سرکه انگبین معمولاً در تابستان سرو می‌شود. مصرف این نوشیدنی به ویژه در جنوب ایران در تابستان‌هایش طولانی و گرم مرسوم است. سرکه انگبین به صورت سنتی به همراه کاهو مصرف می‌شود.
یک تکه کاهو به داخل کاسه‌ای مملو از سرکه انگبین آغشته شده و نوش جان می‌شود. در حقیقت، سرکه انگبین فقط غذا نیست، بلکه دارای ارزش دارویی و منبع خوبی از ویتامین است. در این مقاله از وبسایت «همشهری آنلاین» در مورد سرکه انگبین و مزایای آن صحبت می‌کنم.
سرکه انگبین چیست؟
سرکه انگبین یک شربت سنتی ایرانی است که از ترکیب سرکه طبیعی و عسل تهیه می‌شود. این مخلوط در طب سنتی ایرانی به دلیل فواید بالقوه برای سلامتی مورد توجه قرار دارد. اعتقاد بر این است که سرکه انگبین در هضم غذا، بهبود عملکرد کبد، سم زدایی حذف سموم از بدن موثر است همچنین مزایای دیگری مانند افزایش سیری، کاهش التهاب و تثبیت سطح قند خون و اثرات لاغری دارد. برخی افراد نیز این ترکیب را به دلیل اثرات ضد میکروبی روی خود به صورت موضعی استفاده می‌کنند.
ترکیبات و طبع سرکه انگبین
همانطور که گفتیم، سرکه انگبین از عسل و سرکه تهیه می‌شود. سرکه عمدتاً از طریق تخمیر ساخته می‌شود و سرشار از اسید استیک است که طعم ترش و فواید بالقوه سلامتی زیادی دارد. فرآیند تخمیر طبیعی است و با تکیه بر باکتری‌ها و مخمرها قندها را به اسید استیک در طول زمان تبدیل می‌کند و محصولی را ایجاد می‌کند که نه تنها طعم دهنده است، بلکه به دلیل خواص نگهدارنده و دارویی آن در غذاهای مختلف استفاده می‌شود. سرکه انگبین همچنین حاوی مقادیر کمی از ویتامین‌ها و مواد معدنی از جمله پتاسیم، آهن و کلسیم است. این نوشیدنی طبعی نه گرم و نه سرد دارد. همچنین طعم آن ملس است.
تفاوت سرکه انگبین و سکنجبین
تفاوت سکنجبین با سرکه انگبین در این است که سکنجبین با استفاده از شکر سرخ درست می‌شود و سرکه انگبین با عسل تهیه خواهد شد؛ اما پایه سرکه در او یکی است. همچنین در سکنجبین از عرق نعنا یا کاسنی استفاده می‌شود، اما در سرکه انگبین تنها از سرکه استفاده خواهد شد.
سرکه انگبین در طب سنتی
نظر طب سنتی در مورد سرکه انگبین چیست؟ این نوشیدنی قرن‌هاست که در فرهنگ‌های مختلف ب ویژه در شرق و جنوب شرق آسیا کاربرد دارد. در طب سنتی اعتقاد بر این است که سرکه انگبین به هضم غذا کمک می‌کند، گردش خون را بهبود می‌بخشد و نشاط کلی فرد را افزایش می‌دهد. همچنین تصور می‌شود که خواص ضد التهابی دارد که ممکن است به تسکین شرایطی مانند درد مفاصل و سفتی عضلات کمک کند.
علاوه بر این، به دلیل خواص ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی، اغلب به عنوان یک درمان طبیعی برای سم زدایی بدن، متعادل کردن سطح قند خون و حمایت از سلامت پوست استفاده می‌شود. در حالی که تحقیقات علمی در مورد اثربخشی آن محدود است، اما مصرف سرکه انگبین همچنان در طب سنتی ایرانی و هندی توصیه می‌شود.
بیشتر بخوانید: داروهای سنتی چه نقشی در پاکسازی بدن دارند؟
فواید سرکه انگبین برای بدن
مزایای سرکه انگبین چیست؟ در ادامه به فواید مصرف این نوشیدنی اشاره می‌کنیم:
تاثیر بر کبد و صفرا
سرکه انگبین به طور سنتی برای حمایت از سلامت کبد استفاده می‌شود. حاوی اسید استیک و آنتی اکسیدان‌های مختلف است که می‌تواند به سم زدایی کبد با ترویج دفع سموم از بدن کمک کند. این موضوع عملکرد صفرا را تقویت می‌کند. صفرا ماده‌ای که توسط کبد تولید می‌شود تا در هضم و متابولیسم چربی موثر واقع شود. با بهبود عملکرد کبد و تولید صفرا، سرکه انگبین ممکن است به تجزیه و جذب چربی‌ها کمک کند و منجر به هضم کلی بهتر و کاهش خطر بیماری‌های مرتبط با کبد شود.
بهبود مشکلات گوارشی
سرکه انگبین می‌تواند برای کسانی که از مشکلات گوارشی مانند نفخ، سوء هاضمه و یبوست رنج می‌برند مفید باشد. اسید استیک موجود در سرکه باعث تولید اسیدهای معده می‌شود که به هضم غذا به ویژه پروتئین‌ها کمک می‌کند.
این موضوع اثرات مثبتی در عملکرد معده دارد تا غذا را به طور موثرتر تجزیه کند و علائمی مانند نفخ و ناراحتی را کاهش دهد. علاوه بر این، سرکه می‌تواند سیستم گوارشی را تحریک کند و حرکت روان غذا و مواد زائد را از طریق روده تشویق کند که می‌تواند یبوست را کاهش دهد.
بیشتر بخوانید: آشنایی با ساده‌ترین توصیه‌‍‌ها برای سلامت دستگاه گوارش
تقویت سیستم ایمنی بدن
سرکه انگبین سرشار از ترکیبات مفیدی مانند پلی فنول‌ها و آنتی اکسیدان‌ها است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. این ترکیبات در محافظت از بدن در برابر پاتوژن‌های مضر و رادیکال‌های آزاد موثر هستند و در نتیجه خطر ابتلا به عفونت‌ها و بیماری‌های مزمن را کاهش می‌دهند.
خواص ضد باکتریایی و ضد ویروسی سرکه می‌تواند به بدن در مبارزه با میکروارگانیسم‌های مضر کمک کند، در حالی که محتوای آنتی اکسیدانی آن استرس اکسیداتیو را کاهش می‌دهد و منجر به دفاع ایمنی قوی تر و سلامت کلی بهتر می‌شود.
بیشتر بخوانید: چطور سیستم ایمنی بدن را تقویت کنیم تا بیمار نشویم؟
کمک به مشکلات گوارشی
مزایای گوارشی سرکه انگبین چیست؟ فراتر از هضم غذا، سرکه انگبین ممکن است به هدف قرار دادن مشکلات گوارشی خاص مانند رفلکس اسید یا سوزش سر دل کمک کند. اسیدیته سرکه می‌تواند در تعادل سطح pH در معده نقش داشته باشد و از تولید بیش از حد اسید معده که باعث ناراحتی می‌شود جلوگیری می‌کند.
سرکه انگبین با افزایش ترشح آنزیم‌های گوارشی می‌تواند به تجزیه کارآمدتر غذا کمک کند و ناراحتی ناشی از غذای هضم نشده در معده و روده را کاهش دهد.
چربی سوزی و کاهش وزن
سرکه انگبین ممکن است با افزایش متابولیسم بدن و تشویق چربی سوزی به کاهش وزن کمک کند. نشان داده شده است که اسید استیک موجود در سرکه توانایی بدن برای سوزاندن چربی را با افزایش اکسیداسیون چربی‌ها افزایش می‌دهد و تجزیه و از بین بردن رسوبات چربی را آسان‌تر می‌کند. علاوه بر این، سرکه انگبین می‌تواند به تنظیم سطح قند خون و کنترل اشتها کمک کند که در کاهش پرخوری و به مدیریت طولانی مدت وزن موثر است. زمانی که مصرف منظم این نوشیدنی با یک رژیم غذایی سالم و ورزش همراه باشد، می‌تواند به نتایج موثرتر کاهش وزن کمک کند.
سرکه انگبین چگونه تهیه می‌شود؟
مواد تشکیل دهنده سرکه انگبین چیست؟ در ادامه به مواد لازم برای تهیه این نوشیدنی اشاره می‌کنیم:
- یک و 1.3 فنجان عسل
- یک لیوان آب
- 2.3 فنجان سرکه (سفید یا سرکه سیب)
- مقدار نعناع تازه (اختیاری)
روش تهیه:
- در یک قابلمه، عسل و آب را با هم مخلوط کنید، روی حرارت متوسط قرار دهید، هم بزنید تا شکر حل شود. حرارت را کم کنید و به آرامی 10 تا 15 دقیقه بجوشانید.
- حدود 1.2 فنجان سرکه را اضافه کنید، به مدت 30 دقیقه یا تا زمانی که مخلوط کمی غلیظ شود، بجوشانید. طعم و میزان شیرینی شربت را تنظیم کنید.
- در چند دقیقه آخر یک دسته کوچک نعناع تازه به شربت اضافه کنید.
- قابلمه را از روی حرارت بردارید و بگذارید کاملا خنک شود. قبل از سرو، برگ‌های نعناع را جدا کنید.
- سکنجبین را در ظرف کوچکی بریزید و با کاهوی تازه در بشقاب سرو کنید. فقط برای یادآوری، سکنجبین کاملا چسبنده است!
- سکنجبین را می‌توانید در ظرف شیشه‌ای نگهداری کرد و به مدت طولانی در جای خنک بگذارید.
موارد منع مصرف سرکه انگبین چیست؟
موارد منع مصرف سرکه انگبین عبارتند از:
- سرکه انگبین اسیدی است که شاید مشکلاتی مانند زخم معده یا ورم معده را تشدید کند. اسیدیته بالا می‌تواند پوشش معده را تحریک کرده و درد یا التهاب را بدتر کند.
- افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی یا اختلال عملکرد کلیه باید از مصرف مقادیر زیاد سرکه خودداری کنند، زیرا ممکن است به دلیل اسیدیته و نمک آن، بار روی کلیه‌ها را افزایش دهد.
- کسانی که از ریفلاکس اسید یا بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) رنج می‌برند ممکن است متوجه شوند که سرکه علائم آنها را بدتر می‌کند و منجر به سوزش سر دل یا ناراحتی می‌شود.
- در دوران بارداری، اسیدیته قوی سرکه ممکن است به خصوص در مقادیر بیش از حد مناسب نباشد، ، زیرا می‌تواند معده را ناراحت کرده یا رفلاکس اسید را تشدید کند.
- در حالی که مصرف متوسط سرکه می‌تواند به تنظیم قند خون کمک کند، مصرف بیش از حد آن ممکن است با سطح قند خون تداخل داشته باشد و ممکن است برای افرادی که از داروهای دیابت استفاده می‌کنند بی‌خطر نباشد.
- اگرچه نادر است، برخی افراد ممکن است واکنش آلرژیک به سرکه داشته باشند که منجر به علائمی مانند کهیر، تورم یا مشکل در تنفس می‌شود. تست حساسیت قبل از استفاده منظم بسیار مهم است.
- سرکه انگبین ممکن است با برخی داروها، به ویژه آنهایی که بر سطح پتاسیم تأثیر می‌گذارند، مانند دیورتیک‌ها یا داروهای قلبی، تداخل داشته باشد. در صورت مصرف هر دارویی بهتر است با پزشک مشورت کنید.
کلام آخر
سرکه انگبین چیست؟ اکنون می‌دانید که این نوشیدنی چه ترکیبات و مزایای دارد. توصیه می‌کنیم سرکه انگبین را روزهای تابستان نوش جان کنید تا هم خنک شوید و هم از فواید آن بهره مند شوید. همچنین می‌توانید از عرقیات مختلف و گیاهان معطر مانند نعناع نیز برای طعم بهتر استفاده کنید.