سعی ما در طرح سلسله بحث‌های مربوط به حقوق شهروندی و مدیریت شهری و به طور خاص «مجموعه شهرداری» آن است که با آموزش مطالب مورد نیاز، شهروندان عزیز مبانی امور شهری و حقوق و تکالیف خود در این خصوص را شناخته و با بخشی از وظایف شهرداری آشنا شوند. لذا اهمیت آموزش شهروندی ایجاب می‌کند که افراد جامعه حداقل اطلاعات مورد نیاز و تکالیف و تعهدات و حقوق فردی و اجتماعی خود را بدانند تا هم شهروندان با آگاهی از این مسائل به راحتی به خواسته‌های خود نائل شوند و هم مجموعه مدیریت شهری (شهرداری) به نحو مؤثرتر و مطلوب‌تری بتواند وظایف محوله را انجام دهد.
علی‌هذا، در هر شماره، موضوعاتی از قانون شهرداری و سایر قوانین مرتبط و مورد نیاز را بیان خواهیم کرد تا شهروندان محترم با چکیده‌ای از مقررات موجود آشنایی پیدا کنند.براین مبنا طبق قانون شهرداری (و قانون نوسازی و عمران شهری) ایجاد خیابان‌ها، کوچه‌ها، میدان‌ها و پارک‌ها، باغ‌های عمومی و پارکینگ‌ها (توقفگاه) و حفظ و نگهداری از پارک‌ها و باغ‌های عمومی و اصلاح و توسعه، نظافت و تسطیح معابر از جمله وظایف شهرداری است
و در مقابل، عموم شهروندان نیز باید همگام با شهرداری در حفظ و نگهداری و نظافت معابر و فضاهای عمومی مورد استفاده از قبیل خیابان‌ها، کوچه‌ها و پارک‌ها و... نهایت دقت را به عمل آورند و شهرداری را در این مهم یاری رسانده و از تخریب این محل‌ها خودداری کنند. نتیجه این همکاری و همیاری چیزی نیست جز حفظ اموال عمومی شهر و جلوگیری از صرف هزینه‌های مضاعف برای ترمیم یا ایجاد فضای عمومی که از بین رفته است و امکان مصرف درآمدهای شهرداری در عمران و آبادی هرچه بیشتر شهر.
یکی دیگر از وظایف شهرداری رفع سد معابر عمومی و جلوگیری از اشغال پیاده‌روها و استفاده غیرمجاز از آنها و میدان‌ها و پارک‌ها و باغ‌های عمومی برای کسب و سکنی یا هر عنوان دیگر است که توسط مأمورین خود این وظیفه را انجام می‌دهد. اداره کل حقوقی شهرداری تهران
ویترین شهروندی
حسن فدایی: شهروند، بدون احساس تعلق شهری در محیط زندگی خود، فاقد نقش مشارکتی و مسئولیت‌پذیری نسبت به محیط شهری خواهد بود، بنابراین با ایجاد و ارتقای احساس تعلق شهری در شهروند با التزام به رعایت حقوق فردی هر شهروند می‌توان نقش مشارکتی و مسئولیت‌پذیری وی را افزایش داد، به نحوی که شهروند خود را با مدیریت شهری و دیگران در اداره و اجرای امور شهری شریک بداند. برخورداری از «دادرسی عادلانه» از حقوق فردی هر شهروند است. دادرسی در صورتی جامه عدالت بر تن می‌کند که قضات از 2خصیصه مهم، «استقلال» و «بی‌طرفی» در مقام قضا و قضاوت برخوردار باشند. استقلال قاضی وقتی تحقق می‌یابد که قاضی به‌هیچ‌وجه وابسته به دستگاه‌های اداری و اجرایی و دولتی نباشد و بی‌طرفی قاضی وقتی معنی پیدا می‌کند که موضع قاضی، جانبداری از یک طرف اصحاب دعوی نباشد. هر شهروند حق دارد در اجرای حقوق و استفاده از آزادی‌های خود فقط تابع محدودیت‌هایی باشد که به‌وسیله قانون، منحصرا به منظور تأمین امنیت و مراعات حقوق و آزادی‌های دیگران و نظم عمومی و رفاه همگانی وضع شده است.
اخلاق شهروندی
محمود افتاده: توسعه فضای سبز از عوامل مهم و بسیار تاثیرگذار بر محیط‌زیست شهری خواهد بود. زمانی که محیط‌شهری آکنده از درخت و درختچه و چمن و گل باشد، ضمن آنکه شادابی و طراوت را دوچندان خواهد ساخت، باعث کاهش آلودگی هوا نیز خواهد شد و ریه‌ها هوای سالم و تمیز استنشاق می‌کنند. اگرچه توسعه فضای‌سبز از وظایف خاص مدیریت شهری است لیکن حفظ و نگهداری از فضای سبز از تکالیف مشترک شهروندان و مدیریت شهری است.
بنابراین اخلاق شهروندی ایجاب می‌کند با استفاده صحیح از فضاهای سبز در اطراف خود از جمله نشکستن شاخه‌های درختان، نچیدن گل‌ها، لگدمال نکردن چمن‌ها و ... بیش از پیش از فضای سبز محیط خود مراقبت کنیم. از یکی از مدیران شهری نقل شده است که به او انتقاد می‌کردند که چرا برای کاشتن گل در پارک‌ها هزینه‌های زیادی پرداخت می‌کنید در حالی که گل‌ها را می‌چینند؟ آن مدیر در پاسخ اظهار کرده بود که آن قدر گل باید کاشته شود که نچیدن آن برای مردم فرهنگ شود. و امروز می‌بینیم که شهروندان فهیم ما با درک صحیح از آنکه طراوت و شادابی گل به این است که سرشاخه خود و میان باغچه‌ها باشد از فضاهای سبز معطر به گل‌های زیبا، متنوع و خوشبو به خوبی بهره‌برداری و محافظت می‌کنند.
مطالبات ایثارگران
یوسف مجتهد: مطالبات ایثارگران بخصوص جانبازان و خانواده معظم شهدا بیش از 900میلیارد تومان است. این مطالبات از سال 72 تا به‌حال پرداخت نشده و پیگیری‌ها حاصلی نداشته است. گروهی از جانبازان و خانواده شهدا با مراجعه به دیوان عدالت اداری و طرح شکایت توانستند مطالبات خود را دریافت کنند اما شایسته نیست ایثارگران برای مطالبات قانونی و بحق خود به مراجع قضایی متوسل شوند. مجلس شورای اسلامی با الحاق بند ط به ردیف 7 قانون بودجه سال89، دولت را موظف به پرداخت مطالبات ایثارگران کرده است.
در این بند آمده است: دولت موظف است بابت حقوق، رد دیون و مطالبات ایثارگران و خانواده معظم شهدا و تغییرات بعدی آنها و اجرای لایحه خدمات ایثارگران و کارکنان نیروهای مسلح اعم از شاغل و بازنشسته از محل واگذاری سهام شرکت‌های دولتی یا واگذاری آن، یا از محل وجوه حاصل از فروش آنها و یا از محل صرفه‌جویی حین اجرای بودجه اقدام کند. با این وصف همه دستگاه‌های جرایی موظفند مطالبات ایثارگران را در سال جاری پیگیری و پرداخت کنند. هموطنان عزیز می‌توانند سؤالات خود پیرامون قوانین ایثارگری را به ای‌میل صفحه حقوق شهروندی ارسال و پاسخ خود را دریافت کنند.
پرسش و پاسخ
آیا درآمد جانبازی که از خود مغازه دارد نیز مشمول معافیت از مالیات بردرآمد است؟
سمیعی
- برابر ماده 91 قانون اصلاح موادی از قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 27/11/80 مجلس شورای اسلامی، فقط حقوق جانبازان و آزادگان از مالیات بردرآمد معاف است و شامل سایر درآمدها نمی‌شود.
در دوره مجلس هفتم که لایحه جامع خدمات‌رسانی به ایثارگران در حال بررسی بود پیشنهادهایی در خصوص معافیت درآمدهای مشاغل آزاد ایثارگران تا سقف معینی ارائه شد که به تصویب نرسید.