یکی از زیرساختهایی که همواره مدنظر مسئولان قرار داشته، نمیشد! حملونقل عمومی چه درونشهری، چه بینشهری و چه بینالمللی بوده است. در این راه دولتها نقش بسیار پررنگی را ایفا کردهاند و بودجههای سنگینی را برای توسعه زیرساختها اختصاص دادهاند.
جابهجایی از یک مکان به مکانی دیگر را سفر مینامند. امروزه این عبارت از اهمیت بسیار زیادی در جوامع مختلف بشری برخوردار شده تا جایی که بدون وجود وسایل مخصوص حملونقل زندگی با کیفیت کنونیاش حتما امکانپذیر نخواهد بود. حملونقل خود به چندین بخش تقسیم میشود که یکی از آنها به حملونقل عمومی درونشهری بازمیگردد.
یعنی همان کاری که اکثر ما همهروزه آن را با سوار شدن بر اتوبوس، مترو، تاکسی و یا خودرو شخصی انجام میدهیم. در این بین افزایش روزافزون جمعیت شهرنشین توسعه زیرساختها در صنایع و سامانههای حملونقلی را میطلبد و این امر بدون کمک دولتها هرگز میسر نمیشود.
زمانی که به توسعه شهرها و مدرنتر کردن آنها همراه با کاهش ترافیک و آلودگیهای گوناگون میاندیشیم، درمییابیم که این مهم بدون توسعه سامانههای حملونقل عمومی امکانناپذیر است و در این راه بهرغم آنکه شهرداریها و همچنین شرکتها و موسسات خصوصی نقش اصلی را ایفا میکنند، اما دست کمک دولتها نیز در آن بهخوبی قابل مشاهده است. در صفحه «ترانزیت» امروز همشهریمسافر موضوعی را مورد بررسی قرار میدهیم که بارها و بارها درخصوصش مطلبها نوشته و توضیحات فراوانی ارایه شده است.
هندوستان
این کشور چهارمین اقتصاد بزرگ جهان محسوب میشود. پس نباید از هندوستان بهعنوان کشوری فقیر و عقبافتاده یاد کرد، چراکه چنین چیزی دیگرکذب محض است. هند با رشد اقتصادی متوسط 8درصد طی 8سال گذشته به یک قدرت اقتصادی در جهان تبدیل شده است. این امر با تلاش شبانهروزی و برنامهریزیهای فراوان صورت گرفته است.
از زمان استقلال تقریباً بیش از نیمی از برنامههای 5ساله هند به زیرساختها اختصاص داده شده است. دولت این کشور در زمینههای بسیار ازجمله حملونقل اقدام به سرمایهگذاری برای زیرساختها کرده است. ساخت مترو دهلی با کمک و حمایت دولت ازجمله پروژههای موفقی بود که اینک الگوی سایر شهرها شده است.
بهدنبال این طرح موفق فاز اول پروژه ساخت مترو شهر چنایی بهطول 45کیلومتر تصویب شده است. در فاز اول این طرح 2خط مترو ساخته خواهد شد. البته قرار است این مترو بین سالهای2014 تا 2015 میلادی به بهرهبرداری برسد. با توجه به الگوی مترو دهلی، این پروژه 14ونیممیلیارد روپیهای توسط شرکت چنایی متروریل با مسئولیت محدود به اجرا گذاشته خواهد شد.
امارات
تغییر و تحولات شهری نزد کشورهای حاشیه جنوبی خلیجفارس همچنان ادامه دارد و بسیاری از امیرنشینان کوچک همچنان به دنبال ایجاد امکانات برای جلب بیشتر توریست و متعاقب آن کسب درآمد هستند. وضعیت در امارات با وجود رکود اقتصادی شدید بهگونهای رقم خورد که یکی از پروژههای بزرگ در این کشور ماه گذشته به بهرهبرداری رسید.
شاید شهرداریها در امیرنشینهای مختلف این کشور کارهای اجرایی را دردست داشته باشند، اما پول بسیاری از پروژههای شهری خصوصاً آنها که هزینههای بسیار بالایی دارند را دولت آن امیرنشین تقبل میکند. ساعت9و9دقیقه روز نهم ماه سپتامبر(ماه نهم سال میلادی) 2009 مترو دبی پس از چند سال برنامهریزی و کار به حرکت درآمد.
خط نخست مترو دبی 52کیلومتر طول دارد و چهارمین خط مترو خاورمیانه محسوب میشود. قرارداد احداث مترو دبی حدود ۴سال پیش با شرکت ساختمانی «میتسوبیشی هیوی» منعقد شد. ژاپنیها مجبور شدند تنها برای 13کیلومتر از مسیر مترو یک تونل در عمق زمین حفاری کنند. هزینه این پروژه، هنگام عقد قرارداد ۴میلیاردو۲۰۰میلیون دلار تعیین شده بود، ولی در مرحله اجرا به ۷میلیاردو۶۰۰میلیون دلار افزایش یافت.
ترکیه
قوانین در این کشور میگویند، کمک مالی به شهرداریها از تکالیف دولت این کشور محسوب میشود که بدینترتیب باید گفت، از این بخش درآمد قابلتوجهی به حساب شهرداریها واریز میشود. رجبطیباردوغان، نخستوزیر ترکیه اواخر ماه میلادی گذشته اظهار داشت، کشورش قصد دارد طی 25سال آینده بالغ بر 350میلیارد دلار در زمینه بهینهسازی و توسعه شبکه خدمات ارتباطی و حملونقل خود سرمایهگذاری کند.
وی ساخت چندین فرودگاه جدید در استانبول را از ضرورتهای بخش حملونقل برشمرد. نخستوزیر ترکیه همچنین تصریح کرد، ساخت سومین پل ارتباطی روی تنگه بوسفور هم بسیار ضروری بهنظر میرسد. دولت ترکیه برای ارتقا و بهینهسازی استانداردها و افزایش قدرت رقابتی کشور و تثبیت جایگاه خود در میان اقتصادهای مطرح جهان اجرای طرح توسعه جامع و بلندمدتی را آغاز کرده است.
این درحالی است که شهردار استانبول نیز پیش از این بر این مهم تاکید کرده بود که میکوشد در آیندهای نهچندان دور حملونقل درونشهری بهوسیله مترو را آنچنان توسعه دهد که دسترسی به تمامی نقاط شهر با استفاده از این وسیله امکانپذیر باشد.
انگلستان
انگلیسیها در ساخت مترو در جهان پیشتاز بودهاند. مترو لندن، پایتخت این کشور در حال حاضر از حیث طول، مقام نخست را بهخود اختصاص داده است، اگرچه بهزودی این رکورد توسط پکن شکسته خواهد شد. لندن در تاریخ دهم ژانویه سال1863 صاحب مترو شد که مجموع خطوط آن حالا به 408کیلومتر رسیده است.
ساخت مترو در این شهر در سال1968 به پایان رسیده و بهنظر میرسد این شهر نیاز به زیرساخت ندارد، اما وضعیت در سایر شهرها بدینشکل نیست. در پی تصویب بسته اعتباری یکمیلیاردو400میلیون پوندی بهوسیله 10بخش منچستر بزرگ، طرحهایی برای گسترش شبکه مترو سبک این شهر به دولت ارایه شده که بهزودی نیز به مرحله اجرا درخواهد آمد.
دولت انگلستان نیز تعهد کرده که تا سال2030، رقمی درحدود 16میلیارد پوند را برای بالا بردن کیفیت مترو پایتخت اختصاص دهد. لندن کمتر از 3سال دیگر میزبان بزرگترین رویداد ورزشی جهان یعنی بازیهای المپیک خواهد بود، از اینرو تسریع در امور مربوط به حملونقل یکی از برنامههای دولت و شهرداری است.
همشهری مسافر