متن کامل گزارش جدید البرادعی

به گزارش خبرگزاری مهر، محمد البرادعی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی گزارش جدید خود را از اجرای موافقتنامه پادمان NPT و مفاد مربوطه قطعنامه‌های 1737 (2006)،1747 (2007) ،1803 (2008 ) و 1835 (2008 ) شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران منتشر کرد :

متن کامل گزارش به این شرح است :

1. مدیر کل در تاریخ 5 ژوئن 2009 درباره اجرای موافقتنامه پادمان معاهده منع گسترش سلاحهای هسته‌ای (NPT) و مفاد مربوط به قطعنامه‌های 1737 (2006)، 1747 (2007)، 1803 (2008) و 1835 (2008 ) شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران به شورای حکام گزارش نمود (GOV/2009/35). این گزارش تحولات مربوطه پس از آن تاریخ را پوشش می‌دهد.

A . فعالیت‌های جاری مربوط به غنی سازی

2. ایران در 12  اگوست 2009 درحال تزریق UF6  به واحد A24 و ده آبشار از واحد A26 در کارخانه غنی سازی سوخت (FEP) در نطنز بوده است. در آن روز هشت آبشار دیگر از واحد A26 تحت خلاء بوده است. ایران نصب آبشارها در واحد A28  را ادامه داده است چهارده آبشار نصب شده و نصب آبشارهای دیگر ادامه دارد.  همه ماشین‌های نصب شده تا به امروز از نوع سانتریفیوژ IR-1   هستند. کار نصب در واحدهای A25  و A27 نیز ادامه دارد.

3. ایران تخمین زده است که بین 18 نوامبر 2008 و 31 جولای 2009 مقدار 7942 کیلوگرم از UF6 به داخل آبشارها تزریق شده است و در مجموع 669 کیلوگرم از UF6 با غنای کم تولید شده است. مواد هسته‌ای در (FEP) ( شامل خوراک ، محصول و دورریزها) همچنین همه آبشارهای نصب شده و خوراک و ایستگاه‌های کنارگذاشته شده (withdrawal stations) تحت اقدامات نظارتی و مراقبتی آژانس قرار دارند. 

4. همانطور که قبلا اعلام شده، آژانس ایران را مطلع کرده است که با توجه به افزایش تعداد آبشارهای نصب شده در FEB  و سرعت افزوده شده در روند تولید اورانیوم با غنای کم در تاسیسات، بهبود اقدامات نظاراتی و مراقبتی در FEP  به منظور اینکه آژانس به طور کامل اهداف پادمانی خود را برای تاسیسات برآورده سازد، لازم است. (GOV/2009/35، para. 3) طی جلساتی ایران و آژانس درخصوص بهینه سازی که در تاریخ 12 آگوست 2009 به اجرا درآمد به توافق دست یافتند. راستی آزمایی موجودی فیزیکی  (PIV) در کارخانه غنی سازی سوخت  برای نوامبر 2009 برنامه ریزی شده است. در آن زمان، آژانس قادر خواهد بود تا موجودی همه مواد هسته‌ای در تاسیسات را راستی آزمایی کرده و تراز مواد هسته‌ای بعد از پاکسازی تله‌های سرد (cold traps)  به انجام برساند.

5.  ایران و آژانس همچنین بر روی بهبود مواد مربوط به حسابرسی و ثبت عملیات و دسترسی به موقع برای بازرسی‌های سرزده (GOV/2009/35, para.5)  موافقت کرده‌اند.

6. بین 24 می 2009 و 13 اگوست 2009 مقدار تقریبی 37 کیلو گرم از گاز UF6 به یک آبشار ده ماشینی IR-4 ، یک آبشار ده ماشینی IR-2m و سانتریفیوژهای منفرد IR-1 ، IR-2m و IR-4   در کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی سوخت (PFEP)  تزریق شده است. مواد هسته‌ای در PFEP  بعلاوه منطقه آبشار و ایستگاه‌های خوراک و کنارگذاشته شده  تحت اقدامات نظارتی و مراقبتی آژانس قرار دارند.

7. نتایج نمونه‌های محیطی اخذ شده در کارخانه غنی سازی سوخت FEPو کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی سوخت(PFEP)  نشان می‌دهد که کارخانه‌ها همانگونه که اعلام شده اند در حال فعالیت هستند ( اورانیوم 235 با غنای کمتر از 5 درصد)   از آخرین گزارش، آژانس سه بازرسی سرزده را با موفقیت انجام داده است در مجموع از مارس 2007 ، 29 بازرسی سرزده در FEP  انجام شده است.

B . فعالیتهای بازفرآوری

8. آژانس به نظارت خود در استفاده و احداث سلول‌های داغ در رآکتور تحقیقاتی تهران (TRR) و موسسه تولید رادیو ایزوتوپ‌های مولیبدن‌، ید و و زینان (MIX) ادامه داده است. هیچ گونه شواهدی از فعالیت‌های در حال انجام مرتبط با باز فرآوری در آن تاسیسات وجود نداشته است در حالیکه ایران اعلام نموده است که هیچ گونه فعالیت توسعه و تحقیقات مرتبط با بازفرآوری در ایران نیست، مادامیکه اقدامات مربوط به پروتکل الحاقی اجرا نمی‌شود آژانس تنها می‌تواند این موضوع را در رابطه  با این دو تاسیسات تایید کند.

C. پروژه های مربوط به رآکتور آب سنگین

9. آژانس در 19 ژوئن 2009‌ از ایران درخواست نمود تا پرسشنامه اطلاعات طراحی را در خصوص کارخانه تولید سوخت(FMP) و رآکتور تحقیقات هسته ای ایران (IR-40) برای انعکاس ماهیت طراحی مجتمع سوخت که در بازرسی می 2009 آژانس در کارخانه تولید  سوخت(FMP) مورد راستی آزمایی قرار گرفته‌ را روزآمد نماید.(GOV/2009/35,para.9) ایران طی نامه مورخ 21 اوت 2009 یک پرسشنامه اطلاعات طراحی روزآمد شده را درخصوص کارخانه تولید سوخت(FMP) تحویل داد که آژانس اکنون در حال بررسی آن است.

10. آژانس در 11 اوت 2009 یک راستی آزمایی موجودی فیزیکی   (PIV) و نیز یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی (DIV)  را در کارخانه تولید سوخت انجام داد در آن زمان ملاحظه گردید که تجهیزات کنترل نهایی کیفیت سوخت نصب شده بود و مجتمع سوخت فوق الذکر تحت آزمایش کنترل کیفیت قرار داشت. ارزیابی نتایج راستی آزمایی موجودی فیزیکی  هنوز معلق است.

11. ایران درپی درخواست‌های مکرر آژانس در 17 اوت 2009 ،‌دسترسی به رآکتور IR-40 در اراک را برای آژانس فراهم آورد. در آن زمان آژانس توانست یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی (DIV) را انجام دهد. آژانس راستی آزمایی نمود که احداث تاسیسات در حال انجام است. آژانس بویژه ملاحظه نمود که هیچ مخزن رآکتوری هنوز وجود ندارد. اپراتور بیان داشت که مخزن هنوز در حال ساخت است و در سال 2011 نصب خواهد شد. ایران همچنین اظهار داشت که هیچ کدام ازپنجره‌های سلول داغ یا دستک‌های ویژه (manipulators) را نمی‌تواند از منابع خارجی تامین کند و بنابراین تولید داخلی را بررسی می‌کند. ایران تخمین می‌زند که حدود 95% کارهای ساختمانی کامل شده و 63 درصد خود کارخانه تکمیل شده است. تاسیسات در مرحله کنونی خود با اطلاعات طراحی که ایران تا 24 ژانویه  2007 ارائه کرده بود مطابقت دارد. با اینحال هنوز نیاز است که ایران اطلاعات طراحی به هنگام و با جزئیات بیشتری بویژه در خصوص مشخصات سوخت هسته‌ای، بکارگیری سوخت و انتقال تجهیزات و حسابرسی مواد هسته‌ای و سیستم کنترل را فراهم آورد. آژانس استفاده از تصویربرداری ماهواره‌ای را برای نظارت بر وضعیت کارخانه تولید آب سنگین ادامه می‌دهد که به نظر نمی‌رسد تا آخرین گزارش  عملیاتی شده باشد.

D. دیگر مسائل اجرا

D.1 . تبدیل اورانیوم

  12. آژانس ارزیابی خود از نتایج راستی آزمایی موجودی فیزیکی (PIV) اجرا شده در تاسیسات تبدیل اورانیوم (UCF)را در مارس 2009 ( GOV/2009/35, para.11)  نهایی نمود و نتیجه گرفته است که در چارچوب تعیین عدم قطعیت که بطور معمول با کارخانه‌های تبدیل توان عملیاتی مشابه مرتبط است، موجودی مواد هسته‌ای در تاسیسات  تبدیل اورانیوم همانطور که توسط ایران اعلام شده،‌ مطابق با آن نتایج است. بین 8 مارس 2009 و 19 اوت 2009 تقریبا 11 تن اورانیوم به شکل UF6   در تاسیسات تبدیل اورانیوم(UCF) تولید شده است. این مقدار، کل اورانیوم به شکل UF6 که در تاسیسات تبدیل اورانیوم(UCF)  از مارس 2004تولید شده است  را به حدود 366 تن می رساند، مقداری از آن که به FEP    و PFEP  منتقل شده . همه آن تحت اقدامات مراقبتی ونظارتی آژانس قرار دارد. بین مارس 2009 و 10 اوت 2009  ، 159 نمونه از دی اورانات آمونیوم ، شامل حدود 2 کیلوگرم اورانیوم  از کارخانه تولید اورانیوم بندرعباس به تاسیسات تبدیل اورانیوم رسیده است.

13.  آژانس در 21 جولای 2009 و 10 اوت 2009 راستی آزمایی اطلاعات طراحی (PIV)را در تاسیسات تبدیل اورانیوم(UCF) انجام داد. آژانس توانست تایید کند که تاسیسات با اطلاعات طراحی ارائه شده از سوی ایران مطابقت دارد.

D.2. اطلاعات طراحی

14. ایران هنوز اجرای کد اصلاح  شده 1/3 از بخش عمومی ترتیبات فرعی در خصوص ارائه زودهنگام اطلاعات طراحی را از سر نگرفته است (GOV/2008/59. para.9; GOV/2007/22. para 12-14 (. ایران تنها کشور با فعالیت‌های مهم هسته‌ای است که یک موافقتنامه جامع پادمان را به اجرا در آورده اما هنوز مفاد کد اصلاح شده 1/3  را اجرا نمی‌کند. فقدان چنین اطلاعاتی منجر به اعلام دیرهنگام احداث تاسیسات جدید و تغییرات در طراحی تاسیسات موجود به آژانس می‌شود.

 15. آژانس هنوز اطلاعات طراحی اولیه مورد درخواست را در خصوص نیروگاه هسته‌ای که قرار است در دارخوین ساخته شود دریافت نکرده است. (GOV/2008/38, para. 11)

D 3. موضوعات دیگر

16. از نظر بارگذاری پیش بینی شده سوخت در نیروگاه هسته‌ای بوشهر (GOV/2009/35, para. 15)  که اکنون انتظار می‌رود در اکتبر/ نوامبر 2009 اتفاق بیافتد آژانس یک سیستم نظارتی و مراقبتی را  در آن تاسیسات در 25-22 اوت  2009 نصب نمود.

17. ایران در نامه‌ای به تاریخ 12 جولای 2009 به آژانس اطلاع داد که همه مواد هسته‌ای را به خارج از آزمایشگاه شیمی اورانیوم در اصفهان منتقل کرده است و هیچ فعالیت هسته‌ای دیگری را در این مکان در برنامه ندارد و از آژانس خواست این تاسیسات را به عنوان یک تاسیسات غیرفعال قلمداد نماید.  آژانس یک بازرسی برای تایید وضعیت غیر فعال این تاسیسات را برنامه ریزی کرده است.

E- ابعاد نظامی احتمالی

18. همانگونه که در گزارش‌های قبلی مدیرکل ( آخرین آن گزارش GOV/2009/35، پاراگراف 17) اشاره شد، شماری از موضوعات معلقه باقی مانده‌اند که مایه نگرانی بوده و نیاز به توضیح دارد تا وجود ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران را مرتفع نماید. همانگونه که در آن گزارش‌ها عنوان شد برای ایران اهمیت اساسی دارد که بمنظور روشن ساختن و پایان بخشیدن به مسائل مرتبط با مطالعات ادعایی، شرایط دستیابی به سند اورانیوم فلزی، فعالیت‌های خرید و تحقیق و توسعه نهادها و شرکت‌های نظامی که می‌تواند با موضوع هسته‌ای مرتبط باشد و همچین تولید تجهیزات و قطعات مرتبط با هسته‌ای از سوی شرکت‌های متعلق به صنایع دفاع، با آژانس مجددا مشغول کار شود.

19. بایستی توجه داشت اگرچه آژانس شیوه‌های محدودی را دراختیار دارد که بتواند مستقلا اسنادی که مبنای مطالعات ادعایی تشکیل می‌دهند را تصدیق نماید، لکن این اطلاعات از جمله بواسطه تطبیق آن‌ها با دیگر اطلاعات در دسترس آژانس واصله از دیگر منابع یا ناشی از یافته‌های خود آژانس، بطور جدی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. درخصوص تمامی اسناد در دسترس آژانس در مورد مطالعات ادعایی که آژانس مجاز شده است آن‌ها را با ایران به اشتراک گذارد و بطور کافی توسط آژانس مورد بررسی قرار گرفته بودند، توضیحاتی در گزارش مدیرکل در ماه می 2008 ( GOV/2008/15، ضمیمه A) ارائه شده بود. در عین حال بایستی توجه داشت محدودیت‌های اعمال شده از سوی برخی کشورهای عضو بر فراهم ساختن اطلاعات به ایران کار را برای آژانس در انجام مذاکرات مشروح با ایران در خصوص این موضوع بیشتر دشوار ساخته بود. معهذا همانگونه که مدیرکل مکرراً تاکید نموده، اطلاعات مندرج در آن اسناد نشان می‌دهد که از منابع متعدد طی دوره‌های زمانی مختلف حاصل شده‌اند، و به نظر می‌رسد که عموما همخوان، و به اندازه کافی جامع و مشروح می باشند به گونه‌ای که ضروری است بمنظور مرتفع ساختن شبهاتی که طبیعتاً با مد نظر قرار دادن تمامی موضوعات باقیمانده در مورد ماهیت منحصرا صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران ایجاد می‌شود، از سوی ایران مورد بررسی قرار گیرند.

20. در ارتباط با موضوعات باقیمانده، ایران (این موارد ) را به آژانس ارائه داده است:

الف ) ارزیابی کلی‌اش از اسناد مرتبط با مطالعات ادعایی (GOV/2008/15، ضمیمه A)،

ب ) پاسخ‌های جزئی و یک سند در پاسخ به سوالات مشخص مطرح شده توسط آژانس (GOV/2008/15، ضمیمه B). ایران همچنین عنوان ساخته اطلاعاتی دارد که می تواند ماهیت مطالعات ادعایی را بیشتر روشن سازد، لکن این را هنوز به آژانس ارائه نداده است. در همین حال آژانس اطلاعاتی را که تاکنون از سوی ایران ارائه شده مورد مطالعه قرار داده است لکن باتوجه به پافشاری ایران مبنی بر اینکه قبلا پاسخ‌های نهایی‌اش را داده است، هنوز از سوی ایران فرصتی برای گفتگوی مشروح در خصوص یافته هایش داده نشده است.  در عین حال از دید آژانس هنوز مسائلی وجود دارند که بر مبنای اسناد و اطلاعات ارائه شده از سوی خود ایران که مربوط به اطلاعاتی هستند که آژانس مستقلا تایید نموده است، نیازمند گفتگو هستند. نمونه‌هایی از این اطلاعات مندرج در اسنادی که ایران در مورد آن‌ها به عنوان اینکه واقعا دقیق هستند  مناقشه  ندارد، ذیلاً ارائه می‌شود.

21. اگرچه ایران ادعایی که بر مبنای آن در مطالعات آزمایش‌های انفجاری با قدرت بالای مرتبط با هسته‌ای دخیل بوده، را به چالش کشیده است، لکن ایران به آژانس گفته است کاربرد غیر نظامی عملکرد همزمان چاشنی‌های چندگانه را مورد آزمایش قرار داده است (GOV/2008/15، پاراگراف 20 ) و از سوی آژانس خواسته شده اطلاعاتی را درمود اینکه ثابت نماید چنین کاری برای مقاصد غیر نظامی و مقاصد غیر نظامی هسته‌ای بوده است ارائه نماید. ( GOV/2008/38، پاراگراف 17(c )). ایران هنوز این اطلاعات را با آژانس در میان نگذاشته است. آژانس همچنین مایل است با ایران در باره نقش احتمالی که یک تبعه خارجی دارای تخصص در زمینه انفجارات در امور توسعه انفجارات ایفا نموده و دیدار او از ایران از سوی آژانس مورد تایید قرار گرفته، گفتگو نماید ( GOV/2008/38، پاراگراف  17(d )).

22. با توجه به نامه حاوی توضیحات دست نویس که بخشی از اسناد مربوط به پروژه ادعایی نمک سبز بود (GOV/2008/15، ضمیمه.1 .A.  سند 2)  ایران وجود نامه در بین اسناد را مورد تایید قرار داد، نسخه اصلی آنرا به آژانس نشان داد و یک کپی از آن را به آژانس ارائه نمود. وجود این نسخه اصلی نشاندهنده ارتباط مستقیم اسناد مربوطه با ایران است. همانگونه که قبلا از ایران درخواست شد، آژانس نیاز دارد دیگر مکاتبات مربوطه را ملاحظه نماید و به اشخاصی که در نامه از آن‌ها نام برده شده دسترسی بیابد.

23. در ارتباط با مطالعات ادعایی موشک با قابلیت بازگشت، آژانس همچنان مایل است که از کارگاه‌های غیر نظامی که ایران به آژانس نشان داده که وجود دارند و در اسناد بعنوان اینکه در تولید مدل نمونه یک محفظه جدید برای موشک دخیل بوده اند شناخته شده‌اند، بازید نماید ( GOV/2008/38، پاراگراف 17(e )). بعلاوه ایران ضمن اینکه اظهار می دارد اسناد در خصوص موشک با قابلیت بازگشت جعلی و ساختگی هستند، به آژانس اطلاع داده معلوم است که ایران روی موشک شهاب 3 کار می‌کرده است. بدین ترتیب آژانس ضرورت انجام گفتگو با ایران را در خصوص مطالعات مهندسی و مدلسازی مرتبط با طراحی مجدد محفظه مورد اشاره در این اسناد مطالعات ادعایی، بمنظور مرتفع ساختن احتمال اینکه آن‌ها برای خرج هسته‌ای بوده‌اند،  مورد تاکید قرار داده است.

24. با توجه به مطالب یاد شده بالا، آژانس مکررا به ایران اطلاع داد چنین ملاحظه نمی‌کند که ایران در حد کافی محتویات مسائل را مورد بررسی قرار داده بلکه به جای آن بر شیوه و شکل ارائه اسناد مکتوب مربوط به مطالعات نظامی تمرکز کرده و پاسخ‌های محدود یا صرفا تکذیب را در پاسخ به دیگر سوالات ارائه می‌دهد. بنابر این آژانس از ایران درخواست کرد پاسخ‌های محتوایی بیشتری را ارائه داده، فرصت را برای آژانس برای انجام گفتگوهای مشروح با هدف  پیشرفت در خصوص این موضوعات، شامل اعطای دسترسی آژانس به افراد، اطلاعات و اماکن شناسایی شده در اسناد فراهم آورد تا آژانس قادر شود که اظهارات ایران را مبنی بر اینکه این اسناد دروغین و ساختگی هستند تایید نماید.  آژانس برای گفتگو در باره مدالیتی که بتواند ایران را قادر نماید اعتبار این مطلب را که فعالیت‌های مورد اشاره در اسناد مرتبط با هسته‌ای نیستند را همانگونه که ایران اظهار می دارد، ثابت نماید و در عین حال اطلاعات حساس مرتبط با فعالیتهای نظامی متعارفش را حفاظت نماید. تمایل خود را مورد تاکید قرار داده است.

25. برای آژانس به جهت اینکه در موقعیتی قرار بگیرد که در راستی آزمایی‌اش در خصوص عدم وجود مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اظهار نشده در ایران پیشرفت حاصل نماید، اهمیت اساسی دارد که ایران گام‌های لازم را برای قادر نمودن آژانس در روشن ساختن و پایان بخشیدن به موضوعات باقیمانده بردارد و پروتکل الحاقی را به اجرا درآورد.

F- خلاصه

26. آژانس همچنان به راستی آزمایی عدم انحراف مواد اعلام شده هسته ای در ایران ادامه می دهد. ایران برای بهبود اقدامات راستی آزمایی در کارخانه صنعتی غنی سازی سوخت (FEP) و اعطای دسترسی به آژانس به رآکتور آب سنگین اراک (IR-40 ) با هدف راستی آزمایی اطلاعات طراحی، با آژانس همکاری داشته است. در عین حال ایران متن اصلاح شده ترتیبات فرعی، بخش عمومی ،کد1/3، در مورد ارائه زود هنگام اطلاعات طراحی را اجرا نکرده است.

27. ایران فعالیت‌های مرتبط با غنی سازی یا عملیاتش روی پروژه‌های مرتبط با آب سنگین را آنگونه که از سوی شورای امنیت الزام شده، بحال تعلیق درنیاورده است.

28. ایران برخلاف درخواست‌های شورای حکام و شورای امنیت، نه پروتکل الحاقی را به اجرا درآورده  و نه با آژانس در ارتباط با موضوعات باقیمانده مورد ملاحظه که بمنظور مرتفع ساختن احتمال ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای ایران نیازمند توضیح هستند، همکاری داشته است. متاسفانه آژانس قادر نبوده است در طول یکسال ایران را به هیچ گونه مذاکرات محتوایی در باره این موضوعات باقیمانده وارد نماید. آژانس بر این باور است که دسترسی کافی به اسنادی را که در اختیار دارد به ایران داده است تا ایران بتواند به طور محتوایی به سوالات مطرح شده توسط آژانس پاسخ دهد. بااین وجود مدیرکل از کشورهای عضوی که به آژانس این اسناد را ارائه داده‌اند مصرانه می خواهد مدالیتی جدیدی را با آژانس تعیین نمایند تا آژانس بتواند به نحو مقتضی اسناد بیشتری را با ایران به اشتراک گذارد، زیرا ناتوانی آژانس برای انجام چنین کاری موجب ایجاد دشواری برای آژانس در پیشرفت بیشتر فرآیند راستی آزمایی‌اش است.

29. برای ایران این امر اهمیت اساسی دارد که پروتکل الحاقی را به اجرا درآورده و موضوعات باقیمانده را روشن نماید تا آژانس را در موقعیتی قرار دهد که تضمین معتبر در خصوص عدم وجود مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در ایران ارائه نماید.

30- مدیرکل به نحو مقتضی به گزارش دهی ادامه خواهد داد.