ضریب هوش یکی از چندین آزمایش سنجش هوش است.
IQ هنگامی که در ابتدای قرن بیستم بوسیله آلفرد بینه و تئودور سیمون بوجود آمد، با به دست آوردن نسبت سن عقلانی کودک به سن تقویمی (جسمی) و ضرب کردن آن در عدد 100 محاسبه می‌شد.
بنابراین یک کودک 10 ساله سن عقلانی او 12 بود (یعنی آزمون هوش در سطح یک کودک 12 ساله را با موفقیت انجام داده بود)، ضریب هوشی 120 داشت. اگر این کودک 10 ساله سن عقلانی 8 می‌داشت، ضریب هوشی او 80 بود. بر اساس این محاسبه، عدد 100- که در آن سن عقلانی و سن تقویمی معادل هم بودند- ضریب هوشی میانگین به حساب می‌آمد.
گرچه هنوز اصطلاح IQ به طور رایج مورد استفاده قرار می‌گیرد، آزمون‌های هوش مدرن مانند "مقیاس هوش بزرگسالان وکسلر" بر اساس تخمین اندازه‌گیری‌شده ضریب هوشی فرد بر روی منحنی زنگوله‌ای گوسی با مقدار مرکزی (ضریب هوش میانگین) 100 با انحراف معیار 15 محاسبه می‌شود.
ضریب هوشی در زمینه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد: به عنوان پیش‌بینی‌کننده موفقیت تحصیلی یا نیازهای اختصاصی، بررسی توزیع عدد ضریب هوش در جمعیت‌ها و رابطه آن با سایر متغیرها بوسیله جامعه‌شناسان، و به عنوان پیش‌بینی‌کننده کارکرد شغلی و درآمد.