تاریخ انتشار: ۷ آذر ۱۳۸۵ - ۱۷:۰۷

ترجمه امیر رضا نوری زاده: فیلیپ نوآره بازیگر شاخص فرانسوی چند روز پیش درگذشت. بازیگری که در ایران با نقش آپاراتچی فیلم «سینما پارادنیرو» شناخته شده است.

تایم به بهانه در گذشت این بازیگر تحلیلی، درباره زندگی و آثار او منتشر کرده است که در زیر می‌خوانید:

فیلیپ نوآره از جمله بازیگران پیشرو فرانسوی بود که با سابقه فراوان در سینما و تئاتر در حدود بیش از یک‌صد فیلم حضور داشت و جوایز متعدد بین‌المللی دریافت کرد.

او با اکثر کارگردانان برجسته سینمای فرانسه همکاری کرد و حتی نقش کوچکی در فیلم «توپاژ» (آلفرد هیچکاک، 1969) داشت. با این وجود نوآره تا میانسالی برای اکثر تماشاگران آمریکایی و انگلیسی ناآشنا بود و جالب این‌که شهرت بین‌المللی این بازیگر فرانسوی با دو فیلم ایتالیایی «سینما پارادنیزو»(1988) و «پستچی»(1994) به دست آمد، نوآره آپاراتچی جوزپه تورناتسوره در ستایش او از سینما در «سینما پارادنیزو» بود.

«پستچی» هم فیلمی خوش‌پرداخت و قوی از مایکل رادفورد بود که نوآره در آن نقش پابلونرودا شاعر شیلیایی را بازی می‌کرد. ماجرای فیلم هم به زمانی بازمی‌گشت که نرودا در جزیره کاپری در تبعید به‌سر می‌برد. در این فیلم ماسیمو ترویسی نقش پستچی کنجکاوی را ایفا می‌کرد که نامه‌های نرودا را به او می‌رساند. این فیلم قبل از اکران به دلیل مرگ ترویسی شهرت فراوانی یافت.

نوآره هرگز نامزد اسکار نشد ولی جوایز بافتا و جوایز جشنواره‌های اروپایی را به دست آورد. او برای بازی در فیلم «سینما پارادنیرو» جایزه‌های متعددی از جمله جایزه بافتا را دریافت کرد. او همچنین دو بار برای فیلم‌های «اسلحه توپی»(1976) و «زندگی و دیگر هیچ»(1990) جایزه سزار دریافت کرد.

«زندگی و دیگر هیچ» یکی از چندین فیلمی بود که او در آنها با برتران تاورنیه کارگردان فرانسوی همکاری داشت. دیوید تامسون ذوق و استعداد نوآره را ستوده و او را با رابرت میچم بازیگر بزرگ دهه‌های 1940 و 1950مقایسه می‌کند و می‌نویسد: «پس از چند دهه فعالیت حرفه‌ای او یکی از گنجینه‌های بزرگ سینمای فرانسه است. بازیگر فوق‌العاده‌ای که هیچ ادعایی هم ندارد.» نوآره که در سال 1930 در لیل متولد شده بود، در مرکز دراماتیک غرب به مدیریت راجر بلین آموزش دید.

راجر بلین کارگردان و بازیگر فیلم «در انتظار گودو»(1953) بود.

پس از آن نوآره چندین سال با تئاتر ملی به عنوان یک کمدین همکاری داشت. اولین نقش او در سال 1949 در نسخه غیرموزیکال فیلم GI GI بود که البته نام او در تیتراژ به چشم نمی‌خورد. پس از آن او به بازی در فیلم‌های سینمایی و تلویزیونی فرانسوی ادامه داد.

اولین موفقیت بین‌المللی او در فیلم «زازی در مترو» (لویی مال،1960) بود. نوآره در این فیلم کمدی، نقش یک کارآگاه پلیس را ایفا می‌کرد. اولین موفقیت بین‌المللی نوآره در جشنواره فیلم ونیز رقم خورد؛ جایی که او جایزه بهترین بازیگر مرد را برای فیلم Therese Des queyroux در سال 1962 به‌دست آورد.

 او در همان سال با بازیگری فرانسوی به نام مونیک شومت ازدواج کرد که در چندمین فیلم نیز به اتفاق هم ظاهر شدند.

نوآره قابلیت بازی در نقش‌های کمدی و درام را به یک اندازه دارا بود اما هرگز نتوانست یک اسطوره سینمایی همچون مارجلو ماسترویانی باشد که در فیلم انفجار بزرگ(1973) با او همبازی بود. هرژه، خالق تن‌تن همواره اصرار داشت که نوآره می‌تواند گزینه خوبی برای بازی در نقش کاپیتان هادوک در داستان‌های تن‌تن باشد.

با افزایش شهرت نوآره تقاضا برای حضور او در نقش‌های مکمل زیاد شده و علاوه بر فیلم «توپاز» که به خاطر آن نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل از انجمن ملی نقد آمریکا شد، در فیلم‌های جنگی «نبرد مورفی» (1971)، «شب ژنرال‌ها»(1967) با پیتر اوتول همبازی بود. همچنین نوآره از معدود بازیگران فرانسوی بود که حضور چشمگیری در فیلم‌های انگلیسی زبان داشتند.

از جمله نقش‌های به یاد ماندنی دیگر او می‌توان به اینها اشاره کرد: روستایی کُندذهن در فیلم الکساندر(1967 مردی که پی به قاتل بودن پسرش می‌برد در «ساعت‌ساز سن پائولی»(1974) قاضی‌ای که زندگی قاتلی را بررسی می‌کند در «قاضی و قاتل»(1976) و ژنرالی سخت‌گیر در «صحرای تاتارها»(1976).

نوآره در اواخر زندگی بیشتر نقش‌های احساسی را می‌پذیرفت که از آن جمله می‌توان به بازی او در فیلم «سینما پارادنیرو» و یا نقش دارتانیان در فیلم «دختر دارتانیان»(1945) در مقابل سوفی مارسبیو اشاره کرد.

دومنیک دوولپن نخست وزیر فرانسه پس از مرگ نوآره درباره‌اش گفت: «فیلیپ نوآره با بازی و صدای خود می‌دانست که چگونه روح فرانسویان را تسخیر کند.»