در واقع اقدامات صورت گرفته برای تثبیت قیمت فراوردههای لبنی کمچرب، کاهش عرضه این محصولات و افزایش قیمت و کاهش کمی و کیفی سایر محصولات لبنی را بهدنبال داشته است.با این روند ،تثبیت قیمت فراوردههای لبنی و چالشهای ایجاد شده در زمینه تعیین نرخ پایه شیر و واردات بیرویه شیرخشک موجب نارضایتی و گلایههای توأم تولیدکنندگان فراوردههای لبنی، دامداران و مصرفکنندگان این محصولات شده است. از سوی دیگر کاهش توان اقتصادی مردم برای خرید محصولات لبنی به کاهش تولید این محصول در سالهای اخیر منجر شده است.
به گفته تولیدکنندگان محصولات لبنی، وضعیت تولید کارخانههای لبنی در6 ماه نخست امسال، با کاهش چشمگیری مواجه شده است. چالشهای اخیر در زمینه تولید، قیمتگذاری و عرضه فراوردههای لبنی موجب شده تا با وجود اهمیت و ارزش غذایی بالای این محصولات، وضعیت کنونی بازار خرید محصولات لبنی چندان مناسب نباشد. با توجه به اینکه اکنون بیشتر واحدهای لبنی با ضرر زیاد مشغول فعالیت هستند، کارخانههای لبنی نمیتوانند از تمام ظرفیت تولیدات استفاده کنند که این مسئله ضرر اقتصادی بسیاری را به آنها وارد کرده است.
همچنین کاهش تولید محصولات لبنی تأثیر مستقیمی بر وضعیت دامداریها داشته و دامداران نیز به دلیل کاهش خرید شیر خام تولیدی توسط کارخانهها مجبور به فروش دامها و نیز فروش شیر خام با قیمت کمتر هستند که این امر ضرر و زیان زیادی را به آنها تحمیل کرده است.
همچنین با توجه به وضعیت صادرات محصولات غذایی، محصولات لبنی جایگاه بسیار کمرنگی را در سبد محصولات صادراتی دارند که این امر به هیچ وجه در صنعت غذایی پذیرفته نیست. با این شرایط گرچه گزارشهای ارائه شده از قیمت خردهفروشی محصولات لبنی در بازار همواره از ثبات قیمتها یا نوسان اندک نرخ فراوردههای لبنی در سالهای اخیر حکایت داشته اما این اقدام قادر به رفع مشکلات تولیدکنندگان، تأمین کیفی فراوردههای لبنی برای پاسخگویی به نیاز مصرفکنندگان و ترغیب بیشتر مردم به استفاده از محصولات لبنی با توجه به جایگاه و نقش لبنیات در تأمین سلامت مصرفکنندگان نبوده است. کارشناسان معتقدند محصولات لبنی باید مطابق با ظرفیت بازار تهیه و تولید شود چرا که بسیاری از محصولات لوکس لبنی بازار فروش خوبی نداشته و تنها موجبات کاهش صرفه اقتصادی را برای
کارخانه دار فراهم کرده است.
خانهای برای شیر
هر ساله در تمام دنیا و از جمله کشورمان با شروع سال زراعی جدید، دامداران و صنایع لبنی با مشکلات و چالشهایی در مورد شیر روبهرو میشوند که حل آن به مدیریتی صحیح و علمی نیاز دارد.
با این وجود مشکلاتی که هرساله گریبانگیر بخش دامپروری و صنایع لبنی کشورمان میشود تقریبا از جنس همان مشکلاتی است که سالهای سال این بخشها را بهخود مشغول ساخته و درحالی که انتظار میرود از تجربه این سالها برای جلوگیری از تکرار و بروز همان مشکلات در سالهای بعد استفاده شود اما متأسفانه بازهم پایانی بر این چالشها نبوده و هیچ راهحل دائم و اساسی که برای همیشه نجاتبخش دامداران و صنایع لبنی باشد نیز ارائه نمیشود.
تشکیل خانه شیر بهعنوان مرکزی واحد برای تصمیمگیری و بررسی تمام امور شیر یکی از راههایی است که به گفته بسیاری از کارشناسان و متولیان صنعت دامپروری و صنایع لبنی میتواند راهگشای این صنایع برای حل مشکلاتشان باشد اما با وجود وعدههای داده شده و تلاشهای صورت گرفته هنوز در این زمینه کار جدیای صورت نگرفته است. این در حالی است که در دولت قبل دستور تشکیل خانه شیر به وزارت جهاد کشاورزی داده شد و حتی این طرح به فراکسیون مجلس نیز برده شد اما هنوز نتیجهای در این زمینه به دست نیامده است.
عضو دبیرخانه فدراسیون بینالمللی شیر درباره خانه شیر گفت: جلوگیری از آسیبهای تجاری و سیاسی و گفتوگوهای مستقیم و دادن مشاوره صحیح به دولتمردان ازجمله مهمترین وظایفی است که برای خانههای شیر در سطح بینالمللی تعریف شده است.
مهرنوش امجدی گلپایگانی با اشاره به اینکه خانه شیر، مکانی برای افزایش سلامت جامعه از طریق متخصصان تغذیه عضو آن است، گفت: خانه شیر علاوه بر اینکه در مواقع بروز بحران در صنعت شیر میتواند وظیفه مدیریت بحران را بر عهده گیرد، میتواند بهعنوان یک بازوی بازاریابی برای صنعت شیر کشور عمل کرده و در این راستا افزایش مصرف شیر و محصولات لبنی را نیز بهدنبال داشته باشد.
همچنین عضو هیأت مدیره مرکز همکاریهای امور دام نیز یکی از ضرورتهای کشور را راهاندازی خانه شیر دانسته و گفت: با ایجاد خانه شیر و بررسی تمام مسائل مربوط به شیر از ابتدای تولید تا زمان مصرف از سوی خانه شیر، بهطور حتم تولیدکننده، مصرفکننده، صنایع شیر و دولت جایگاه خود را ارتباط با این محصول پیدا میکنند.احمد مقدسی با بیان اینکه خالی بودن جای خانه شیر در کشور ضربههای بسیاری را متوجه بخشهای مرتبط با این محصول کرده است، خاطرنشان کرد: مدتهاست که طرح خانه شیر در مجلس باقی مانده و به نتیجه نرسیده است.