پروژه‌ای بزرگ که در تاریخ به یادگار خواهد ماند و تغییرات شگرفی که در ترافیک منطقه ایجاد می‌کند بی‌نظیر خواهد بود. پروژه‌ای با نام تونل توحید.
خیلی‌ها چشم به راه تونل توحید هستند، پروژه‌ای که برای بسیاری مفهوم یک سازه عظیم و برای برخی مفهوم یک شاهکار فنی-عمرانی را دارد، اما برای مردم یک معنی بیشتر از بقیه معناها دارد، راه‌حلی برای فرار از ترافیک!بهبود ترافیک این منطقه یکی از اتفاقاتی است که می‌تواند بهترین هدیه به تهرانی‌ها در سال1388 باشد، هدیه‌ای که 250میلیارد تومان برای شهرداری تهران آب خورده است.
به خاطر بیاورید روزی را که اولین کارهای عمرانی برای حفر تونل توحید آغاز شد. شاید کسی تصور نمی‌کرد که این پروژه به این زودی‌ها تمام شود، اما درست به اندازه یک چشم برهم زدن روزهای پایانی و به قول مهندسان «فاینال» کار از راه رسید. درست به اندازه یک چشم برهم زدن!
درواقع این حجم کار در این زمان اندک مثال جالبی برای یک چشم برهم زدن بود! بررسی وضعیت فعلی این پروژه نشان می‌دهد کار در زیر پوست شهرمان، درست در زیر پای عابران میدان توحید هم‌چنان به صورت جدی جریان دارد.عمق تونل توحید چیزی نزدیک به 35متر است. عمق بسیار زیادی که باعث می‌شود روزمینی‌ها هیچ احساسی نسبت به این کارگاه زیرزمینی نداشته باشند. به همین دلیل است که کار 3شیفت در تونل توحید به گوش و چشم مردم تهران نمی‌آید.
درواقع درست در زمانی که شهر به آرامش فرومی‌رود، زیر زمین مملو است از کارگرها و مهندسانی که با ماشین‌آلات سبک و سنگین در حال تکاپو هستند.به این ترتیب است که کار عمرانی تونل توحید در طول 29ماه به اتمام خواهد رسید، رقمی‌که در تمام دنیا هم کم‌نظیر است.
پروژه با سرعت در حال پیشروی
پروژه احداث تونل توحید هم‌چنان با سرعت و در 3شیفت کاری به سوی اتمام و تکمیل پیش می‌رود. اخیرا در شفت نیایش ادامه تزریق تماسی در داخل ادیت دسترسی به تونل(که تاکنون حدود 34متر پیشروی داشته است)، ادامه نصب المان‌های فلزی و ادامه آرماتوربندی دیوارهای ساختمان اداری صورت گرفت.
در مورد تاسیسات پروژه عملیات حفاری کانال تاسیساتی در قسمت غربی سازه ساکاردوی‌شمالی جهت عبور کابل برق ادامه یافت و کابل‌کشی تونل به همراه حفاری ریزسقف ساکاردوی‌جنوبی هم پیگیری شد.در نیم تونل شمالی نیز آرماتوربندی، قالب‌بندی و بتون‌ریزی 12متر دیوار حایل و آجرچینی‌نمای پیشانی نیم‌تونل غربی، آرماتوربندی و قالب‌بندی دیوار حایل و آجرچینی نمای پیشانی نیم‌تونل شرقی ادامه یافت.
هم‌چنین در نیم‌تونل جنوبی نیز آرماتوربندی دیوار حایل و نصب چراغ‌های اصلی در نیم‌تونل شرقی صورت گرفت و ادامه آرماتوربندی دیوار حایل و ادامه آجرچینی نمای پیشانی نیم‌تونل غربی پیگیری شد.بد نیست بدانید ضخامت بتون در قسمت تاج تونل حدود 70سانتی‌متر است و در کناره‌ها(بخش شمع‌های جانبی) حداکثر به یک‌مترونیم می‌رسد.
با این حساب در پایان عملیات حدود 200هزار مترمکعب بتون‌ریزی درجا برای بنا شدن سازه تونل صورت خواهد پذیرفت. البته این آمار غیر از میزان بتونی است که برای دیواره‌های پیش‌ساخته خارج از جبهه‌های کاری مصرف شده است. در حال حاضر کار بتون‌ریزی بخش فوقانی دیوارها خاتمه پذیرفته و نصب قطعات پیش‌ساخته بتونی نیز رو به اتمام هستند.
اما بخشی از بتون‌ریزی کف مجاور شمع‌های میانی، بتون‌ریزی کف وسط هر تونل، بتون‌ریزی کف مجاور شمع‌های کناری، بتون‌ریزی بخش تحتانی دیوارها و بتون‌ریزی تمامی ستون‌های میانی باقی مانده است. البته بتون‌ریزی تاج تونل پایان یافته است.
سرمایه‌گذاری کم نظیر
اما جالب است بدانید در حال حاضربه‌طور میانگین روزانه حداقل یک‌میلیارد تومان صرف ساخت تونل توحید می‌شود، عددی بزرگ که برای برخی از شهرها بودجه‌ای عظیم به حساب می‌آید اما خرج روزمره تونل توحید است، این خود بزرگی و ابعاد این پروژه را به خوبی نمایش می‌دهد.
تونل توحید که احداث آن گره ترافیکی بزرگی را از شهر تهران باز می‌کند، با صرفه‌جویی‌هایی که در مصرف بنزین، هزینه‌های ناشی از آلودگی هوا و زمان‌بندی عبور خودروها صورت می‌دهد چندین برابر این هزینه را جایگزین می‌کند، درواقع این یک سرمایه‌گذاری هدفمند و به‌صرفه است که باعث می‌شود شهرداری تهران به صورت جدی به آن بپردازد.
علاوه بر این هیچ پروژه عمرانی در شهر تعطیل نشده است و همه پروژه‌های نیمه‌تمام نیز در دست اجرا هستند، این یک اتفاق بزرگ است که شهرداری در حال حاضر در چند جبهه با مشکلات شهری مبارزه می‌کند که پیشانی اصلی آن تونل توحید به حساب می‌آید.
حفاری به پایان رسید
در حال حاضر حفاری تونل 2200متری توحید به اتمام رسیده است و همزمان با عملیات عمرانی، نصب تجهیزات هم صورت می‌گیرد. علاوه بر این دوربین‌های کنترل ترافیک و سیستم اطفای حریق در این پروژه نصب و راه‌اندازی می‌شود. جالب است بدانید تونل‌های بزرگی مثل توحید که قرار است روزانه حجم وسیعی از وسایل نقلیه از داخل آن عبور کنند، احتیاج به موارد کنترلی پیچیده‌ای دارند.
از جمله این مسایل؛ سرعت و تعداد جتفنها برای تهویه هوای داخل تونل و سیستم روشنایی آن است که باید در طول شبانه‌روز فعال باشند.به همین دلیل برق این تاسیسات از منابع مطمئن تامین می‌شود تا خللی در میزان سرویس‌دهی مطلوب تونل به وسایل نقلیه ایجاد نشود. در این زمینه مهندسان تونل سیستمی را برای آن طراحی کرده‌اند تا برق موردنیاز هیچ‌گاه قطع نشود و در صورت بروز اشکالات احتمالی در شبکه برق‌رسانی پایتخت، تونل توحید کماکان به فعالیت خود ادامه دهد.
درواقع برق تاسیسات داخلی از چند منبع و چند منطقه تامین می‌شود و علاوه بر آن سیستم برق اضطراری نیز برای آن تعبیه خواهد شد. به این ترتیب استانداردهای روز مهندسی دنیا در این مورد نیز به یاری تونل توحید و استفاد‌ه‌کنندگان از آن آمده تا خطری آن‌ها را تهدید نکند.
جتفنها نیز یکی دیگر از امکانات بسیار مهم این تونل به شمار می‌روند که تضمین سلامت هوای تونل برعهده آن‌هاست. هفته گذشته کار نصب 6عدد جت‌فن دیگر در تونل توحید انجام شد تا تعداد این تجهیزات مربوط به تهویه هوا به 26عدد برسد.این تعداد از مجموع 70جت‌فنی است که قرار شده در مسیر شمال به جنوب و جنوب به شمال تونل توحید نصب شود.
از این تعداد 26جت‌فن مربوط به تونل غربی(مسیر شمال به جنوب) بوده و 44جت‌فن در تونل شرقی (مسیر جنوب به شمال) تعبیه می‌شود که علت این تفاوت شیب عمومی تهران بوده و از آن‌جایی که در مسیر جنوب به شمال خودروها باید غیر از شیب داخلی تونل، شیب رو به بالای سطح زمین را نیز طی کنند، فشار بیشتری به وسایل‌نقلیه وارد شده و طبیعتا میزان آلاینده‌هایی که از اگزوزها خارج می‌شود نیز بیشتر است.
هم‌چنین در مدخل ورودی و خروجی هر تونل یک اگزوزفن کار گذاشته می‌شود. شفت میانی تونل‌ها نیز به یک اگزوزفن مکشی و یک اگزوزفن دهشی مجهز خواهد شد. به این سیستم یعنی تجهیزات تهویه ترکیبی هوای داخل تونل اصطلاحا ساکاردو می‌گویند.
هر جت‌فن حدود 1500کیلوگرم وزن دارد و به وسیله 5بولت که هریک توان تحمل 5/2تن بار را دارند، به سقف تونل آویزان می‌شوند. جتفنها از شرکت zitron اسپانیا خریداری شده که بزرگ‌ترین تولیدکننده فن‌های اکسیال(محوری) در جهان است و بیش از 150تونل معتبر در دنیا به تجهیزات این شرکت مجهز است.
موبایل‌بازها نگران نباشند
اما برای آن‌هایی که اهل رادیو هستند یا به تماس‌های تلفنی طولانی‌مدت علاقه زیادی دارند، باید این مژده را داد که در تونل توحید هم موبایل آنتن می‌دهد و هم خطوط رادیویی برقرار هستند.این امکان با تعبیه کابل‌های تشعشعی و آنتن‌های هذلولی BTS در داخل تونل توحید ایجاد می‌شود و به این ترتیب مشکلی از بابت قطع سیستم گیرنده رادیویی خودروها و یا آنتن‌دهی تلفن‌های همراه وجود نخواهد داشت. این سیستم‌ها برای نخستین‌بار در کشور در این تونل به‌کار گرفته می‌شود.
ازجمله مزیت‌های استفاده از کابل‌های تشعشعی، به‌کارگیری سیستم اطلاع‌رسانی به خودروها در صورت بروز مشکل داخل تونل از طریق فرکانس‌های رادیویی است. ضمن این‌که سیستم‌های کنترلی پیچیده موردنظر این امکان را فراهم می‌کند تا از طریق پیجینگ بتوان در صورت توقف وسایل نقلیه در تونل، رانندگان را در جریان امور قرار داد.
تونلی بتونی، اما شفاف
طبق آمار موجود از روز 27خرداد1387 تا 14مهر1388 حدود 1600نفر از تونل توحید و مراحل پیشرفت آن بازدید کرده‌اند که این بازدیدها یا توسط مسئولان شهرداری و نهادهای نظارتی مثل اعضای شورای‌شهر صورت گرفته و یا در قالب بازدیدهای عمومی برای اصحاب رسانه‌ها و جراید در نظر گرفته شده است.
درواقع از ابتدای شروع طرح شرایطی فراهم شده تا ضمن اطلاع‌رسانی به عموم مردم و آگاهی مسئولان از نحوه پیگیری کار، انتظارات موجود به بهترین نحو ممکن استفاده شده و پروژه در فضایی شفاف به کار خود ادامه دهد.
در این میان حتی در مورد بازدیدکنندگان نیز کارشناسان و مهندسان بخش‌های مختلف همراه با بازدیدکنندگان به داخل تونل رفته و با شرح فنی مراحل پیشرفت کار، آن‌ها را در جریان ریز امور قرار داده‌اند. رعایت موارد ایمنی از دیگر مسایلی است که برای بازدیدکنندگان به صورت یک الزام درآمده و قوانین مجدانه‌ای برای حفظ سلامتی آنان منظور شده است.
همشهری مسافر