وزارت کشور، در امور حمل و نقل و ترافیک، قبل و بعد از انقلاب وظایف مهم و قانونی متعددی را بر عهده داشته است ولی این امور مهم در تشکیلات سازمانی وزارت جایگاه خاصی نداشت.
از این‌رو برحسب نیاز، استانداری‌ها، شهرداری‌ها و راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی راساً اقداماتی را انجام می‌دادند و یا هنگام ضرورت، نیازها را با حوزه‌های امور عمرانی و امنیتی ـ انتظامی وزارت کشور در میان می‌گذاشتند.
در اواسط دهه 60 دفتر مترو، با 10 پست سازمانی، در حوزه معاونت هماهنگی امورعمرانی وزارت کشور تاسیس شد. این دفتر تنها هماهنگی برگزاری جلسات مجمع مترو را به عهده داشت.
نظر به گسترده شدن مسائل حمل و نقل و ترافیک در شهرها، نیاز به یک نهاد فرابخشی‌اجتناب‌ناپذیر می‌نمود. لذا وزارت کشور اقدام به تهیه و تدوین لایحه قانون تاسیس شورای‌عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور نمود که در تاریخ 8/12/1372 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و هیات وزیران آیین‌نامه اجرایی آن را در تاریخ 2/7/74 به تصویب رساند.
از اسفند سال 1374 شورای عالی و دبیرخانه آن با حضور دبیر و یک نفر منشی آغاز به کار کرد.
با توجه به نیاز منطقی و ضروری به وجود دفتری با کارشناسان متخصص و پایگاه اطلاعاتی قابل اعتماد، به منظور برنامه‌ریزی و تدوین سیاست‌هایی که به تصویب‌شورای‌عالی برسد، اولین گام، دریافت موافقت سازمان امور اداری و استخدامی وقت برای تاسیس دبیرخانه شورای‌عالی با 15 پست سازمانی و سپس ادغام دفتر مترو با دبیرخانه شورای عالی و تاسیس دفتر حمل و نقل و دبیرخانه شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای‌کشور بود.
بدین‌ترتیب، با تاسیس شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور و ایجاد دفتر حمل و نقل و ترافیک، متولی حمل و نقل و ترافیک در شهرها تعیین و جایگاه انجام سایر وظایف مهم قانونی وزارت کشور در زمینه حمل و نقل و ترافیک نیز مشخص شد.
شرح وظایف دفتر حمل و نقل و دبیرخانه شورای‌عالی ترافیک شهرهای کشور:
- مطالعه و بررسی جهت اصلاح، تهیه و تدوین طرح‌ها، لوایح، مصوبات و آیین‌نامه‌های‌مربوط به امور حمل و نقل و ترافیک، با هماهنگی دیگر واحدهای ذی‌ربط، و نظارت برحسن اجرای آنها؛
- انجام هماهنگی‌های لازم بین امور حمل و نقل و ترافیک درون شهری و برون شهری؛
- ارائه مشورت‌های لازم و انجام کارشناسی‌های امور حمل و نقل و ترافیک و شرکت درجلسات، کمیسیون‌ها، کمیته‌ها و شوراهای مربوطه؛
- تهیه و جمع‌آوری اطلاعات لازم برای بخش حمل و نقل و ترافیک در سطح ملی؛
- نظارت عالیه بر انجام مطالعات و تهیه طرح‌های حمل و نقل و ترافیک شهرهای کشور؛
- انجام مطالعات، تحقیقات و پژوهش‌های تخصصی، از طریق موسسات داخلی و خارجی،برای دستیابی به آخرین اطلاعات، نوآوری‌ها و استانداردها و نیز برگزاری همایش‌های‌علمی و آموزشی؛
- اهتمام برای افزایش توان تخصصی و فنی دست‌اندرکاران حمل و نقل و نیز ارتقای سطح‌فرهنگ ترافیک شهروندان از طریق تهیه و اجرای دوره‌ها و برنامه‌های آموزشی، باهماهنگی و همکاری دستگاه‌ها و مراجع ذی‌ربط؛
- شناسایی و ارزیابی مهندسان مشاور داخلی و خارجی دست‌اندرکار حمل‌و نقل و ترافیک؛ دارای صلاحیت
- انجام امور دبیرخانه شورای‌عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور، موضوع ماده 2آیین‌نامه اجرایی قانون تاسیس شورای‌عالی، مصوب 2/7/1374 هیئت وزیران.
- بررسی کارشناسانه برای تدوین و بازنگری جدول جرایم راهنمایی و رانندگی در سطح‌کشور و مناطق آزاد تجاری، بند 2 ماده 18 قانون تنظیم مقررات مالی دولت، و نظارت برحسن اجرای آن
- انجام امور کارشناسی برای بازنگری و طی تشریفات لازم برای مطالعه، طراحی و تدوین‌ضوابط و تصویب آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی و نظارت بر حسن اجرای آن، با همکاری‌وزارت راه و ترابری؛
- تهیه و تدوین آیین‌نامه معاینه فنی خودرو، با همکاری وزارت راه و ترابری، و نظارت برحسن اجرای آن (بند 5 ماده 18 قانون تنظیم مقررات مالی دولت)؛
- نظارت بر حسن اجرای قانون نحوه رسیدگی به تخلفات و اخذ جرایم رانندگی، مصوب1353 ؛
- نظارت و همکاری با شورای حمل و نقل و ترافیک شهر تهران، موضوع آیین‌نامه اجرایی‌قانون الحاق سه تبصره به بند 12 ماده 4 قانون ناجا، مصوب 1379 ؛
- انجام امور کارشناسی، با همکاری واحد ذی‌ربط، و مطالعه برای تدوین راهبردهای کاهش‌تصادفات و خسارات ناشی از آن؛
- انجام وظایف مندرج در آیین‌نامه اجرایی تبصره ماده 6 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی‌هوا، به منظور کاهش سفرهای درون شهری، و تدوین سیاست‌های استفاده از گاز طبیعی ودیگر سوخت‌های نوین.
- شرکت در جلسات و همکاری با کمیته اجرایی کاهش آلودگی هوای تهران.
- همکاری‌های فنی با شورای‌عالی محیط زیست دربارة کاهش آلودگی هوای ناشی ازوسایط نقلیه.
- شرکت در جلسات کمیسیون فرعی شورای‌عالی ترابری کشور و انجام بررسی‌های فنی واظهارنظر کارشناسی لازم.
- بررسی و اظهارنظر راجع به طرح‌های پیشنهادی مجلس شورای اسلامی و لوایح وآیین‌نامه‌های پیشنهادی دولت.
- نظارت بر حسن اجرای آیین‌نامه اجرایی قانون استفاده اجباری از کمربند و کلاه ایمنی.
- بررسی کارشناسی و اعلام نظر راجع به طرح‌های پیشنهادی راهنمایی و رانندگی از قبیل‌تحول ساختاری و ارائه خدمات مربوط به طرح تعویض پلاک خودرو، صدور مجوز ونظارت بر آموزشگاه‌های رانندگی.
منبع مورد استفاده برای این مدخل