همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: زنان، نیمی از جمعیت کشورمان را تشکیل می‌دهند و با این حال آمار اهدای خون بین زنان ایرانی به ۵ درصد هم نمی‌رسد. خیلی از زنان، شرایط قاعدگی ماهانه خود را به عنوان دلیل این موضوع مطرح می‌کنند و تصور می‌کنند اهدای خون باعث می‌شود که خون بیشتری را از دست دهند و دچار کم‌خونی شوند. این در حالی است که در کشورهای توسعه‌یافته نیمی از جمعیت اهداکنندگان مستمر خون، زن هستند.
در ایران ۲۰ میلیون نفر از زنان شرایط اهدای خون را دارند اما ترس‌هایی مثل کم‌خونی، تحلیل رفتن قوای جسمی، ترس از سوزن کیسه‌های اهدای خون و ابتلا به بیماری‌های عفونی مثل ایدز و هپاتیت، و البته گاهی ممانعت شوهران اجازه مشارکت فعال را به زنان نمی‌دهد.
کارهای زیبایی، آمار مشارکت زنان را پایین آورده است
دکتر زهرا آغاسی، مشاور بانوان سازمان انتقال خون کشور و مسئول تضمین کیفیت سازمان انتقال خون کشور در این زمینه به موضوع بسیار مهمی اشاره می کند و به همشهری‌آنلاین می‌گوید: مهم‌ترین دلیل پایین بودن آمار زنان کشور در امر اهدای خون، باورهای غلط رایج است. اما یکی دیگر از دلایل مهم آن، افزایش آمار کارهای زیبایی است. ما مراجعه‌کننده زن داریم اما خیلی از مراجعین تتو و پیرسینگ و اینها انجام داده‌اند و این کارها یک سال معافیت از اهدای خون دارد. دلیلش هم احتمال انتقال انواع عفونت‌ها از راه خون است. این مورد در کاهش آمار اهدای خون در زنان بسیار موثر است.
مشاور بانوان سازمان انتقال خون کشور می‌گوید: البته مهم‌ترین دلیل پایین بودن آمار زنان همچنان باورهای غلطی است که رایج است. مثلا خیلی از خانم‌ها فکر می‌کنند اگر خون اهدا کنند، کم‌خون می‌شوند. در حالی که افرادی که برای اهدای خون به مراکز انتقال خون مراجعه می‌کنند، هموگلوبین خون‌شان سنجیده و بررسی می‌شود و اگر میزان هموگلوبین در آنها نرمال باشد، خون گرفته می‌شود. اما اگر خانمی کم‌خونی داشته باشد، از او خون گرفته نمی‌شود. در مراکز انتقال خون پزشکِ اهدا حضور دارد و معاینه و مصاحبه می‌کند و شرایط مختلف را می‌سنجد.
آغاسی می‌گوید: یکی دیگر از دلایل عدم مراجعه زنان برای اهدای خون، ترس از سوزن است. آنها فکر می‌کنند ممکن است از طریق این سوزن‌ها آلوده به بیماری‌های از راه خون شوند.
زنان با پیرسینگ و تتو از اهدا معاف می‌شوند
مشارکت پایین زنان در اهدای خون در حالی است که جمعیت کل اهداکنندگان هم به ۳ میلیون نفر نمی‌رسد. سالانه ۲.۵ میلیون نفر (مرد و زن) در کشور در اهدای خون مشارکت دارند که این آمار پاسخگوی ۱۰۰ درصد نیاز مراکز درمانی سراسر کشور است. اما مسئولان و کارشناسان اصرار دارند که مشارکت زنان بالاتر برود. چراکه زنان ایرانی، یکی از گروه‌هایی هستند که سالم‌ترین خون را در منطقه دارند.
مسئول تضمین کیفیت سازمان انتقال خون کشور می‌گوید: آمار اهدای خون زنان در کشور ما بین ۲.۵ تا ۳ درصد است. در حالی که در کشورهای توسعه‌یافته حدود ۵۰ درصد اهداکنندگان خون، زنان هستند. حتی در بعضی کشورهای همسایه مثل تاجیکستان ۳۵ درصد اهداکنندگان زن هستند. اما در ایران به دلیل باورهای غلطی که در این زمینه وجود دارد، آمارها پایین است. با این که سازمان انتقال خون و رسانه‌ها تلاش زیادی برای افزایش این مشارکت انجام داده اند. البته در همین کشور خودمان در زمان جنگ ۵۰ درصد اهداکنندگان خانم بودند.
این مقام مسئول در سازمان انتقال خون کشور می‌گوید: ما سعی داریم با مصاحبه‌هایی که انجام می‌دهیم و پویش‌هایی که در سطح شهر برگزار می‌کنیم، روی باور مردم به خصوص زنان کار کنیم اما تا الان خیلی موفق نبوده‌ایم. البته امید داریم با پویش‌هایی که با کمک دانشگاه‌ها، بهزیستی و .... برگزار می‌کنیم، بتوانیم بانوان بیشتری را برای اهدای خون دعوت کنیم. البته در همین پویش‌ها هم تعداد قابل ملاحظه‌ای از زنان مراجعه می‌کنند و استقبال هم هم می‌کنند اما اکثرشان معاف می‌شوند. چون بیشتر خانم‌ها یک کار زیبایی مثل تتو، پیرسینگ، سوراخ کردن گوش و حتی کارهایی مثل حجامت انجام داده‌اند. البته بحث بارداری و شیردهی و ... را هم باید در پایین بودن آمار اهدای خون در میان زنان در نظر گرفت. در این دوران نمی‌توان خون اهدا کرد.
بیشتر بخوانید؛
-
۵ دلیل زنان ایرانی برای ترس از اهدای خون
-
زنان تهرانی در قعر جدول اهدای خون
-
چرا آمار اهدای خون در فصل‌های سرد کم می‌شود؟
-
سالانه چند بار می‌توانیم خون اهدا کنیم؟
خونِ از دست‌رفته جبران نمی‌شود؟
آغاسی می‌گوید: خیلی از خانم‌ها فکر می‌کنند خونِ از دست‌رفته دیگر جبران نمی‌شود. وقتی شما خون می‌دهید، در عرض یکی دو هفته جبران می‌شود و خون تازه جایگزین می‌شود. درضمن به خانم‌هایی که برای اهدای خون مراجعه می‌کنند، یک بسته قرص آهن هم داده می‌شود و گفته می‌شود که روزانه ۳ عدد به مدت ۱۰ روز یا روزانه ۱ عدد به مدت یک ماه مصرف کنند که جایگزین کردن هموگلوبین را سریع‌تر جبران کند.
مشاور بانوان سازمان انتقال خون کشور می‌گوید: یک سری توصیه‌های تغذیه‌ای هم می‌شود که جایگزین شدن هموگلوبین تسریع شود. جایگزین شدن هموگلوبین آن قدر سریع اتفاق می‌افتد که خانم‌ها ۳ تا ۳ و نیم ماه بعد طبق رفرنس‌های بین‌المللی دوباره می‌توانند خون اهدا کنند. اصلا خانم‌ها به دلیل مسائل فیزیولوژیکی، سالانه می‌توانند ۳ بار خون بدهند.