وی در این سفر از قاهره، آنکارا، تلآویو، غزه، بغداد و دوبی دیدن کرد و با رهبران این مناطق به گفتگو نشست. این سفر در حالی صورت گرفت که همزمان با آن موسسه سلطنتی مطالعات استراتژیک لندن با انتشار گزارشی ( گزیدهای از این گزارش در صفحه 10 روزنامه درج شده است) اعلام کرد، به رغم همه سرمایهگذاریهای کلان انگلیس در امر نظامی، سیاسی و اقتصادی در عراق و افغانستان، بلر هیچ تاثیری بر جرجبوش رئیس جمهوری آمریکا ندارد.
این گزارش که به قلم رئیس موسسه سلطنتی مطالعات استراتژیک لندن منتشر شد به زبان بیزبانی میگوید، همراهی انگلیس با آمریکا در حمله به خاورمیانه هیچ سودی برای لندن نداشته است و بلر یک «دنبالهروی» محض بوده است.
این گزارش که تحقیر مستقیم بلر و سیاست خارجی انگلیس در همراهی آمریکا قلمداد شده است، بلافاصله با واکنش منفی خانم مارگارت بکت وزیر امور خارجه انگلیس و سفیر آمریکا در لندن مواجه شد. خانم بکت گرچه به حسب وظیفه از رئیس خود دفاع کرد اما خود بهتر میداند که وزارت او اساساً مدیون همین دنبالهروی محض بلراز آمریکاست و میداند که تحت چه شرایطی جکاسترا وزیر امور خارجه قبل انگلیس از کار کناره گرفت.
گزارش موسسه سلطنتی مطالعات استراتژیک لندن، گرچه بسیار مودبانه و دیپلماتیک تنظیم شده است، اما دقت در کلمات بکاررفته در گزارش حاکی از آنست که تونیبلر به دلیل همراهی با آمریکا، انگلیس را گرفتار همان مشکلاتی کرده است که گریبانگیر واشنگتن است.
مقامات آمریکایی و انگلیسی از رشد افراطگری و تروریسم در خاورمیانه به عنوان خطر یاد میکنند، اما منظور آنان از افراطگری و تروریسم لزوماً با آنچه این تعابیر در خاورمیانه معنا دارد، یکسان نیست. این یک حقیقت است که در خاورمیانه نحله های افراطی و تروریست وجود دارد، اما نگرانی واشنگتن و لندن این نحله ها و فرقهها نیستند، بلکه مهمترین نگرانی آمریکا و انگلیس این است که اگر در خاورمیانه انتخاباتی (در هر یک از کشورها) برگزار شود، هیچ امیدی نیست که انتخابشوندگان در چارچوب منافع غرب حرکت کنند. بر همین اساس اتحادیه اروپا و آمریکا انتخابات فلسطین از سال گذشته را که منجر به قدرترسیدن حماس شد را به رسمیت نشناختند. و از دولت سنیوره که طبق قانون اساسی لبنان غیرقانونی است حمایت میکنند.
در خاورمیانه تعبیر معتبری به نام «جنبش مقاومت و بیداری» وجود دارد که در اصطلاح غربی از آن به Arab street یاد میشود. جنبش مقاومت و بیداری یا Arab street، جنبش ضد غربی و غرب ستیز نیست، بلکه جنبشی است که موقعیت و اعتباری برای سیاستهای غرب در خاورمیانه قائل نیست.
در خاورمیانه روز به روز به تعداد افرادی که با آب لولهکشی بزرگ میشوند، افزوده میشود اما این واقعیت در واشنگتن و لندن دیده نمیشود. این نابینایی منجر به آن شده است که توسل به «استراتژی دروغگویی و انکار» هر روز بیشتر شود و حمایت از دولتهایی که تنها ویژگی آنها حرف شنوی از آمریکا و انگلیس است در دستور کار قرار گیرد.
برای رسیدن به تصویر بهتری از سیاست عملی دولتهای انگلیس و آمریکا فقط کافی است بدانیم لندن و واشنگتن، اولاً فقط دولتهای منطقه (دولتهای عربی تا سال گذشته دولتهای غیردمکراتیک خوانده میشدند اما در سال 2006 دولتهای میانهروی عرب خوانده میشوند) را مخاطب قرار میدهند و ثانیاً توسل به قدرت نظامی و آرایش امنیتی را وجهه همت خود قرار دادهاند. این سیاستها با آنچه بلر در تقویت دمکراسی در خاورمیانه مدعی است زمین تا آسمان مغایرت دارد. چه کسی باور میکند با حسنیمبارک در مصر ومانند او در بقیه خاور میانه دمکراسی محقق میشوند.
تاریخ انتشار: ۱ دی ۱۳۸۵ - ۱۶:۴۲
عزیز شاهمحمدی: تونیبلر اواخر هفته گذشته به سفر دورهای خود به خاورمیانه پایان داد و به لندن بازگشت.