تاریخ انتشار: ۲۳ دی ۱۳۸۵ - ۱۸:۰۵

زبیگنیو برژینسکی سخنرانی چهارشنبه شب جورج بوش درباره راهبرد جدید عراق 5 نکته مهم در بردارد:

1 - این سخنرانی نسبت به سخنان قبلی رئیس جمهوری حاوی تحلیلی واقع بینانه تر از اوضاع بود.در این سخنرانی به شکست اعتراف شد اگر چه مسئولیت این شکست به کس دیگری نسبت داده شد.

لحن کلام این سخنرانی کمتر از گذشته حاوی اسلام هراسی بود.اما با این وجود رئیس جمهوری نتوانست در برابر وسوسه ساده انگاری عوام فریبانه چالش‌های پیش روی آمریکا در عراق مقاومت کند و این چالش‌های جدی را تنها نبردی برای حفاظت از یک دمکراسی جوان در برابر تندروها و حفاظت از جامعه آمریکا در برابر تروریستها خواند.هر دوی این ادعاها بسیار مشکوک است.

2 - تعهد اعزام 21500 نیروی بیشتر به عراق اهمیت تاکتیکی و فایده استراتژیک چندانی ندارد.

پیروزی نظامی‌صرف در جنگ کافی نیست.با این کار فقط نیروهای آمریکایی بیشتری در نبردهای خونین خیابانهای بغداد درگیر شده و نه تنها درگیری‌های قومی‌بلکه حملات به آمریکا هم کمتر نخواهد شد.

3 - تصمیم به افزایش تعداد نیروهای نظامی‌آمریکا در عراق در کنار اعمال شرایط جدید برای دولت مستقل عراق و تأکید بر تهدید خارجی که از سوی ایران و سوریه وجود دارد فقط شرایط را برای دولت آمریکا دشوارتر می‌کند و تنها دو گزینه در برابر واشنگتن قرار می‌دهد.

یکی اتخاذ سیاست سرزنش و فرار است که در آن نیروهای آمریکایی به دلیل عدم تحقق تعهدات دولت عراق از این کشور خارج می‌شوند. در این صورت نمی‌توان جلوی تحقق سناریوی «سقوط دومینووار» را که رئیس جمهور آن را از پیامدهای عقب نشینی از عراق می‌داند، گرفت.

گزینه دیگر پیش روی دولت بوش گسترش درگیری‌ها و اقدام نظامی‌علیه ایران و سوریه است. بدون شک بعضی از نومحافظه‌کاران اطراف بوش و در خارج از کاخ سفید برای عملی شدن این طرح فشار می‌آورند.

4 - در این سخنرانی حتی از احتمال ایجاد چارچوبی برای یک راه حل سیاسی قریب‌الوقوع سخن گفته نشده است. جستجو برای یافتن راه حل سیاسی به گفتگویی جدی درباره تصمیم مشترک آمریکا و عراق درباره تاریخ خروج نیروهای آمریکا نیاز دارد.

در این گفتگو باید رهبران سیاسی عراق که محبوبیت و قدرت دارند حضور داشته باشند. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد اکثریت مردم عراق از عقب نشینی نیروهای آمریکا در کوتاه مدت حمایت می‌کنند.

تعیین تاریخ برای عقب نشینی نظامیان آمریکا تسهیل کننده تلاش برای به مشارکت طلبیدن همه همسایگان عراق و وارد کردن آنها به گفتگو درباره امنیت و ثبات منطقه است.

خودداری آمریکا از بررسی گفتگو با ایران و سوریه در واقع نوعی محروم کردن خود خواسته از حقوقی است که با چارچوب دیپلماتیک دولت بوش متناسب است. در همین چارچوب، دولت به جای تکیه بر استراتژی، بیشتر بر شعار تکیه می‌کند.

5 - این سخنرانی نشان دهنده یک سوءبرداشت عمیق از دوران ماست.آمریکا در عراق مانند یک قدرت استعماری رفتار می‌کند. اما دوران استعمار به سر آمده. دست بردن به یک جنگ استعماری در دوران بعد از استعمار یک شکست اجتناب ناپذیر است. این خطای مرگبار سیاست بوش است.

واشنگتن پست/12 ژانویه
مترجم:نیلوفر قدیری