اخبار درباره کنار گذاشتن طرح بوش برای استقرار سامانه دفاع موشکی در شرق اروپا بار دیگر توجه افکار عمومی به مسئله گسترش تسلیحات هسته‌ای را افزایش داده است.

محاسبه تعداد کلاهک‌های هسته‌ای کشورهای مختلف همیشه مانند شمارش آرای انتخابات مسئله‌ای جنجالی بوده است که به معیارهای مختلفی مانند سازمان مسئول شمارش و چگونگی شمارش بستگی دارد.

مذاکرات آمریکا و روسیه برای جایگزینی پیمان کاهش تسلیحات استراتژیک میان 2 کشور (استارت) در جریان است اما بدون شک در این مذاکرات هیچگاه آمارهای غیررسمی  به حساب نمی‌آیند.

در این مذاکرات تفاوت زیادی بین کلاهک‌های جنگی آماده، پشتیبانی و کنار گذاشته شده وجود دارد. در مذاکرات اخیر هم مانند معاهده سال 2002 مسکو کلاهک‌های جنگی آماده که روی موشک‌های آماده پرتاب یا مانند بمب‌هایی که آماده نصب روی هواپیماها هستند بحث می‌شود.

اما در آمریکا و روسیه بسیاری از تسلیحات استراتژیک به‌عنوان ذخیره انبار شده‌اند.  بخش زیادی از مقوله کاهش کلاهک‌های جنگی شامل جدا شدن آنها از موشک‌های آماده پرتاب است که به انبارها منتقل شده‌اند. این کلاهک‌های انبار شده می‌توانند در مدت کوتاهی بار دیگر به موشک‌ها متصل شوند. کلاهک‌های کنار گذاشته شده هم در حقیقت کلاهک‌های جنگی هستند که از کار افتاده‌اند و آماده برای نابودی هستند.

در برخی موارد سیستم فعال‌سازی‌ آنها برای جلوگیری از انفجار ناگهانی برداشته شده است. این فرض وجود دارد که آنها نابود می‌شود اما واقعیت این است که انتظار برای نابودی آنها می‌تواند سال‌ها طول بکشد. آمریکا 4 هزار و 200 کلاهک جنگی از این نوع دارد که سالانه تنها 270 مورد از آنها را نابود می‌کند.

گفته می‌شود روسیه 8 هزار کلاهک مسلح نشده دارد که هیچ‌کس نمی‌داند چه مقدار از آنها برای ذخیره و چه تعداد برای نابودی هستند.

در حالی که زرادخانه‌های کنار گذاشته شده بخش زیادی از تسلیحات هسته‌ای جهان را تشکیل می‌دهند اما در هیچ مذاکره‌ای به‌عنوان بخشی از تسلیحات کشورها محاسبه نمی‌شوند. این در حالی است که این تسلیحات به ظاهر کنار گذاشته درصورت تغییر و تحولات سیاسی بسیار سریع می‌توانند آماده به‌کارگیری و شلیک شوند.

جدول زیر از بولتن دانشمندان اتمی نقل شده است که در میان بسیاری به‌عنوان بهترین منبع اطلاعات هسته‌ای شناخته می‌شود. این جدول آخرین اطلاعات در مورد کشورهای مختلف را در سال 2009 ارائه می‌کند.

گاردین - 22 سپتامبر
ترجمه: محمد کرباسی

تعداد
کلاهک‌های جنگی

موشک‌های بین‌قاره‌ای

موشک‌های
با برد کوتاه

کنار گذاشته‌شده برای نابودی

مجموع
در سال 2000

مجموع
در حال حاضر

آمریکا 550 1152 6700 10577 9552
روسیه 1355 576 8150 21000 12987
انگلیس 185 192
چین 121 400 176
فرانسه 350 300
هند 75
پاکستان 90
رژیم‌صهیونیستی 200
کره‌شمالی 2