که با نسیم ملایمی به هر طرف میروند تا کنجی پیدا کنند و دور هم جمع شوند. اگر دستمان به یکی از آنها برسد، گلهایش را با قدرت هر چه تمامتر فوت میکنیم تا پرپر شوند؛ و چه منظره لذت بخشی است وقتی باد، هر یک از گلبرگها را با خود به سویی میبرد.
قاصدک را بعداً فهمیدم نام همین گیاه است. به آن «پاییزخبرکن» میگفتیم و فکر میکردیم تنها کاری که از دستش بر میآید همین است! اما یک گونه از همین گیاه به ظاهر بدون استفاده، ممکن است تحول بزرگی در صنعت لاستیک به پا کند.
این گونه از قاصدک در شیره خود مولکولهای لاستیک تولید میکند. اگر تحقیقاتی که در آلمان و امریکا در حال انجام است به نتیجه برسد، این گونه میتواند مکمل یا حتی جایگزینی برای درختان کائوچوی سنتی به نام« هویا» باشد که در حال حاضر از شیره آنها لاستیکهای طبیعی ساخته میشود؛ اما رشد درختان و رسیدن آنها به سنی که بتوان محصول آنها را برداشت کرد زمان میبرد.
قاصدکها گیاهانی با رشد سریع هستند که به سرعت گردهافشانی میکنند و میتوانند دوبار در سال محصول بدهند. به همین دلیل آنها را بیشتر به عنوان علف هرز میشناسند ولی اگر بتوان آنها را به محصولات قابل استفاده تبدیل کرد حتی میتوانند از هویا نیز پیشی بگیرند.
یک دانشمند به کمک همکارانش که در زمینه زیستشناسی مولکولی در آلمان فعالیت میکنند، ژنهایی را شناسایی کردهاند که عامل تولید لاستیک در این گونه قاصدک هستند. آنها همچنین آنزیمی را کشف کردهاند که مسئول انعقاد شیره لاستیکمانند قاصدک است.
این انعقاد برای گیاه لازم است، اما برای اینکه بتوان از آن استفاده کرد، شیره نباید خیلی زود منعقد شود. این دانشمند راهی پیدا کردهاست تا آنزیم را غیرفعال کند. این روش مولکولهای حامل دستورهای ژن را برای ساختن آنزیم جدا و تخریب میکند. در نتیجه میتوان لاستیک را بهراحتی از گیاه استخراج کرد.
درهمین حال، دانشمند دیگری از دانشگاهی در امریکا بر روی افزایش محصول لاستیک از این گونه قاصدک کار میکند. او از روش قدیمی اصلاح نژاد استفاده میکند. وی با آسیاب کردن ریشههای گیاه، که بیشتر شیره گیاه در آنجا یافت میشود، بررسی میکند کدام نژاد بیشترین مقدار لاستیک را تولید میکند. هدف او خلق نژادی است که هم پرمحصول باشد و هم ریشههای درشتی داشته باشد. به این ترتیب میتوان محصول را به روش ماشینی، با استفاده از وسیلهای شبیه آنچه اکنون برای برداشت هویج از آن استفاده میشود، درو کرد