گروه اقتصادی: روابط عمومی بانک مرکزی درباره خبر روزنامه همشهری در مورخه 13تیرماه با عنوان «بانک‌ها فقط 4.5درصد تسهیلات قرض‌الحسنه پرداخت کرده‌اند» جوابیه‌ای ارسال کرد.

 

در این جوابیه آمده است: آن روزنامه، مانده تسهیلات اعطایی قرض‌الحسنه را نسبت به کل تسهیلات مورد سنجش قرار داده که این سنجش نمی‌تواند نشانگر عملکرد شبکه بانکی باشد زیرا منبع تسهیلات قرض‌الحسنه، سپرده‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز است و لازم است با مقایسه این دو متغیر، عملکرد شبکه بانک‌ها را ارزیابی کرد.

مانده تسهیلات اعطایی قرض‌الحسنه بانک‌ها در مقاطع زمانی مذکور مبلغ91.8هزار میلیارد ریال و سپرده‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز پس از کسر سپرده قانونی117.6میلیارد ریال و نسبت تسهیلات اعطایی قرض‌الحسنه به سپرده‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز پس از کسر سپرده قانونی 78درصد است. با توجه به ابلاغ سهمیه قرض‌الحسنه اعطایی سال‌جاری در اواخر تیرماه انتظار می‌رود این نسبت تا پایان سال بیش از 90‌درصد شود. ضمناً با وجود رشد سپرده‌های قرض‌الحسنه (پس از کسر سپرده قانونی) طی 11 ماهه سال 1388 درحد8.2درصد، رشد تسهیلات در این مدت43.6درصد بوده است که تلاش بانک‌ها در جهت افزایش نسبت مذکور را نشان می‌دهد.

توضیح همشهری

1. استناد روزنامه همشهری به آمار رسمی بانک مرکزی درباره خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های بانک‌ها مورخه 17‌خرداد 1389 بوده که به صراحت نشان می‌دهد «بانک‌ها و مؤسسات اعتباری از ابتدای سال 88 تا پایان بهمن‌1388 تنها 4.5درصد از کل تسهیلات 204‌هزارو 421 میلیارد تومانی خود را به عقود قرض‌الحسنه اختصاص داده‌اند.» بنابر این توضیح بانک مرکزی گزارش همشهری را رد نمی‌کند و تنها تاکید دارد که نباید ملاک سنجش، مانده تسهیلات قرض‌الحسنه به کل تسهیلات بانکی باشد بلکه مقایسه تسهیلات و سپرده‌های قرض‌الحسنه مورد ملاک است.

از این جهت هم روزنامه همشهری اشاره کرده است که اولا جهت‌گیری سیاست‌های اعتباری بانک‌ها به‌گونه‌ای بوده است که سهم تسهیلات قرض‌الحسنه از کل اعتبارات داده شده از 3.5درصد به4.5 درصدافزایش یافته است و دوم اینکه حجم تسهیلات قرض‌الحسنه با رشدی 44درصدی همراه بوده است. بنابر این همشهری به استناد گزارش رسمی بانک مرکزی به صراحت و شفافیت وجوه مختلف تغییرات تسهیلات بانکی را انعکاس داده است.

2. آنچه در توضیح بانک مرکزی به آن اشاره نشده است، چرایی سهم اندک تسهیلات قرض‌الحسنه به میزان 4.8 درصدنسبت به کل تسهیلات و اختصاص نیافتن 100درصد سپرده‌های قرض‌الحسنه (البته پس از کسر سپرده قانونی) است؛ چرا که هم دولت و هم بانک مرکزی وعده داده بودند که 100درصد سپرده‌های قرض‌الحسنه به تسهیلات قرض‌الحسنه اختصاص می‌یابد اما توضیح بانک مرکزی نشان از اختصاص تنها 78درصدی سپرده‌های یادشده به تسهیلات قرض‌الحسنه دارد.

نکته مهم‌تر اینکه چرا وعده دولت مبنی بر توسعه سنت قرض‌الحسنه به‌گونه‌ای در نظام بانکی تجلی یافته است که هرچند میزان تسهیلات به نسبت سپرده‌ها در سال گذشته در مقایسه با سال 1387 از حدود 59 درصد به 78 درصد رسیده است اما سهم تسهیلات قرض‌الحسنه نسبت به کل تسهیلات کمتر از 5درصد است، البته استناد بانک مرکزی به اینکه ملاک سنجش مقایسه سپرده‌ها و تسهیلات قرض‌الحسنه است، خود معیاری است برای مقایسه رشد سپرده‌های بانک‌ها.