دکتر محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت درباره اجباری شدن آزمایش HIV- ایدز در آزمایشهای قبل از ازدواج تأکید کرد: آزمایش HIV - ایدز باید با رضایت فرد باشد نه اجباری و انجام این آزمایش باید با مشاوره انجام شود. هرفردی میتواند به مراکز مربوطه مراجعه کرده، مشاورههای لازم را دریافت و به انجام آزمایش اقدام کند.
به گفته وی، اجباری شدن آزمایش HIV - ایدز سبب میشود به نتیجهای که میخواهیم دست نیابیم. همچنین در کشوری مانند ایران کمتر از یک هزارم زنان باردار به عفونت HIV - ایدز مبتلا میشوند، بنابراین اجباری شدن آزمایش ایدز در آزمایشهای
قبل از ازدواج به هیچ عنوان علمی نیست.
این عبارات در حالی از سوی دکتر گویا مطرح میشود که چندی پیش در مجلس برای چندمین بار بحث اجباری شدن آزمایش ایدز برای شروع یک زندگی مطرح شد که واکنشهای زیادی را هم به همراه داشت.
با این اوصاف دکتر عباس صداقت، رئیس اداره ایدز وزارت بهداشت در گفتوگوی اختصاصی با همشهری اینطور توضیح میدهد: از نظر ما آزمایش ایدز در چند گلوگاه به هیچ وجه توصیه نمیشود؛ از قبیل افرادی که در مراحل پیش از ازدواج هستند، افرادی که قرار است در سازمانی استخدام شوند و یا افراد در مراحل ثبت نام مقاطع تحصیلی. به عقیده وی حتی گرفتن پاسپورت و شناسنامه به شرط این آزمایش و یا حتی خروج از کشور به شرط آن در دنیا پذیرفته شده نیست.
«ویروس ایدز یک دوره پنجره دارد که ممکن است خودش را در آزمایش نشان ندهد. نکته مهم دیگر این است که هیچ تضمینی وجود ندارد که فرد تا آخر عمر به این بیماری مبتلا نشود.»
دکتر صداقت ادامه میدهد: به همین دلیل در هیچ کجای دنیا گرفتن آزمایش قبل از ازدواج توجیه علمی، فنی و اقتصادی ندارد. چون فرد ممکن است حتی بعد از انجام آزمایش مبادرت به رفتارهای پرخطر داشته باشد.
این درحالی است که سازمان جهانی بهداشت هم اعلام کرده آزمایش ایدز حتما زیر نظر مشاور انجام شود و براساس نظر مشاور نتایج آزمایش تفسیر و فرد راهنمایی شود.
به گفته رئیس اداره ایدز وزارت بهداشت آزمایش اعتیاد هم اجباری است ولی واقعا چه تضمینی وجود دارد که فرد بعدا معتاد نشود؟ پس آزمایش اجباری از نظر وزارت بهداشت ممنوع و غیراخلاقی است، چون اگر این کار بهصورت محرمانه و داوطلبانه صورت نگیرد، بیماری در جامعه مسلما پنهان خواهد شد.
دکتر مینو محرز، رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران نیز با نظر رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت کاملا موافق است.
او نیز در گفتوگو با همشهری معتقد است: تمام کارشناسان معتبر ایدز در دنیا با انجام آزمایش ایدز بدون مشاوره مخالفند و معتقدند که فقط خون اهدا شده از این نظر باید تست شود و در مورد افراد، این کار باید کاملا داوطلبانه باشد.
متأسفانه هنوز کسانی که با انجام این روند نادرست موافقند نمیدانند که آزمایش اجباری در شرایطی اتفاق خواهد افتاد که دیگر انتخابها برای جوانان صورت گرفته و آزمایش در این شرایط هیچ فایدهای به غیراز ایجاد مشکل در زندگی جوانان نخواهد داشت.
چون به عقیده ما اگر این اتفاق بهصورت داوطلبانه بیفتد و جواب آزمایش هم مثبت باشد میتوان درصورت تمایل جوانان و زیر نظر مشاور آنها را به سوی یک زندگی بیخطر راهنمایی کرد. ولی متأسفانه عدمآگاهی موافقان این طرح باعث شده که واقعیت ایدز نادیده گرفته شود.