابان حضرت‌ولیعصر(عج) برای افزایش رفاه شهروندان ایجاد شده، جداسازی محل ایستگاه‌های اتوبوس است.

به گفته مهندس اسلامی، مدیرعامل شرکت عرف ایران، تابلوی محل ایستگاه اتوبوس در برخی نقاط خیابان حضرت‌ولیعصر(عج) نصب شده و برای افزایش ایمنی مسافران به‌وسیله استوانه‌های جداکننده، ایستگاه اتوبوس از لاین ویژه جدا شده است: «‌ما سعی کرده‌ایم از وضع موجود استفاده کنیم، بنابراین محل ایستگاه‌های قدیمی را جابه‌جا نکرده‌ایم».

همشهری مسافر