این میزان درآمد برای هر ایرانی در حالی محقق شده که طی سالهای اخیر همواره شکاف بین حقوق و دستمزد کارکنان بخش دولتی و غیردولتی افزایش یافته و دولت برای آنکه تعداد افراد فقیر و غیرفقیر قابل تفکیک نباشد از ارائه خط فقر خودداری میکند.
براساس آمار بانک مرکزی، میزان درآمدهای ملی کشور در سال 84 تا 86 بهترتیب حدود 4/165 هزار میلیارد تومان، 9/202 هزار میلیارد تومان و 261 هزار میلیارد تومان بوده که با توجه به متوسط رشد سهساله 84 تا86 برآورد میشود در سال 87، درآمد ملی ایران بالغ بر 7/331هزار میلیارد تومان برسد.
همچنین میزان درآمد ملی برحسب دلار نیز در سالهای 84 تا 86 بهترتیب برابر 183 میلیارد دلار، 221 میلیارد دلار و 281 میلیارد دلار بوده که براساس متوسط 3سال مذکور در سال 87 برآورد میشود این مقدار به 351میلیارد دلار برسد.
چنانچه این ارقام را به سرانه خانوار کشور توزیع کنیم این رقم در سال 86برای هر خانواده ایرانی 5/14میلیون تومان و در سال 87 بالغ بر 9/17میلیون تومان بوده است. این ارقام براساس تعداد خانوارهای سالهای 86و87 که بهترتیب 18 و52/18میلیون نفر بوده محاسبه شده است. در همین حال اگر مبنای محاسبه متوسط تعداد خانواده معادل 5/4 نفر باشد میزان درآمد هر خانواده ایرانی در سال 86معادل 43/16میلیون تومان و در سال 87معادل 54/20 میلیون تومان بالغ میشود. تحقق این میزان درآمد برای خانواده ایرانی در سال 86و 87در حالی اتفاق افتاده که سرسفرههای مردم، کمتر رونقی ناشی از این درآمدها است.
دولت معتقد است در راستای کاهش فقر، مثلا میزان مستمری افراد تحت پوشش کمیته امداد را 100 درصد افزایش داده اما نکته اساسی آن است که مجموع هزینههای خانوار 140درصد رشد کرده که این میزان رشد به معنای آن است که دولت اگر مستمری افراد یاد شده را 140 درصد معادل 4/2 برابر میکرد در واقع مستمری افراد تحت پوشش امداد به اندازه سال 83 شده بود.
درآمد هر نفر
درآمد ملی ایرانیان در سال 83، معادل 5/127هزار میلیارد تومان معادل 146میلیارد دلار بوده است. این میزان درآمد به معنای آن است که سرانه هر ایرانی در سال 83، معادل 18میلیون و 652هزار ریال و بر حسب دلار 2 هزارو 139دلار بوده است. سهم هر خانوار ایرانی در سال 83، از درآمد ملی، بالغ بر 77میلیون و 45هزار ریال و برحسب دلار 8هزارو 59دلار بوده است. مقایسه ارقام سالهای 83 با 87، نشان میدهد درآمد هر ایرانی در سال 87 نسبت به سال 83بر حسب ریال بالغ بر 160درصد و برحسب دلار 140درصد رشد کرده است.
رشد 160درصدی درآمد در مقابل 140درصدی هزینه خانوار ایرانی، به معنای آن است که خانوادههای ایرانی باید از وضعیت معیشتی بهتری در سالهای اخیر برخوردار شده باشند اما در عمل این وضعیت به چشم نمیخورد. اینکه یکی از مسئولان اتحادیه کارکنان بانکها، اعلام میکند حدود نیمی از کارکنان بانکها ماهانه زیر 290هزار تومان درآمد دارند مبین این نکته است که بسیاری از کارکنان دولتی و غیردولتی در کشور ما زیر 300هزار تومان حقوق در ماه دریافت میکنند.
براساس آمار، دولت حدود 4میلیون نفر کارمند دارد اگر نیمی از این تعداد کارمند زیر 300هزار تومان و حتی زیر 400هزار تومان درآمد داشته باشند، به معنای آن است که این افراد در سال بین 3میلیون و 600تا 4میلیون و800 هزار تومان درآمد دارند. اما از سوی دیگر سرانه درآمد خانوار کشور بین 18تا 5/20 میلیون تومان در سال 87 است. به عبارت دیگر، فاصله 8/4 میلیون تومان دستمزد سالانه تا 5/20میلیون تومان درآمد سرانه هر یرانی، حدود 8/15میلیون تومان میشود که این میزان درآمد هیچگاه به جیب این افراد واریز نمیشود اما در عین حال تبدیل به سرمایهگذاری هم نشده است.
کاهش سرمایهگذاری
طبیعی است که همه درآمد سرانه بهصورت دریافتی در اختیار افراد جامعه قرار نمیگیرد بلکه به شیوههای مختلف صرف سرمایهگذاری در جامعه و همچنین هزینههای مختلف بخش دولتی و بخش خصوصی میشود اما در عمل بهطور متوسط در سالهای 84تا86 حدود 24درصد تولید ناخالص داخلی به تشکیل سرمایه ثابت منجر شده است. در عین حال که نرخ رشد سرمایهگذاری در کشور نیز طی سالهای اخیر کاهش یافته است.
درآمد به قیمت ثابت 76
در سال 86 درآمد ملی به قیمت ثابت76، معادل 1/49هزار میلیارد تومان بوده که سرانه هر ایرانی نزدیک 9/6میلیون تومان در سال خواهد شد. این درآمد نسبت به سال 83معادل 24درصد رشد کرده است. طی3 سال 84تا 86درآمد ملی به قیمت ثابت سالانه 9درصد رشد کرده که با توجه به این رشد پیشبینی میشود درآمد ملی در سال 87 معادل 5/53هزار میلیارد تومان برسد. این در حالی است که تنها در سال 87، درآمد نفتی کشور 80میلیارد دلار بوده که معادل تقریبا 80هزار میلیارد تومان خواهد شد.
در این سال علاوه بر 80 میلیارد دلار درآمد نفتی، حدود 18میلیارد دلار صادرات، 57میلیارد دلار واردات و حدود منفی 8میلیارد دلار تراز خدمات در کشور اتفاق افتاده که در نهایت از محل ورود و خروج دلار به کشور، حدود 33میلیارد دلار درآمد خالص از نفت در کشور ایجاد شده است. به عبارت دیگر، درآمد واقعی بدون نفت کشور در سال 87حدود 20هزار میلیارد تومان بوده است.