اما پنجشنبه گذشته، خیابان حافظ و تالار وحدت، شاهد آیین خداحافظی با پرویز مشکاتیان بود؛ با حضور جمعیتی انبوه و سیاه پوش تا نشانی بر این باشد که هنرمند حتی اگر سال‌ها دور از هیاهوی کنسرت و اجرا و انتشار آلبوم باشد، بازهم در میان مردم با خاطره خوش کارهای قدیمش حضور دارد و این یعنی ماندگاری در تاریخ هنر موسیقی کشور.
محور سخنان هنرمندانی که به یاد مشکاتیان سخن گفتند هم بر خانه‌نشینی و عزلت بزرگمرد موسیقی ایران اشاره داشت و نوک پیکان انتقاد به سوی مسئولان هنری کشور گرفته شد اما در این میان به نقش همکاران و دوستان این هنرمند اشاره‌ای نرفت و نادیده گرفته شد.
برای تنهایی مشکاتیان
هنرمندانی همچون حسین علیزاده، همایون شجریان، محمدرضا درویشی، عباس کیارستمی، داریوش پیرنیاکان، کامکارها، علی جهاندار، حسن ریاحی، امین‌الله امینی، داوود گنجه‌ای، کیوان ساکت، پری ملکی، حسام الدین سراج، محمد سریر، حمیدرضا نوربخش و مسئولانی چون محمدحسین ایمانی خوشخو، معاون هنری ارشاد، دکتر محمد علی خبری، مدیرکل دفتر موسیقی ارشاد، بابک رضایی، مدیرعامل انجمن موسیقی ایران و عباس سجادی رئیس نغمه شهر در این مراسم شرکت داشتند.
عباس سجادی در ابتدای مراسم از دلمشغولی‌های یک هنرمند یعنی اجرا، حضور، موسیقی، آهنگ و کنسرت سخن گفت و عنوان کرد: «متأسفانه سکوت هنرمند مرگ اوست اما سکوت بلند مشکاتیان حضور جاودانه او در طول تاریخ است.»
حسن کسایی، نوازنده نی که این روزها به‌دلیل بیماری در منزل بستری است پیامی برای یادبود پرویز مشکاتیان ارسال کرد که سجادی آن را خواند.
حسین علیزاده، آهنگساز هم از حضور دلگرم‌کننده مردم سخن گفت: «حضور شما دل همه ما را گرم می‌کند به اینکه موسیقی باید در کشور زنده باشد. اگر شما نبودید موسیقی شاید خاموش شده بود اما هم‌اکنون بهتر و بالاتر از همیشه وجود دارد.»
داریوش پیرنیاکان، سخنگوی خانه موسیقی هم با اشاره به آشنایی‌اش با مرحوم مشکاتیان از دوره نوجوانی، از شوکی گفت که هنوز مرگ او را باور ندارد: «پرویز همیشه جاودانه است و با زیبایی‌هایی که در موسیقی آفریده از پیش ما نخواهد رفت.»
این آهنگساز در مراسم مشکاتیان از مسئولان سؤال کرد که چرا پرویز در اوج پختگی و سازندگی باید خانه‌نشین شود؟ و این جای بسیار تأمل دارد که چرا هنرمندان در گوشه خلوت خانه‌هایشان دق می‌کنند. چرا متولیان فرهنگی نباید به وضعیت اسفبار موسیقی رسیدگی کنند و این مسائل مانند خوره به جان هنرمندان بیفتد؟ پیرنیاکان شأن مشکاتیان را بسیار والا دانست .
محمدرضا درویشی، آهنگساز وپژوهشگر موسیقی نواحی هم به خانه‌نشینی موسیقی‌دان‌هایی اشاره کرد که این روزها عرصه‌ای برای هنرنمایی ندارند:«زمانی که صحنه را از هنرمند بگیرند، دق‌مرگ خواهد شد.»
درویشی سازنده قطعه کلیدر به شکل‌گیری نخستین ارکستر سمفونیک خاورمیانه اشاره کرد: «از آن زمان تاکنون 80سال می‌گذرد اما شاهد این هستیم که ارکستر هم‌اکنون به چه روزی افتاده است. در کنار آن، ارکستر ملی سال‌ها پیش توسط فرهاد فخر‌الدینی تشکیل شد اما متأسفانه امروز شاهد منحل‌شدن آن هستیم.»
درویشی که سال‌هاست در زمینه موسیقی نواحی فعالیت کرده و در چند دوره دبیری جشنواره موسیقی نواحی را هم برعهده داشته است با اشاره به وضعیت استادان بزرگ موسیقی مناطق سخنان خود را ادامه داد: «فرهنگ موسیقی برای یک مدیر چه اهمیتی دارد؟ هر سال صدها استاد بزرگ موسیقی مناطق در روستاهایشان دق می‌کنند و در نهایت بی‌مهری به خاک سپرده می‌شوند. حاج‌قربان و دیگر هنرمندان موسیقی نواحی از میان ما رفتند اما چند نفر در مراسم دفن آنها شرکت کردند؟ این دق‌کردن‌ها شامل خیلی‌ها شده و در آینده نیز خواهد شد.»
پرونده هنری
پرونده هنری پرویز مشکاتیان با محمدرضا شجریان و شهرام ناظری با آلبوم‌های بیداد، آستان جانان، سِرّ عشق، نوا و دستان شکل گرفت. همایون شجریان که نسبت خانوادگی هم با مشکاتیان دارد در مراسم حضور یافت: «در این لحظه چیزی نمی‌توانم بگویم و متأسفانه اثری هم از خود ندارم که برای پرویز مناسب باشد. بر این اساس یکی از قطعاتش را تقدیم او می‌کنم.»او به خواندن قطعه «قاصدک» از ساخته‌های پرویز مشکاتیان براساس شعری از مهدی اخوان ثالث پرداخت که تشویق حاضران را به‌دنبال داشت.
مسئولیت سنگین مسئولان
محمد حسین ایمانی خوشخو در مقام معاون هنری ارشاد تنها مسئولی بود که در این مراسم به سخنرانی پرداخت. گرچه سخنان او از سوی مردم با اعتراض روبه‌رو شد؛ به‌طوری که آیین مشکاتیان فرزند پرویز مشکاتیان از مردم خواست که سکوت را رعایت کنند، اما شاید کسی به یاد نیاورد که او یکسال و نیم پیش با مشکاتیان دیدار داشته است.
او با اشاره به دیدار 2 ساعته‌اش با استاد سنتور ایران و شنیدن حرف‌ها و درد دل‌های این استاد گفت:«مسئولیت همه ما در آنچه دوستان هنرمند گفته‌‌اند بسیار سنگین است و امیدوار هستیم با همت جامعه هنری و فرهنگی کشور بتوانیم راه ایشان را ادامه دهیم.»
در آخر سکوت بود
بنا به خواسته فرزندان مشکاتیان از مردم، پیکر مشکاتیان با سکوت در تهران تشییع شد تا امروز، 4 مهرماه پیکر این نوازنده و آهنگساز از مقابل خانه موسیقی نیشابور تشییع شود تا در جوار آرامگاه عطار نیشابوری به خاک سپرده شود.
جایزه‌ای به نام استاد سنتور
ایمانی خوشخو در حاشیه مراسم تشییع زنده‌یاد مشکاتیان، از وظیفه مسئولان در جهت حفظ خدمات این هنرمند برجسته گفت تا فعالیت‌هایی با هماهنگی و همکاری استادان و پیشکسوتان موسیقی انجام شود:« بیست و پنجمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر با عنوان یادواره پرویز مشکاتیان نامگذاری خواهد شد و امید داریم با توجه به این نامگذاری، نشست‌ها و جلسه‌های علمی و پژوهشی در راستای معرفی هرچه بیشتر این هنرمند برگزار شود.»
به گفته او برنامه‌های دیگری نیز با همفکری چند نفر از استادان موسیقی پیشنهاد شده که در آینده نزدیک، مورد بررسی و تصمیم‌گیری برای اجرا قرار می‌گیرد.