چندی پیش دکتر مصطفی معین، رئیس سومین همایش تخصصی آسم با هشدار نسبت به اینکه بروز علائم آسم در تهران 3 برابر بیش از ارقام مورد انتظار است، گفت: براساس یافته‌های یک پژوهش میدانی علائم آسم در 4/35 درصد افراد مورد مطالعه در تهران بزرگ مشاهده شده است.
دکتر معین افزود: سرفه، خس خس تنفسی، احساس تنگی نفس، احساس فشار و فشردگی سینه و ترکیبی از این علائم از نشانه‌های بیماری آسم بوده که آمار فوق هشداری جدی برای مسئولان در زمینه شیوع و گستردگی این بیماری به شمار می‌رود.
وی با اشاره به اینکه حدود 10 درصد جمعیت کشور نیز علائم این بیماری را از خود بروز می‌دهند، گفت: این درحالی است که آلودگی محیطی، به‌ویژه آلودگی هوا در شهرهای بزرگ مانند تهران، دود سیگار، آلاینده‌های محیطی از قبیل دود و منواکسید کربن ناشی ازبخاری‌ها، نزدیکی منازل و مدارس به بزرگراه‌ها و... همگی سبب شیوع بیماری آسم در کلانشهرها به ویژه در شهر تهران شده و ضرورت تدوین و به اجرا گذاشته شدن استانداردهای لازم برای کاهش این آلاینده‌ها احساس می‌شود.
در عین حال‌دکتر مصطفی قانعی، فوق تخصص ریه و معاون پژوهشی دانشکده علوم پزشکی بقیه‌الله، با تایید این افزایش شیوع و با تاکید بر اینکه تهران نیز مانند دیگر کلانشهرها با این بیماری دست به گریبان است، به همشهری می‌گوید: استنادات و پژوهش‌هایی که در کشورهای پیشرفته در حال انتشار هستند، نشان می‌دهند که به موازات صنعتی شدن و استفاده از افزودنی‌ها در مواد‌غذایی، همچنین به‌کار بردن انواع آلاینده‌ها در خانه، بیماری آسم در حال افزایش است.
وی با اشاره به اینکه این وضعیت در کلانشهری مثل تهران هم دیده می‌شود، ادامه می‌دهد: انواع آلاینده‌های خانگی،روی آوردن به غذاهای دارای افزودنی و فست‌فودها و... شانس آسم را افزایش می‌دهند، یعنی به‌طورکلی هر وقت آلاینده‌های محیطی افزایش پیدا کنند، آسم نیز افزایش پیدا می‌کند.
به گفته دکتر قانعی در حال حاضر بیشترین علت مراجعه مردم به متخصصان ریه درصورتی‌که اعتیاد به سیگار نداشته باشند، بیماری آسم است. وی می‌افزاید: این بیماری عمدتا در کودکی آغاز می‌شود و علائم خود را به‌صورت تنگی نفس، آلرژی و سرفه‌های مکرر نشان می‌دهد اما به موازات افزایش سن و ارتقای سیستم ایمنی، شیوع آسم در بزرگسالی کاهش می‌یابد.
دکتر قانعی با اشاره به اینکه مراجعه این افراد بیشتر متعاقب استنشاق هوای سرد، آلاینده‌ها و داشتن استرس است، می‌گوید: البته در بسیاری از آنها زمینه بیماری از دوران کودکی وجود داشته است.
آلاینده‌های مغفول مانده
به عقیده متخصصان ریه از ویژگی‌های بیماری آسم این است که یک بیماری نجیب است و اگر تحت کنترل قرار گیرد بهبود می‌یابد.دکتر قانعی با اشاره به اینکه علاوه بر آسم کودکان، آسم طبقه‌بندی‌های مختلف دارد، توضیح می‌دهد: فرد در تماس با آلاینده‌های شغلی نیز مبتلا به این بیماری می‌شود که البته طیف این بیماری بسیار وسیع است و هرچه بیشتر شاهد صنعتی شدن باشیم آسم شغلی بیشتر بروز می‌کند.
وی خاطر‌نشان می‌کند: دسته دیگری از بیماران، علائمی شبیه آسم دارند و با خس‌خس سینه، تنگی نفس و سرفه به پزشک مراجعه می‌کنند، این بیماران نیز متعاقب استنشاق آلاینده‌ها و گاز‌های سمی مراجعه می‌کنند.
مثل خانم‌های خانه‌دار که جوهر نمک و وایتکس را مخلوط می‌کنند و گاز ناشی از آن‌را که حاوی کلر است تنفس می‌کنند، در این حالت مجاری ریه دچار اختلال می‌شوند که درمان این علائم شبه‌آسم از درمان خود آسم البته سخت‌تر است.
وی با اشاره به اینکه دی‌اکسید گوگرد ناشی از وسایل نقلیه سنگین که از گازوئیل استفاده می‌کنند هم وارد ریه شده و منجر به ورم کردن مجاری ریه می‌شود، می‌گوید: فرد در این حالت باز هم علائم شبه آسم دارد که درمانش هم دشوارتر خواهد بود.
هر چه این آلاینده‌ها بیشتر بوده و غلظت آنها افزایش یابد، بیماری نیز در فرد شدید‌تر خواهد شد.دکتر قانعی در ادامه به راه‌های درمانی انواع آسم‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: متأسفانه آسم شغلی در کشورمان مغفول واقع شده که نیازمند توجه جدی و بیشتر دست‌اندرکاران بهداشتی است.
وی با بیان اینکه نسبت به اهمیت شیوع و بیماری‌زایی، مرگ و میر و خسارت‌های اقتصادی این بیماری توجه کافی نشده است، می‌افزاید: آموزش به کارگران کارخانه‌ها در استفاده از ماسک، تهویه درست هوای محیط کار، معاینات ادواری و... ضرورتی انکارناپذیر است.
در حال حاضر برآورد کارشناسان از آسم کودکان در تهران بالای 30 درصد است یعنی از هر 3 کودک یک نفر علایم آسم را نشان می‌دهد که این آمار در کلانشهرها به‌خصوص در فصولی که ما آلودگی هوا را بیشتر داریم مانند فصل پاییز و تابستان که میزان گاز ازن افزایش پیدا می‌کند و در بهار به‌علت پدیده گرده‌افشانی افزایش می‌یابد.
دکتر قانعی در این رابطه می‌گوید: در آسم کودکان بیماری باید تنها تحت کنترل قرار گیرد و در مواردی هم که فرد زمینه ابتلا به این بیماری را دارد، باید از خوردن خوراکی‌های صنعتی و آلاینده‌های خانگی پرهیز کند.