ظرف 10 روز گذشته درحالی‌که معاونان شرکت بورس اوراق بهادار از عرضه قریب‌الوقوع سهام پالایشگاه‌ها خبر می‌دادند مدیرعامل بورس تهران در چرخشی 180درجه‌ای اعلام کرد به این زودی‌ها منتظر عرضه این گروه از سهام نباشید اما دیروز با اظهارنظر مقام‌های نفتی اوضاع باز هم پیچیده‌تر شد.
طبق گزارش منتشر شده روی پایگاه خبری وزارت نفت، این وزارتخانه پیشنهاد واگذاری کامل سهام 3 پالایشگاه، بابت سهام عدالت را به دولت داده است که درصورت تصویب آن، سهام 6 پالایشگاه باقیمانده به بخش خصوصی واگذار می‌شود.
پشت درهای بورس
یک ماه پیش مراسم معارفه شرکت پالایش نفت تبریز با حضور فعالان بازار سرمایه برگزار شد. اما چند روز بعد حسن قالیباف‌اصل مدیرعامل شرکت بورس اعلام کرد: باتوجه به ضرورت تعیین قیمت محصولات شرکت‌های پالایشگاهی عرضه سهام شرکت‌های پالایش نفت تبریز و بندرعباس به این زودی انجام نخواهد شد. وی گفت: عرضه سهام شرکت‌های پالایشگاهی بدون شفاف‌سازی قیمت فروش محصولات انجام نخواهد شد.
ظاهرا طبق ماده 4 بودجه سال گذشته دولت، تعیین قیمت محصولات پالایشگاه‌ها به نرخ فوب خلیج‌فارس به تصویب و ابلاغ آیین‌نامه‌ای از سوی معاونت راهبردی ریاست‌جمهوری نیاز دارد که تاکنون ارائه نشده است.
پیش از آن محمدرضا رستمی معاون بورس تهران گفته بود: بورس 2 راه پیش رو دارد؛ اول اینکه مجوز ورود این شرکت‌ها را صادر نکند، دوم اینکه مثل دیگر شرکت‌های از این دست، پالایشگاه‌ها را هم به عضویت بپذیرد اما ریسک‌های این صنعت را به‌صورت شفاف به اطلاع سهامداران برساند. او تاکید کرده بود به احتمال قریب به یقین بورس راه حل دوم را انتخاب خواهد کرد.
خوش‌بینی سازمان خصوصی‌سازی
اما با وجود تاکید مدیرعامل شرکت بورس، مسئولان سازمان خصوصی‌سازی معتقدند مشکلی برای عرضه سهام این شرکت‌ها وجود ندارد و فقط در انتظار صورت‌های مالی حسابرسی نشده سال 88 این شرکت‌ها هستند.
اسماعیل غلامی، معاون شرکت بورس درباره دلایل تاخیر در عرضه سهام پالایشگاه بندرعباس و تبریز گفت: تدوین آیین‌نامه‌ای طبق بودجه برای تعیین نرخ خوراک و محصولات پالایشگاه‌ها صرفا مربوط به این‌دو پالایشگاه نیست و قرار است برای شفاف‌سازی عملکرد همه پالایشگاه‌ها و شرکت‌های پتروشیمی این کار انجام شود.
او دلیل تاخیر در ارسال صورت‌های مالی را هم سهل‌انگاری سازمان خصوصی‌سازی در پیگیری این امر دانست و گفت: تلاش می‌کنیم، پالایشگاه‌ها در خردادماه وارد بورس شوند.
مهدی عقدایی، معاون دیگر سازمان خصوصی‌سازی هم اعلام کرد: از نظر سازمان خصوصی‌سازی 2 شرکت پالایشگاه تبریز و بندرعباس آماده عرضه سهام در بورس هستند اما واگذاری این دو شرکت به موافقت مدیران بورس بستگی دارد و تا زمان تایید نهایی بورس باید صبر کرد وگرنه شرکت پالایش نفت تبریز به جز ارائه سپرده سهام کاری برای عرضه ندارد.
دیدگاه مقام‌های نفتی
اما مدیر اجرای سیاست‌های اصل 44 و برنامه‌ریزی صنایع پایین دستی وزارت نفت دغدغه‌های دیگری دارد. او در این باره گفت: براساس قانون واگذاری‌ها و مصوبه دولت بخشی از سهام پالایشگاه‌ها بابت رد دیون و 30 درصد برای سهام عدالت واگذار می‌شود.همچنین 20 درصد از سهام پالایشگاه‌ها در اختیار شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی باقی خواهد ماند.
منصور خسروی اعلام کرد: وزارت نفت هم‌اکنون پیشنهادی در زمینه واگذاری کامل سهام پالایشگاه‌های لاوان، کرمانشاه و شیراز بابت سهام عدالت به دولت داده است که با اجرای آن، سهام پالایشگاه‌های دیگر از طریق بورس به بخش خصوصی واگذار می‌شود و بابت سهام عدالت، چیزی از سهام آنان کسر نمی‌شود.
واگذاری تا پایان امسال
خسروی در باره روند واگذاری پالایشگاه‌ها در سال‌جاری گفت: درصورتی‌که هیات عالی واگذاری مصوبات مربوط به واگذاری پالایشگاه‌ها را ارائه دهد و بورس هم گنجایش لازم را برای عرضه سهام پالایشگاه‌ها داشته باشد، براساس قانون بودجه سال 89، سهام همه پالایشگاه‌ها امسال واگذار می‌شود.
وی ادامه داد: در شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی نیز هم‌اکنون همه پالایشگاه‌ها در فهرست واگذاری قرار دارند، ضمن اینکه در میان آنها، پالایشگاه اصفهان به‌طور کامل و 50درصد سهام پالایشگاه تبریز واگذار شده است.
به گفته وی، تاکنون 30 درصد سهام پالایشگاه تبریز برای سهام عدالت و 20 درصد برای رد دیون اختصاص یافته است.