دهکده گردشگری فرحزاد که با تلاش همه نیروهای سختکوش شهرداری به ثمر نشسته، یکی از تفرجگاه‌های بزرگ منطقه است که ظرفیت پذیرش روزانه 15 هزار شهروند را دارد. اختصاص فضاهای تفریحی، فرهنگی برای رفاه بیشتر شهروندان و مهم‌تر از آن رضایتمندی آنها علاوه بر رستوران، کافی‌شاپ، چایخانه سنتی، فضاهای خدماتی مثل مسجد، اغذیه‌فروشی، ایستگاه دوچرخه، بیش از هزار واحد پارکینگ در حاشیه و درون سایت، اتاق کنترل و نور و صدا، یک دستگاه پل سواره‌رو و 4 دستگاه پل پیاده‌رو و دوچرخه و فضاهای ورزشی از جمله زمین‌های والیبال، بسکتبال، تنیس، پینگ‌پنگ و پیست دوچرخه‌سواری و مسیر تندرستی، زمین بازی کودکان، فضاهای توقفگاهی شامل سکو و آلاچیق و 24 چشمه سرویس بهداشتی، هم برای این فضای تفرجگاهی تعریف شده.
ضمن اینکه دسترسی‌های سواره به طول 1500 متر با عرض حداقل 7 متر، دسترسی‌های پیاده به طول 7 هزار متر با عرض متوسط 3 متر، پیست دوچرخه‌سواری به طول 3 هزار متر با عرض متوسط 3 متر نیز طراحی و اجرا شده است. این رود دره یکی از گنجینه‌های ارزشمند میراث تاریخی تهران به حساب می‌آید و اولین و مهم‌ترین دهکده گردشگری است که با تلاش مدیران شهر به ثمر نشسته است.
«حسین فولادی» معاون هماهنگی طرح و برنامه‌ریزی شهرداری منطقه درباره میراث طبیعی منطقه چنین می‌گوید: «هنگامی که بحث ساماندهی رود دره‌های شهر تهران در برنامه‌های شهرداری تهران قرار گرفت، مسئولان عزمشان را جزم کردند و ساماندهی رود دره فرحزاد را در برنامه‌های اصلی خود قرار دادند.
از آنجا که این رود دره در سال های گذشته ظرفیت خوبی برای فضایی مفرح و شاد وتفرجگاهی برای منطقه و حتی مناطق همجوار حاشیه‌ای داشت، مسئولان را بیشتر برای اجرای بهسازی و ساماندهی آن ترغیب کرد.» این محل تا چندی پیش تبدیل به محل انباشت زباله و اسکان غیررسمی شده بود ولی حالا به بهترین فضای تفریحی تبدیل شده.
فولادی ساماندهی دره فرحزاد را نوعی حفاظت از محیط زیست می‌داند و می‌گوید: «عملیات اجرایی این پروژه نیز با همین هدف و مهم‌تر از آن ایجاد فضاهای گردشگری برای 750 هزار نفر جمعیت ساکن در منطقه و سایر مناطق دنبال شد.»این رود دره با تدابیر شهردار تهران و همت بلند شهردار منطقه به محلی تفریحی تبدیل شده و شهروندان از آن رضایت دارند.»
معاون هماهنگی برنامه‌ریزی شهرداری منطقه ادامه می‌دهد: «این محل که حالا تبدیل به بزرگ‌ترین فضای گردشی شده در گذشته‌های خیلی دور گذر خوبی بود برای آنها که می‌خواستند به امامزاده داود¨ع© بروند. اما با ساخت و سازها و گسترش شهر و توسعه ساخت و سازها حالت طبیعی خود را از دست داده و محلی برای دپوی زباله، نخاله و تجمع اراذل و اوباش و ... شده که حالا به تفرجگاهی برای شهروندان تبدیل شده است.»
پروژه‌ای با ظرفیت فراوان و طراحی منحصر به فرد
طی 2 سال گذشته بوستان‌های زیادی در جای جای منطقه احداث شد که در نوع خود منحصر به فرد است، اما می‌توان ساماندهی دره فرحزاد را پروژه‌ای متفاوت از تمام پروژه‌هایی دانست که تاکنون اجرا شده است. پروژه‌ای با پتانسیل‌های فراوان و طراحی منحصر به فردی که نشان از توان بالای مسئولان دارد.
«مجتبی رشیدی» معاون فنی عمرانی شهرداری منطقه با بیان این مطالب می‌گوید: «عملیات ساماندهی پروژه دره فرحزاد با 5 پیمانکار در بخش ابنیه و 3 شرکت در بخش‌های فضای‌سبز، تأسیسات برق و آبرسانی سرانجام پایان یافت. مهم‌ترین ویژگی آن را باید در زیباسازی نمای آن و مهم‌تر از آن، رفع شکایت‌های مردمی و پیگیری‌های آنها و رضایتمندی شهروندان جست‌وجو کرد.»
او همه این تحولات و اتفاقاتی که در عرض 8 ماه در این دره افتاد را مدیون زحمات شهردار منطقه و توان بالای پیمانکاران می‌داند و می گوید: «هرچند که با مشکلات زیادی همچون معارضان ملکی و برودت هوا و برف و باران سر راهمان بود ولی از 20 فروردین ماه که کار با جدیت بیشتری شروع شد، به خوبی توانستیم از عهده این پروژه عظیم برآییم.»
در واقع انتخاب پیمانکاران و اینکه جزو افراد حرفه‌ای و کاربلد باشند و تا پایان طرح همراهی‌شان کنند، دلیل مهم دیگری بود که رشیدی از آن حرف می‌زند و علت اصلی سرعت در کار را در همین مسئله عنوان می‌کند.
یکی از تفاوت‌های عمده این دره با بوستان‌های دیگر منطقه این بود که چون کار در عمق انجام می‌شد، سختی بیشتری هم داشت. اما بالاخره این محل با وسعت 35 هکتار و با هزینه‌ای حدود 13 میلیارد تومان در بخش عمران و هزینه‌ای حدود 12 میلیارد تومان در بخش فضای سبز، زیباسازی و مبلمان پارکی پایان یافت.
افزایش 30 هکتاری فضای سبز منطقه
دره‌ای که روزگاری به دره مرگ و وحشت معروف بود، حالا به بهشتی تبدیل شده که ترس و هراس‌های دیروز مردم را به شادی و نشاط داده و رضایت آنها را چند برابر کرده به طوری که قابل قیاس با هیچ جای شهر نیست. محلی که امروز توانسته هم بر سرانه فضای سبز منطقه بیفزاید و هم دره رنگ و رورفته قدیمی را رنگ و لعابی بخشد.
«علی‌اکبر کریمی‌پور» معاون امور شهری و فضای سبز منطقه درباره فعالیت‌ها، نقاط قوت و سختی‌های کار این روددره بیشتر توضیح می‌دهد: «این روددره ظرفیت‌ها و پتانسیل‌هایی دارد که در جاهای دیگر کمتر دیده می‌شود. یکی از مهم‌ترین ویژگی آن ،که تأثیر بسزایی هم دارد به توسعه سرانه فضای سبز منطقه مربوط می‌شود.
محلی که توانست نزدیک به 30 هکتار به فضای سبز منطقه اضافه کند و سرانه آن را به ازای هر نفر از 5/17 به 40/18 برساند. علاوه بر این، فضاهای سبز موجود می‌تواند تأثیر بسزایی بر اکولوژیک دره داشته باشد و جلوی آلودگی‌های زیست محیطی را گرفته و محل مناسبی برای تنفس شهروندان باشد.»
کاشت انواع درختان و گونه‌های گیاهی از جمله سپیدار، بید، سدروس، سرو، بربریس، پیراکانتا، خرزهره، انواع پیچ، فرش‌های گل، داودی، رز، نسترن و ... که به صورت ترکیبی در این رود دره طراحی شده، زیبایی دره را دوچندان کرده است. معاون امور شهری و فضای سبز منطقه درباره علت انتخاب این گونه‌های گیاهی می‌گوید:
«سعی کردیم از گونه‌هایی استفاده کنیم که هم زیبایی داشته باشند و هم در تثبیت دیواره‌ها و سیستم آبیاری ما جواب دهد.» شبکه آبرسانی اینجا به صورت بارانی است و گونه‌های گیاهی از طریق اسپیرینگرها آبیاری می‌شوند.» نقاشی‌های دیواری، پرچم‌هایی به عنوان نماد ملی، آبخوری، سرویس‌های بهداشتی، وسایل بازی، بدنسازی همه و همه از دیگر امکانات رفاهی است که برای این مجموعه در نظر گرفته شده است.
تفرجگاهی برای آرامش بیشتر
احداث محلی که بتواند اوقات فراغت شهروندانی را که سال‌ها با مشکلات زیادی روبرو بودند پر کند، نیازمند تدابیر ویژه‌ای بود که با همت شهردار منطقه و بسیج نیروها تکمیل شد. «هاله خدادادی» رئیس اداره فضای سبز شهرداری منطقه، درباره فعالیت‌ها و برنامه‌های این حوزه برای ساماندهی دره فرحزاد می‌گوید: «با توجه به وضعیت جغرافیایی دره فرحزاد برای ایجاد چشم‌اندازهای مطلوب و ایجاد فضاهایی برای پر کردن اوقات فراغت شهروندان، از ابتدا با چالش‌های زیادی روبرو بودیم که با تلاش نیروها برای تأمین آرامش شهروندان هرچه بهتر احداث شود.
در این زمینه این حوزه با توجه به ماهیت پروژه که همان پاکسازی بود، عملیات احداث فضای سبز، آبرسانی و احداث مخزن، نصب مبلمان پارکی، آلاچیق، احداث آبشار و برکه و ... را برعهده گرفت و تمام تلاش‌های خود را از طریق حضور روزمره کارشناسان اداره فضای سبز انجام داد تا تمام فعالیت‌ها مطابق با استانداردهای موجود و منطبق با شکل جغرافیایی سایت صورت بگیرد.»
او می‌گوید: «برای ایجاد فضای سبز پایدار از کول‌ها و باکس‌های بتونی مسلح و تراس‌بندی شیب‌ها برای تثبیت خاک استفاده شده تا سطوح قابل کشت شوند که این خود منظر و چشم‌انداز بسیار زیبایی را نیز پس از کاشت ایجاد خواهد کرد.» ساماندهی دره فرحزاد خاطراتی هم برای او به جای گذاشته که هر کدام برایش شیرینی خاصی دارد. او می‌گوید: «حضور شهروندان در پارک که با امنیت خاطر برای پیاده‌روی، ورزش به دره می‌آمدند و رضایتمندی آنها از این محل تفریحی یکی از اتفاقات مهم به حساب می‌آید. »
همشهری محله - 2