به گزارش همشهری آنلاین، معاینات و تمیز کردن منظم دندان‌ها می‌تواند به جلوگیری از تجمع بیش از حد پلاک و تارتار کمک کند و نیاز به جرم گیری را کاهش دهد. با این حال، جرم گیری مانند هر درمان دندانپزشکی با خطرات خاص و عوارض جانبی بالقوه همراه است. در این بررسی از «همشهری آنلاین» به سوال آیا جرم گیری دندان ضرر دارد؟ پاسخ دهیم.
جرم گیری دندان چیست؟
جرم گیری دندان یک عمل دندانپزشکی حرفه‌ای است که توسط دندانپزشک یا متخصص بهداشت دندان انجام می‌شود تا پلاک (جرم) و باکتری‌ها را از سطح دندان‌ها و در امتداد خط لثه پاک کند. جرم گیری معمولاً بخشی از یک جلسه دندانپزشکی معمولی برای تمیز کردن دندان یا نگهداری پریودنتال است.
این روش درمانی شامل استفاده از ابزارهای تخصصی مانند جرم گیری و کورت است تا رسوبات سخت شده را که با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم پاک نمی‌شوند، با دقت از بین ببرند.
جرم گیری دندان با از بین بردن موثر پلاک و جرم دندان به پیشگیری از بیماری لثه، پوسیدگی دندان و سایر مشکلات سلامت دهان و دندان کمک می‌کند. همچنین باعث سلامت لثه‌ها و تنفس تازه‌تر می‌شود.
بسته به میزان تجمع و وضعیت سلامت دهان و دندان بیمار، جرم گیری ممکن است روی تمام دندان‌ها انجام شود یا فقط روی نواحی صورت گیرد. جرم گیری منظم دندان، همراه با اقدامات خوب بهداشت دهان و دندان در خانه، برای حفظ سلامت مطلوب دهان و جلوگیری از مشکلات دندان ضروری است.
بیشتر بخوانید: جرم گیری دندان در خانه با استفاده از جوش شیرین | ۵ روش فوق العاده که جرم‌های دندان را نابود می‌کند
تفاوت جرم گیری عمیق و سطحی
جرم گیری عمیق و سطحی دندان به سطوح مختلف تمیز کردن دندان‌ها و لثه‌ها اشاره دارد. جرم گیری سطحی که به آن جرم گیری روتین نیز می‌گویند، معمولاً روی سطح دندان‌ها برای از بین بردن پلاک و جرم بالای خط لثه انجام می‌شود. این یک روش پیشگیرانه با هدف حفظ بهداشت دهان و دندان است و معمولاً طی معاینات منظم دندانپزشکی انجام می‌شود.
جرم گیری عمیق یا روت پلنینگ، روشی پیچیده‌تر است که نواحی زیر خط لثه، از جمله ریشه دندان‌ها را هدف قرار می‌دهد. جرم گیری عمیق می‌تواند باکتری‌ها، پلاک‌ها و رسوب تارتار را از بین ببرند.
این روش اغلب برای بیماران مبتلا به بیماری پریودنتال مورد نیاز است، جایی که لثه‌ها عقب نشینی کرده‌اند و پاکت‌های بین دندان‌ها و لثه‌ها عمیق‌تر شده‌اند. جرم گیری عمیق به تمیز کردن کامل‌تر برای جلوگیری از آسیب بیشتر به ساختارهای نگهدارنده دندان‌ها نیاز دارد.
علت جرم گیری دندان چیست؟
قبل از اینکه به سوال آیا جرم گیری دندان ضرر دارد؟ پاسخ دهیم، باید بدانید که پلاک دندانی توسط ترکیبی از عوامل ایجاد می‌شود که به باکتری‌ها اجازه می‌دهد روی دندان‌ها تجمع کنند. در ادامه به دلایل انجام جرم گیری اشاره می‌کنیم:
- رشد باکتری: پلاک زمانی تشکیل می‌شود که باکتری‌های موجود در دهان با ذرات غذا، بزاق و سلول‌های مرده ترکیب شوند.
- بهداشت ضعیف دهان: مسواک زدن ناکافی و نخ دندان کشیدن باعث ایجاد پلاک می‌شود، زیرا باکتری‌ها به طور موثر حذف نمی شوند.
- رژیم غذایی: غذاهای قندی و نشاسته‌ای باعث رشد باکتری‌ها می‌شود. باکتری‌ها منجر به تشکیل پلاک می‌شوند.
- خشکی دهان: کاهش جریان بزاق، اغلب به دلیل داروها یا شرایط پزشکی، باعث می‌شود پلاک راحت‌تر تشکیل شوند.
- سیگار کشیدن: تنباکو می‌تواند تجمع پلاک را افزایش دهد و حذف آن را از طریق بهداشت روتین دهان مانند مسواک یا نخ دندان سخت‌تر کند.
- ژنتیک: عوامل ژنتیکی و ارثی می‌توانند برخی افراد را مستعد تشکیل پلاک و بیماری لثه کنند.
عوارض احتمالی جرم گیری دندان
برخی از افراد ممکن است عوارض جانبی جزئی را بعد از آن تجربه کنند. یکی از خطرات اولیه مرتبط با جرم گیری، حساسیت دندان است که می‌تواند زمانی رخ دهد که مینای دندان در طول فرآیند تمیز کردن در معرض دید قرار می‌گیرد.
علاوه بر این، برخی از افراد ممکن است در طی جرم گیری لثه دچار تحریک یا خونریزی شوند، به خصوص اگر لثه‌های حساس یا بیماری زمینه‌ای لثه داشته باشند. در موارد نادر، جرم گیری تهاجمی ممکن است منجر به آسیب به مینای دندان یا بافت لثه شود. در ادامه به سوال آیا جرم گیری دندان ضرر دارد؟ پاسخ دقیق‌تری ارائه می‌دهیم:
حساسیت دندان‌ها به دما
حساسیت دندان یکی دیگر از عوارض جانبی بالقوه تمیز کردن دندان به ویژه پس از جرم گیری است. این حساسیت زمانی رخ می‌دهد که لایه محافظ مینا به دلیل از بین بردن پلاک و رسوب تارتار به طور موقت در معرض دید قرار گیرد. در نتیجه، افراد ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به غذاها و نوشیدنی‌های گرم، سرد، شیرین یا اسیدی داشته باشند. در حالی که این حساسیت معمولا موقتی است، اما اغلب ناراحت کننده است.
استفاده از خمیر دندان مناسب برای دندان‌های حساس و پرهیز از دمای شدید یا غذاهای اسیدی می‌تواند به کاهش ناراحتی کمک کند. اگر حساسیت باقی ماند یا بدتر شد، توصیه می‌شود برای ارزیابی و مدیریت بیشتر با دندانپزشک مشورت کنید.
خونریزی و التهاب لثه‌ها
آیا جرم گیری دندان ضرر دارد؟ خونریزی لثه یک عارضه جانبی جرم گیری به خصوص در حین و بلافاصله بعد از عمل است. خونریزی به دلیل برداشتن پلاک و رسوب تارتار از خط لثه رخ می‌دهد که می‌تواند بافت لثه را تحریک کرده و باعث ملتهب شدن آن شود. در حالی که مقداری خونریزی در طول تمیز کردن دندان طبیعی است، خونریزی بیش از حد یا مداوم ممکن است نشان دهنده بیماری زمینه‌ای لثه یا سایر مشکلات سلامت دهان باشد.
در صورت تجربه خونریزی طولانی مدت یا شدید شدن آن ضروری است که به متخصص بهداشت دندان اطلاع دهید. دندانپزشکان می‌توانند درمان یا توصیه‌های بیشتری برای رسیدگی به این مشکل و ارتقای سلامت لثه ارائه دهند.
بیشتر بخوانید: آیا جرمگیری به مینای دندان آسیب می زند؟
درد خفیف پس از جرم گیری
درد و ناراحتی عوارض جانبی رایجی هستند که ممکن است برخی افراد پس از تمیز کردن و جرم گیری دندان تجربه کنند. درد معمولاً به صورت درد خفیف در لثه ظاهر می‌شود، به خصوص اگر تجمع جرم قابل توجه بوده یا لثه حساس باشد.
توجه به این نکته ضروری است که درد معمولاً موقتی است و باید طی یک یا دو روز با بهبودی لثه‌ها فروکش کند. مسکن‌های بدون نسخه و اقدامات ملایم مراقبت از دهان مانند شستشو با آب نمک گرم می‌تواند به کاهش هر گونه ناراحتی بعد از تمیز کردن دندان کمک کند. با این حال، اگر درد ادامه یافت یا شدید شد، ضروری است که برای ارزیابی و درمان بیشتر با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
افتادن فاصله بین دندان‌ها
آیا جرم گیری دندان ضرر دارد؟ گاهی اوقات فاصله بین دندان‌ها می‌تواند به عنوان یک عارضه جانبی رخ دهد. این مشکل می‌تواند زمانی اتفاق بیفتد که فرآیند جرم گیری، رسوب پلاک و تارتار را از بین ببرد و مسائل مربوط به فاصله بین دندان‌ها را که قبلاً پوشانده شده بود، آشکار کند. علاوه بر این، اگر دندان‌ها قبل از تمیز کردن فشرده بودند، از بین بردن پلاک و رسوب تارتار می‌تواند فضای بیشتری بین دندان‌ها ایجاد کند.
در حالی که فاصله پس از جرم گیری دندان‌ها معمولا موقتی است و با بهبودی لثه برطرف می‌شود، ضروری است هر گونه نگرانی را با دندانپزشک یا متخصص بهداشت خود در میان بگذارید. دندانپزشکان می‌توانند فاصله را ارزیابی کنند و در صورت لزوم گزینه‌های درمانی مناسب مانند درمان ارتودنسی یا باندینگ دندان را برای رسیدگی به این موضوع و دستیابی به سلامت و زیبایی طرح لبخند توصیه کنند.
ابتلا به عفونت
عفونت یک خطر بالقوه مرتبط با روش‌های جرم گیری دندان است، به ویژه اگر پروتکل‌های بهداشتی مناسب رعایت نشوند یا ابزارهای مورد استفاده به اندازه کافی استریل نشده باشند. در حین تمیز کردن دندان، باکتری‌ها و سایر میکروارگانیسم‌های موجود در دهان می‌توانند از جای خود خارج شده و از طریق بریدگی‌های کوچک یا ساییدگی در لثه وارد جریان خون شوند. این موضوع می‌تواند منجر به عفونت‌هایی مانند آبسه لثه یا عفونت‌های موضعی در بافت‌های دهان شود.علائم عفونت ممکن است شامل تورم، درد، قرمزی یا ترشح در ناحیه آسیب دیده باشند. در موارد شدید، عوارض سیستمیک مانند تب یا ضعف ممکن است رخ دهند.
آیا جرم گیری به مینای دندان آسیب می‌زند؟
زمانی که جرم گیری،به صورت حرفه‌ای توسط دندانپزشک یا متخصص بهداشت انجام شود، به طور کلی به مینای دندان آسیب نمی‌رساند. در واقع، جرم گیری بخش مهمی از بهداشت دهان و دندان است که به از بین بردن پلاک، تارتار و لکه‌ها کمک می‌کند؛ اما اگر جرم گیری به طور نادرست یا بیش از حد تهاجمی انجام شود، به طور بالقوه می‌تواند باعث سایش مینا یا تحریک لثه شود. بسیار مهم است که جرم گیری با تکنیک و ابزار مناسب برای جلوگیری از آسیب رساندن به مینای دندان انجام شود.
توصیه‌هایی برای کاهش عوارض جرم گیری
بعد از اینکه پاسخ مناسب را نسبت به سوال آیا جرم گیری دندان ضرر دارد؟ پیدا کردید، اکنون به توصیه‌های مهم برای کاهش عوارض جرم گیری توجه کنید.
- مطمئن شوید که جرم گیری توسط دندانپزشک یا متخصص بهداشت آموزش دیده انجام می‌شود تا خطر آسیب به مینای دندان یا آسیب لثه به حداقل برسد.
- به طور منظم مسواک بزنید و نخ دندان بکشید تا رسوب پلاک و تارتار را کاهش دهید. این کار تعداد دفعات جرم گیری را به حداقل می‌رساند.
- نوشیدن آب به مرطوب نگه داشتن دهان کمک می‌کند و احتمال حساسیت در حین و بعد از عمل را کاهش می‌دهد.
- پس از جرم گیری از مصرف غذاهای اسیدی یا خیلی گرم یا سرد به مدت 24 تا 48 ساعت اجتناب کنید تا از تحریک لثه‌ها یا دندان‌های حساس جلوگیری شود.
- اگر بعد از جرم گیری دچار حساسیت شدید، از خمیر دندان مناسب برای دندان‌های حساس استفاده کنید تا به کاهش ناراحتی کمک کند.
همچنین روند بهبودی پس از جرم گیری دندان معمولاً شامل حداقل ناراحتی و عوارض جانبی کوتاه مدت است. بلافاصله پس از این روش، معمولاً حساسیت خفیف لثه را تجربه می‌کنید که در عرض چند روز برطرف می‌شود.
شما ممکن است متوجه خونریزی یا تورم خفیف در لثه‌ها شوید، اما این علائم به سرعت ناپدید می‌شوند. پیروی از دستورالعمل‌های ارائه شده توسط دندانپزشک پس از درمان ضروری است. این دستورالعمل‌ها شامل مسواک زدن، نخ دندان کشیدن ملایم، استفاده از دهان شویه‌های تجویز شده و پرهیز از خوردن غذاهای سفت یا چسبنده است.
کلام آخر
آیا جرم گیری دندان ضرر دارد؟ این روش به خودی خود عوارض کوتاه مدتی مانند حساسیت، خونریزی و درد دارد، اما این علائم بعد از چند روز برطرف می‌شوند. به طور کلی، جرم گیری و روت پلنینگ به تمیز کردن دندان‌ها و از بین بردن پلاک روی سطح دندان و ریشه کمک می‌کند.
این روش برای تمیز کردن عمیق و حذف پلاک از لثه و دندان انجام می‌شود. اگر پاکت‌های پریودنتال یا لثه‌های متورم دارید، جرم گیری و برنامه ریزی ریشه می‌تواند به ترمیم لثه‌ها و جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک کند. ضروری است قبل از انجام جرم گیری با دندانپزشک خود در مورد هرگونه نگرانی صحبت کنید و دستورالعمل‌های پس از درمان را به دقت دنبال کنید تا خطر عوارض را به حداقل برسانید.