مغز افرادی که تحصیلات بالای دانشگاهی دارند، توانایی بیشتری برای بهبودبخشی آسیبهای ناشی از بیماری دمانس یا "زوال عقل" Demensia)) و فراموشی نشان میدهد. یادگیریهای بلندمدت زمینهای مناسب برای محافظت از انسان در برابر بیماری زوال عقل و فراموشی پدید میآورد. براساس یک پژوهش بلندمدت زیر نظر دانشگاه کمبریج، علت این تأثیر محافظتی، جایگاه اجتماعی بهتر و درآمد بیشتر افراد پس از تحصیلات بالای دانشگاهی نیست.
یافتههای جدید عصبشناسی
پژوهشگران دانشگاه کمبریج که یافتههای علمی خود را در مجله علمی "برین" (Brain) ارائه کردهاند، دادههای به دستآمده از نزدیک به ۸۷۰ نفر را که تا پایان زندگی در این پژوهش شرکت داشتند و پس از مرگ نیز وضعیت مغزی آنها برررسی شده، با یکدیگر مقایسه کردهاند.
آنها به این نتیجه رسیدند که خطر گرفتاری به بیماری آلزایمر و سایر اختلالهای یادآوری، به نسبت طولانیتر شدن مدت یادگیری افراد کاهش مییابد. بر همین اساس، میزان این ابتلا بسته به تعداد سالهای تحصیل در مدرسه یا دانشگاه، به میزان یازده درصد کاهش مییابد.
حتی با وجود آسیبهای مغزی در بعضی موارد، افرادی با سالهای یادگیری بیشتر، در این پژوهش نشانگان کمتری از اختلالهای یادآوری و زوال عقل از خود نشان دادهاند.
به گزارش دویچهوله، یکی از پژوهشگران شرکت کننده در تحقیق دانشگاهی یاد شده در این باره میگوید: «یادگیری و آموزش در سالهای نخستین زندگی انسان را قادر میسازد دگرگونیهای مغزی را پیش از بروز بیماری فراموشی و زوال عقل جبران و تعدیل کند.»
این تأثیر بازدارنده یادگیریهای بلندمدت، دلایل موجود مبنی بر فراهم آوردن هر چه بیشتر امکانات برای تحصیل بیشتر افراد را تقویت میکند.
آیا آلزایمر ارثی است؟
پژوهشگران بیماری آلزایمر در دانشگاه لایپزیگ به نتایج جدیدی در این زمینه دست یافتهاند. از دید عصبشناسان این دانشگاه هر چند تا به حال از این بیماری به عنوان "نفرین سنین پیری" یاد میشد، اما فراموشی و زوال عقل زمینه مادرزادی و ریشه در دوران کودکی فرد دارد. زمینه ارثی این بیماری با رشد مغز افراد مبتلا به آن در دوران نوزادی شکل گرفته است.
به نوشته این دانشمندان در "مجله آسیبشناسی" در مغز مبتلایان به بیماری آلزایمر تعداد بسیار زیادی سلولهای پرکروموزوم (hyperpolid) یافت میشود.
بر همین اساس سلولهای مغزیای که دارای ژنهای زاید هستند، احتمالاَ باعث بروز مرگ سلولهای مغزی سالم در افراد مبتلا به آلزایمر میشوند.
در حالت عادی مغز افراد طی فرایندی طبیعی پیش از تشکیل کروموزومهای زاید و بیماریزا در سلولهای سالم دیگر، آنها را از بین میبرد.
اما در بیماران آلزایمری این فرایند به درستی پیش نمیرود. اگر این نظریه در توضیح آلزایمر تأیید شود، یکی از شاخصهای اصلی بیماری آلزایمر کشف شده است.